در این تاپیک سعی دارم رویداد های مهم نجومی که در گذشته های دور و نزدیک رخ داده و موجب شگفتی بشر در آن برهه از تاریخ شده و در منابع تاریخی نیز ثبت شده را ذکر کنم.
دوستان هم همکاری کنند لطفا!!!
----------------
لیست رویدادهای موجود در تاپیک
در این تاپیک سعی دارم رویداد های مهم نجومی که در گذشته های دور و نزدیک رخ داده و موجب شگفتی بشر در آن برهه از تاریخ شده و در منابع تاریخی نیز ثبت شده را ذکر کنم.
دوستان هم همکاری کنند لطفا!!!
----------------
لیست رویدادهای موجود در تاپیک
ویرایش توسط yperseusy : 07-05-2015 در ساعت 02:42 PM
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
*sh, 169, Amin-Mehraji, delniya, Hojjat Zafarkhah, Hooman, m.m.e.w, maryam MP, mh.noori, Mojtaba.M, Mostafa, nakhodaye aseman, Negar Najafi, parvin, raha_mousavi, SAEED560, saiede, Setare KOchOlO, Sky_Watcher, subaro, Sunrise, م.ح.اربابی فر, محمدرضا صادقیان, هانیه امیری, گلناز, yasiii, yperseusy, آسمون, رخساره روشنی, شبنم مختاری
M1 معروفترین بازمانده ابرنواختری است. ابرنواختر موجود در این سحابی در ۴ ژولای ۱۰۵۴ میلادی توسط منجمان چینی رصد شد و ثبت گردید و احتمالا منجمین سرخ پوست امریکای شمالی نیز متوجه آن شده اند. در آن زمان احتمالاً درخشندگی اش به ماه کامل رسیده بود. این ابر نواختر تا ۲۳ روز در نور روز هم قابل مشاهده بود.در سال ۱۷۳۷ این سحابی توسط John Bevis کشف شد. پس از او در سال ۱۷۵۷مسیه به طور مستقل آن را کشف کرد. او ابتدا فکر کرد که یک دنباله دار دیده است . اما متوجه شد که این توده مه آلود دارای حرکت ظاهری نیست و آن را به عنوان اولین جرم در فهرست خود وارد کرد. در قرن بعد، این سحابی با ابزارهای دقیقتری رصد شد و به دلیل شکل ظاهری اش سحابی خرچنگ نام گرفت. در واقع M1 قطری در حدود ۱۰ سال نوری دارد و شامل مواد پرتاب شده از انفجار ابرنواختری است که همچنان با سرعت Km/Sec ۱۸۰۰ در حال گسترش می باشد. سحابی دارای تابش قوی است که ناشی از شتاب گرفتن الکترونها در میدان مغناطیسی قوی آن می باشد. در سال ۱۸۴۸سحابی خرچنگ به عنوان منبع قوی رادیویی شناخته شد .
همانطور که می دانید، ابرنواخترها انفجارهای بزرگ ستاره ای هستند که ستارگان پرجرم در انتهای عمرشان زمانی که به مراحل پایانی می رسند، بخش عظیمی از جرم خود را به صورت یک انفجار عظیم با نور و درخششی فوق العاده به فضای میان ستاره ای پرتاب می کنند.
پس از چنین انفجارهایی، مقدار زیادی از مواد در فضا باقی می ماند و می تواند یک سحابی ایجاد کند. سحابی خرچنگ M1 در واقع در همان نقطه ای قرار دارد که منجمین چینی مشاهده ی آن ابرنواختر را گزارش داده اند. این سحابی که یک باقی مانده ی انفجار ابرنواختری می باشد، یکی از جذاب ترین اجرام اعماق آسمان است که حتما بجا مانده از آن ابرنواختر است. البته این جرم تنها با تلسکوپ قابل رؤیت است.
ویرایش توسط nima : 02-27-2011 در ساعت 12:01 PM دلیل: مرتب سازی
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
دنباله دار تمپل – تاتل در آخرین گذر خود در نهم اسفند 1377 به حضیض مدارش رسید و در سپیده دم 26 آبان 1377 با طوفان شهابی بیش از 3000 شهاب در ساعت همه را غافل گیر کرد.
