اشتباهات علمي رايج بين مردم

[Mostafa]

سلام

اين تاپيك رو ايجاد كردم تا اشتباهات علمي ( مخصوصآ نجومي ) كه غالبآ در بين مردم مي بينيم را مطرح كنيم .

اين موضوع از دو ديدگاه قابل بررسي و مهم است .

يكي اينكه با بيان اشتباهات مردم ، اشتباهات رايج و عمومي ، شناسايي ميشوند و مثلآ ميتوانيم يك آمار حدودي از طرز فكر مردم به دست بياوريم .

و ديگر اينكه ميتوانيم راهكاري براي اصلاح اين موضوع پيدا كنيم و ببينيم چه مواردي در اولويت قرار دارد .

( خصوصآ اينكه از اكثر نقاط ايران اعضايي در فروم هستند كه ميتوانند از تصورات علمي غلط مردم در شهر و استان خودشان بگويند )

فكر ميكنم يكي از بهترين فضا ها براي سنجش اين اشتباهات رايج ، برنامه هاي عمومي و ترويجي نجوم هستند .

انشاا... در ادامه دوستان از تجربيات خود درباره اشتباهات رايج در بين مردم بگويند ...

[noori]

سلام به همه دوستان
اتفاقا امروز از من هم سوالی درمورد لکه ماه گرفتگی شد .
و اما یک اشتباه نه چندان لپی!که امیدوارم با اطلاع رسانی دوستان نجومی، حداقل در جمع خانواده ها ،دیگر شاهد این صحبتها نباشیم:
امروز دوستی میگفت : در تلوزیون گفته اند ساعت 4.15دقیقه ماه میگیرد.وچون ماه گرفتگی در روز اتفاق نمی افتد،منظورشان این بوده که امروز یک ماه گرفتگی ویک خورشید گرفتگی داریم(شاید بدنباشد هنگام اطلاع رسانی به طور خیلی مختصر تفاوت این دو گرفت را بیان کرد)

[af.skylover]

بچه ها ، با تموم احترامی که براتون قائلم می خواستم ازتون یه انتقاد بکنم . حس می کنم بعضی از نوشته ها ی این تاپیک ،همراه با طعنه و کنایست!!!!!!!! ( البته فقط بعضیاشون ) که فکر نکنم برای یک سایت علمی زیاد جالب باشه . اگر میبینید که مردم بعضی از واضح ترین چیزها رو نمی دونند ، همه ی تقصیرات گردن اونا نیست . اگه از بچه گی ذهن ما رو با یه سری اطلاعات به درد نخور و تکراری پر نمی کردند و حد اقل یه چیز درست حسابی بهمون یاد می دادند آلان وضع و حال ما این نبود ( با در نظر گیری سرانه ی کتاب خوانی ما و مقایسه ی اون با سایر کشور ها ) .همه چیز ناشی از عدم آگاهیه.....البته نه فقط در نجوم ، در سای علوم هم همینطوره .مثلا رشته ی من در دوران کارشناسی ، جغرافیای طبیعی بود . من به هر کسی که می گفتم رشته ی من جغرافیاست ، اولین چیزی که می گفتندمتاسفانه این بود : پایتخت بورکینافاسو کجاست ؟؟!!!! یا فلان کشور چند تا ایالت داره و....( مطمئنم که بعضی از شما هم این طرز فکرو دارید) که به این طریق می خواستند اطلاعات منو محک بزنند!! در صورتی که رشته ی من هیچ ربطی به این اطلاعات پیش و پا افتاده نداشت. در کل می خواستم بگم که شاید من و شما در بعضی از رشته ها دچار کج فهمی نیستیم ولی حتما در مورد علمی که به اون شعور و آگاهی نداریم ، خودمون هم مثل بقیه هستیم پس درست نیست که با طعنه و کنایه در مورد این مسئله صحبت بشه .

[پیمان اکبرنیا]

بچه ها ، با تموم احترامی که براتون قائلم می خواستم ازتون یه انتقاد بکنم . حس می کنم بعضی از نوشته ها ی این تاپیک ،همراه با طعنه و کنایست!!!!!!!! ( البته فقط بعضیاشون ) که فکر نکنم برای یک سایت علمی زیاد جالب باشه . اگر میبینید که مردم بعضی از واضح ترین چیزها رو نمی دونند ، همه ی تقصیرات گردن اونا نیست . اگه از بچه گی ذهن ما رو با یه سری اطلاعات به درد نخور و تکراری پر نمی کردند و حد اقل یه چیز درست حسابی بهمون یاد می دادند آلان وضع و حال ما این نبود ( با در نظر گیری سرانه ی کتاب خوانی ما و مقایسه ی اون با سایر کشور ها ) .همه چیز ناشی از عدم آگاهیه.....البته نه فقط در نجوم ، در سای علوم هم همینطوره .مثلا رشته ی من در دوران کارشناسی ، جغرافیای طبیعی بود . من به هر کسی که می گفتم رشته ی من جغرافیاست ، اولین چیزی که می گفتندمتعثفانه این بود : پایتخت بورکینافاسو کجاست ؟؟!!!! یا فلان کشور چند تا ایالت داره و....( مطمئنم که بعضی از شما هم این طرز فکرو دارید) که به این طریق می خواستند اطلاعات منو محک بزنند!! در صورتی که رشته ی من هیچ ربطی به این اطلاعات پیش و پا افتاده نداشت. در کل می خواستم بگم که شاید من و شما در بعضی از رشته ها دچار کج فهمی نیستیم ولی حتما در مورد علمی که به اون شعور و آگاهی نداریم ، خودمون هم مثل بقیه هستیم پس درست نیست که با طعنه و کنایه در مورد این مسئله صحبت بشه .

