در صفحه قبل به طور کلی با ساز و کار ساعت های افتابی اشنا شدیم و از این پست وارد بخش محاسباتی میشویم.
برای فهم این بخش نیاز است تا با مفاهیم صفحه قبل و تعاریف اولیه نجوم کروی اشنا باشیم.
در پست قبل دیدیم که صفحه ساعت افتابی افقی با استفاده از ساعت استوایی چگونه درجه بندی میشود و گفتیم که اینکار را از طریق محاسبات هم میتوان انجام داد. در این پست به رابطه کلی ساعت های افتابی افقی و تعیین خطوط زمان بر روی صفحه ساعت خواهیم رسید.
کره اسمان را برای ناظر واقع در عرض جغرافیایی φ رسم میکنیم و صفحه افق را صفحه ساعت افتابی افقی در نظر میگیریم.
میدانیم که شاخص ساعت در راستای محور زمین قرار میگیرد و به سمت قطب شمال سماوی است در نتیجه در تصویر زیر OP شاخص ساعت ما خواهد بود که در راستای شمال به جنوب قرار گرفته و ارتفاع ان (NP) برابر φ میباشد.
در لحظه ظهر سایه شاخص در راستای ON میباشد پس این خط را خط ظهر مینامیم.