این طوفانها تا سال 1382 ادامه داشت تا اینکه این سالها دیگر طوفان بارش شهابی خاموش شده است و ما می توانیم حداکثر 20 تا 30 شهاب را دراین شبها ببینیم.
بارش شهابی اسدی به خاطر دروه تناوب کوتاه دنباله دار تمپل – تاتل شاید تاریخی ترین بارش شهابی باشد. نخستین رصد این بارش دست کم به هزار و صد سال پیش باز می گردد. در سال 902 میلادی منجمان مصری بارش شهابی اسدی را رصد کردند. آنها این نمایش را به سقوط باران گونه ستاره ها تشبیه کردند. در طوفانهای بعدی منجمان چینی، ژاپنی، پرتقالی و منجمان مسلمان در سال 1202 میلادی این بارش را ثبت کردند.
طوفان اسدی سال 1799 را بسیاری از دریانوردان و ساکنان قاره آمریکا رصد کردند. در سال 1833 نیز این بارش اسدی شگفتی آفرید. در مدت چند ساعت تعداد شهابها به هزاران عدد در ساعت رسید بطوری که بسیاری تصور کردند، جهان به پایان رسیده است.
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
مردادماه همیشه یاد و خاطره زیباترین صحنه زندگی را برای ما ایرانیان و به خصوص منجمان ایرانی زنده میکند. خورشیدگرفتگی 20 مرداد 1378 که در آن روز خورشید فروزان برای دقایقی در پهنهی ایران زمین در پس ماه پنهان شد و ایرانیان شاهد رویداد کمنظر خورشیدگرفتگی کلی بودند.
حال و هوای روزهای پیش از کسوف 20 مرداد 1378 که مردم ساکن در شهرهای اصفهان و بروجرد و مریوان و کرمان و ... را مجذوب خود کرده بود و خیل رصدگران کسوف را که از اقصی نقاط جهان عازم ایران شده بودند به یاد دارید؟ بسیار خوش اقبال بودیم که در فاصله 4 سال دو بار سایه ماه از فراز ایران گذشت و شگفتی تماشایش به قدری اثرگذار بود که موجب تحولی در ساختار جامعه نجوم ایران از حیث کمیت علاقه مندان به علم نجوم شد و درست از همان زمان روند گسترش فعالیت های نجوم آماتوری در کشورمان شتاب جدی گرفت.
اگر مشتاق تماشای کسوف کلی از آسمان ایران هستید، چاره ای ندارید جز این که تا 30 اسفند 1412 تحمل کنید!
تصاویر از آرشیو مجله نجوم
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
سلام به همه و كاربر nima ...
ممنون بخاطر ايجاد چنين تاپيكي ... در بعضي مواردش امكان پيش بيني براي آينده هم خواهد بود ...
ولي يه خواهش :ميشه از قديم تر ها بيشتر گفته بشه !!!!!؟؟؟؟
یه کتاب شعر دیدم با عنوان " صبح از ساعت ۱۰ آغاز می شود".
من نخونده با هاش موافقم! شما چطور؟
اصلا به همچین شاعری باید نوبل ادبیات داد. مگه نه؟؟؟؟
برخورد تكه هاي دنباله دار شوميكر لوي 9 به سياره مشتري در تيرماه 1373 باعث جنب و جوش جديدي در جامعه نجومي آن دوران شد. حدود يك ماه بعد هم بارش شهابي برساووشي پر تعداد ظاهر شد....
160 هزار سال پیش یک ستاره ی پر جرم به نام Sandleak-680 202 زندگی خود را در فاجعه ای عظیم به پایان رساند. این انفجار، ابرنواختر 1987A نام گرفت. این ابرنواختر در در 24 فوریه سال 1987 اولین ابرنواختری بود که در ابرماژلانی بزرگ رصد شد و توسط یان سلتون- اختر شناس کانادایی – درست بعد از پیشرفت صفحه عکاسی، بوسیله تلسکوپی بزرگ در کوههای آند در شیلی، کشف شد. زمانی که یان برای نگاه به ابرماژلانی بیرون رفت، به وضوح دید که ستاره ای جدید در ابرماژلانی می درخشد. باید لحظات هراس آوری بوده باشد، لحظاتی که او شاهد انفجار عظیم یک ستاره بوده است. می دانیم که نور این انفجار برای اولین بار حدود ساعت 9:30 تا 10:30 در 23 فوریه به زمین رسده است، چرا که آلبرت جونز، که یک منجم آماتور بود، در ساعت 9:30 ابرماژلانی را رصد می کرد ولی هیچ چیز غیر معمولی در آن ندید، ولی در ساعت 10:30 بود که از آن «ستاره جدید» عکاسی شد.