بله حرف شما درسته نگاه افراد دانا در یک زمینه خاص به بقیه نباید نگاه از بالا باشه و هدف این تاپیک هم همون طور که آقای امام توضیح دادند چیز دیگری است.

حالا جالبه که یکی از دوستان داشت اشتباهات علمی مردم را تعریف می کرد ولی جواب خودش به همان سوال مردم، اشتباه بود! و این واقعا بد است که انسان درباره چیزی که بلد نیست توضیح دهد. مثل کسی که آدرس بلد نیست و به افرادی که آدرس میپرسند اشتباه جواب میدهد.

[celestial boy]

سلام دوستان گرامی.
در ادامه مبحثی که آقای اکبرنیا گفتن یه چیز بگم.دیشب که ماه گرفتگی بود یکی از دبیرامون که در زمینه نجوم رصدی خیلی کار کردن اومدن مدرسه برای رصد.وقتی صورت های فلکی رو می گفتن یه اشتباه هایی کردن که دلیل خوبی میشه تا بگیم همیشه از اول کار مشکل نداریم.بلکه بعضی از افراد با تجربه هم اشتباه دارن.
مثلا ایشون هنوز هم مسئله برج های دوازده گانه رو اشتباه می گفتن.یعنی همون شکل قدیمی اون ها رو می گفتن.حال این که این مواضع خیلی تغییر کردن.تقریبا یک ماه عقب تر از ماه های شمسی هستن.مثلا توی فروردین خورشید در برج حوت هست.
همچنین یه اشتباه خیلی بزرگ داشتن.وقتی درباره کهکشان آندرومدا صحبت می کردن چون شنیده بودن نزدیک ترین کهکشانه می گفتن نور قلب عقرب 90 سال طول می کشه تا به زمین برسه اما آندرومدا خیلی نورش زود تر می رسه.وقتی هم که ایشون رو متوجه کردیم بحث رو عوض کردن و ما هم دنبالشو نگرفتیم.
البته باز هم ایشون خیلی اطلاعاتشون از ما بیشتر بود اما بعضی جا ها اشتباه های بزرگی هم داشتن.
بنابراین همه اشتباه ها از مردم عادی نیست.گاهی اوقات افراد با تجربه و کار کرده هم اشتباه می کنن.

[Astronomy]

در تایید حرف دوستمون بگم که یکی از افراد بزرگ نجوم ایران که احتمالا همه میشناسن و من اسم نمی برم (فقط میگم استاد تمام هستن) چند اشتباه فجیع در یک شب رصدی در حالی که برای مردم توضیح میدادن داشتن
یکی در مورد ابعاد جهان که میگفت فاصله ی دور ترین اجرامی که تا به حال کشف شده حدود 2 میلیارد سال نوری هست
چند بار هم سال نوری رو در صحبت هاشون واحد زمانی گفتن
بزرگترین ستاره کشف شده رو هم گفتن حدود 100 خورشید توش جا میشه
همچنین مرز منظومه شمسی رو گفتن تا مدار پلوتو هست
واقعا من خیلی تعجب کردم

[پیمان اکبرنیا]

حالا که بحث یک مقدار داغ شده من چند تا چیز که به ذهنم میرسه بگم:

1- یکی از بزرگترین مشکلات ما اینه که فکر میکنیم ندونستن یک عیبه! مسلما هیچ کدوم از ما و حتی برترین اساتید در هر رشته ای، همه چیز دان نیستند، پس هر وقت چیزی را نمی دانستیم و از ما پرسیدند می توانیم بگوییم نمی دانم. یا مثلا وقتی اطلاعات کافی درباره آن نداریم میتوانیم بگوییم من تا فلان حد اطلاعات دارم و برای اطلاعات بیشتر، به فلان مرجع مراجعه کنید یا مثلا راه را نشان دهید تا خود طرف بتواند تحقیق کند. مثلا برخی از پرسشهایی که در فروم از من پرسیده میشود، من با جستجو در اینترنت و کتاب جواب را پیدا میکنم و جواب آن را به دوستان میدهم و اگر از جوابم مطمئن نباشم میگویم که فکر میکنم جواب این باشد و باید از فردی سوال کنید که در این زمینه بیشتر کار کرده است. یا وقتی سر کلاس در حال درس دادن هستم زیاد پیش می آید که اعداد و ثوابت از یادم می روند و آنها را از بچه ها میپرسم.