ابرهای ماژلانی دوگانه، بزرگ و کوچک، در عرضهای جنوبی زمین قابل رؤیت هستند. این دو کهکشان کوچک همراهان و همسایگان کهکشان راه شیری هستند که در فاصله ی 160000 سال نوری از زمین قرار گرفته اند.
اگر 8 دقیقه طول می کشد که نور خورشید به ما برسد، نوری که از این دو کهکشان می آید بعد از 160000 سال به چشم ما می رسد. یعنی این
ابرنواختر 160000 سال پیش درخشیده است. در واقع همان زمانی که دشت آفریقایی، گونه ای جدید از بوزینه ها، یعنی هوموساپیانس (انسان هوشمند)، از دیگر گونه های میمون نما آهسته اهسته جدا شد و پا به عرصه ی وجود گذاشت.
ابرماژلانی
ابرماژلانی بزرگ، عضور بزرگتر از دو کهکشان همراه راه شیری است.این دو نزدیک ترین کهکشانها به ما هستند. انها هر کدام شامل فقط چند میلیون ستاره می باشند. در واقع اگر انها را با کهکشانهای بزرگ مثل راه شیری و آندرومدا که حدود 1000 برابر بیشتر ستاره دارند، مقایسه کنیم، آنها را کهکشانهایی کوچک محسوب خواهیم کرد. سحابی تارانتولای قرمز رنگ که زمانی میزبان ابرنواختر 1987Aبود، در قسمت بالای تصویر دیده می شود. این عکس توسط تلسکوپی با قطر 4 متر در رصدخانه ای در شیلی تهیه شده است.
ابرنواختر 1987A اولین ابرنواختری بود که در سال 1987 رصد گردید. در 24 فوریه 1987، ستاره ای که تا آن زمان مورد توجه هیچ کس نبود، به ناگهان چنان پرنور شد که با چشم غیرمسلح حتی از فاصله ی عظیم 160000 سال نوری قابل رؤیت بود. ستاره ی پرنور در سمت چپ پایین تصویر در نزدیکی سحابی ترانتولا، همان ابرنواختر معروف است. این تصویر را با تصویر قبلی که ابرنواختری در آن نبود مقایسه کنید. حدود 160000 سال پیش نور این انفجار از ابر ماژلانی به سمت زمین فرستاده شد.
ترجمه:ا.م.گمینی
منبع:
D.R.Altschuler, Children of the stars, 2002, pp 36-40
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
روز سه شنبه ۱۹ خرداد ۱۳۸۳ سیاره ناهید پس از ۱۲۲ سال از مقابل خورشید گذشت. این گذر اولین گذر زهره بعد از سال ۱۸۸۲ میلادی بود.
یکی از طرحهای مهم علمی که در گذرهای پیشین زهره اجرا میشده، اندازه گیری فاصله زمین تا خورشید (واحد نجومی) بودهاست. نخستین بار ادموند هالی (که دنباله دار معروف هالی به نام او شناخته میشود) با این روش یک واحد نجومی را اندازه گرفت.
امروز فاصله زمین تا خورشید به دقت اندازه گیری شدهاست، اما این اندازهگیری در گذر سال ۱۳۸۳ به صورت آموزشی در برخی از کشورها اجرا شد. مهمترین طرحهای علمی برنامه ریزی شده برای گذر سال ۱۳۸۳، به بررسی جو زهره مربوط میشد. در طی این گذر قطر زهره از دید ناظر زمینی ۵۸ ثانیه قوس بود بنابراین با چشم غیرمسلح و با استفاده از عینکهای رصد خورشید میشد این گذر را دید.