2- دقت کنیم به این که دانشمند با تعریف مدرن امروزی کسی نیست که همه چیز را حفظ باشد و یا حجم بسیار زیادی داده علمی بلد باشد، بلکه کسی است که بداند که هر سوالی را باید از چه راهی حل کرد و کجا باید دنبال جوابش گشت. یعنی کسی که روش برخورد با مسائل و حل آنها را میداند و روش علمی را میشناسد. (دکتر منصوری در زمینه علم مدرن و ویژگیهای آن زیاد مطلب نوشته اند پیشنهاد میکنم کتابهای ایشون را تهیه کنید)

3- ویژگی علم ابطال پذیری آن است و در هر زمینه ای ممکن است که مطلبی گفته شود و بعدها معلوم شود که کاملا درست نبوده. پس هیچ وقت نمیتوان گفت که حرفهای علمی یک نفر 100 درصد درست و یا 100 درصد غلط است اما میتوان گفت که طبق مشاهدات و ابزارهای امروزی، فلان نظریه به نظر درستتر می آید و دانشمندان بیشتری روی آن توافق دارند.

[ali77]

در تایید حرف دوستمون بگم که یکی از افراد بزرگ نجوم ایران که احتمالا همه میشناسن و من اسم نمی برم (فقط میگم استاد تمام هستن) چند اشتباه فجیع در یک شب رصدی در حالی که برای مردم توضیح میدادن داشتن
یکی در مورد ابعاد جهان که میگفت فاصله ی دور ترین اجرامی که تا به حال کشف شده حدود 2 میلیارد سال نوری هست
چند بار هم سال نوری رو در صحبت هاشون واحد زمانی گفتن
بزرگترین ستاره کشف شده رو هم گفتن حدود 100 خورشید توش جا میشه
همچنین مرز منظومه شمسی رو گفتن تا مدار پلوتو هست
واقعا من خیلی تعجب کردم

ببخشيد اونوقت مطمئنين كه ايشون استاد هستند ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

آخه اين چيزي كه شما ميگي با حرف آقاي اكبرنيا فرق داره

گاهي آدم ممكنه اعداد و اسامي تو ذهنش نباشه ولي اين خيلي فرق داره تا كسي كه سال نوري رو واحد زمان بگه و ابعاد عالم رو ندونه

اين ديگه اشتباهي نيست نادانيه !

[پیمان اکبرنیا]

ببخشيد اونوقت مطمئنين كه ايشون استاد هستند ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

آخه اين چيزي كه شما ميگي با حرف آقاي اكبرنيا فرق داره

گاهي آدم ممكنه اعداد و اسامي تو ذهنش نباشه ولي اين خيلي فرق داره تا كسي كه سال نوري رو واحد زمان بگه و ابعاد عالم رو ندونه

اين ديگه اشتباهي نيست نادانيه !

بله برخی اشتباهاتی که ذکر شد یک مقدار عجیب هست اما با این وجود بهتره زود قضاوت نکنیم و این احتمال را در نظر بگیریم که شاید حواسشون نبوده یا مثلا خسته بودند.

[af.skylover]

بله برخی اشتباهاتی که ذکر شد یک مقدار عجیب هست اما با این وجود بهتره زود قضاوت نکنیم و این احتمال را در نظر بگیریم که شاید حواسشون نبوده یا مثلا خسته بودند.

دقیقا حرف شما درسته ..بهتره که راجع به اشتباهات دیگران زود قضاوت نکنیم و یا اگه می تونیم ، کاملا محترمانه اشتباهاتشون را به اونا یاد آوری کنیم ( به تعبیری دیگر ضایعشون نکنیم...) ولی متاسفانه اکثر آدما فقط منتظر این هستند که هر طور شده یه ایراد توی کاری که انجام دادی پیدا کنند و به قول معروف آتو دستشون بگیرن ( چیزی که این روز ها تو فضای دانشگاه های ایران زیاد دیده میشه ، از یه طرف دانشجو ها اساتید رو قبول ندارنند و از طرف دیگه ، اساتید ، دانشجو هارو...)

[رخساره روشنی]

بحث خیلی جالبی است من هم یکبار در شهر خودمون توی یک همایش که در رابطه با هلال احمر بود شرکت کردم ، سخنران همایش مشغول توضیح دادن چگونگی یافتن قطب شمال از روی سیارات و صورت های فلکی بود که تو حرفاش می گفت : ستاره ذات الکرسی ، یا ستاره زهره و خیلی چیز های دیگه من هم غرور منجم بودنم تحمل نکرد و رفتم و بهشون گفتم اما اصلاحشون نکردن هیچ به من گفتن که : من اینجا آموزش می دهم نه شما .....