باتوجه به نادر بودن وقوع چنين پديدهاي، رصد و ثبت آن يكي از فعاليتهاي مهم و جالب توجه در تاريخ ستارهشناسي به شمار ميرود. آخرين بار گذر زهره در سال 2004 رخ داد كه در ايران هم قابل رويت بود و بار ديگر در سال 2012 رخ ميدهد،
اما پيش از آن و آخرين باري كه مردم توانسته بودند گذر زهره را ببينند، در زمان سلطنت ناصرالدينشاه در ايران بود.
ویکی پدیا
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
باتوجه به اينكه قرص سياره زهره قطر ظاهري اندكي دارد و در آستانه توان تشخيص چشم غيرمسلح قرار دارد و همچنين شدت نور بالاي خورشيد در مقايسه با لكه كوچك سياهرنگي كه سياره زهره ميسازد باعث شده امكان رويت آن پيش از زمان ابداع تلسكوپها مورد بحث و چالش جدي پژوهشگران تاريخ علم باشد. براساس تاريخ رسمي گذر زهره، كسي كه براي نخستين بار اين پديده را رصد كرد، جرميا هوركس انگليسي بود. او سال 1639 ميلادي و اندكي پيش از آن كه گذر زهره رخ دهد، با مرور محاسبات كپلر متوجه شد او در پيشبيني وقوع زمان گذر بعدي دچار اشتباه شده، و برخلاف پيشبيني كپلر، گرفت تنها چند هفته بعد رخ خواهد داد. او تلسكوپ كوچكي را در طبقه بالاي كليسايي نزديك محل سكونتش نصب كرد و با كمك آن توانست زمان تعيين شده گذر سياره زهره از مقابل قرص خورشيد را رصد كند اما آيا او اولين كسي بود كه به چنين موفقيتي دست يافت؟
در تاريخ نجوم اسلامي، گزارشهايي از منجمان مختلف درباره رصد و ثبت اين پديده وجود دارد. بررسي تطبيقي بسياري از اين گزارشها با ديگر واقعيتها نشان از اشتباه گزارش دهندگان دارد اما گزارشي كه ابنسينا درباره اين پديده دارد بسيار متفاوت و قابل توجه است و اگر قابل اثبات نباشد، قابل رد كردن هم نيست.
ابنسينا در فصل هيات كتاب شفاي خود به نجوم ميپردازد و در خلال يكي از بحثهاي خود به بحثي قديمي اشاره ميكند كه در آن درباره جايگاه فلك زهره و عطارد بحث شده است. ابنسينا در دفاع از نظر گروهي از اين افراد استدلال ميكند كه فلك زهره بايد ميان فلك خورشيد و زمين قرار داشته باشد و سپس در پاسخ به نظر مخالفاني كه معتقد بودند در صورت اين ادعا بايد به طور منظم شاهد گذر زهره از مقابل قرص خورشيد باشيم مينويسد دليل بر اين امر وجود ندارد چرا كه اگر اين دو فلك زاويهاي با هم داشته باشند اين رويداد هر بار تكرار نخواهد شد و در مواقع خاصي رخ خواهد داد ضمن آن كه من زهره را چون قطره سياهي در مقابل قرص خورشيد ديدهام.
اين ادعا شايد به تنهايي هيچ چيز را اثبات نكند اما زماني كه تاريخ گذرهاي زهره را مرور ميكنيم متوجه ميشويم كه 5 سال پيش از وفات ابنسينا گذر زهره در ايران و هنگام غروب رخ داده يعني در 30 ماه مي 1032 ميلادي. اين گذر از نيمه غربي ايران قابل رويت بوده و با توجه به اين كه زمان آن نزديك غروب بوده امكان رويت اين پديده بدون هيچ ابراز اپتيكي وجود داشته است.
جمع شدن اين واقعيت در كنار دقت علمي ابنسينا و از سوي ديگر، اين واقعيت كه او بخش هيات شفا را در آخرين سالهاي عمرش نگاشته و در آن سالها در نيمه غربي ايران حضور داشته، اين احتمال را به طور قابل توجهي افزايش ميدهد. به اين ترتيب، شايد نخستين بار در تاريخ، اين ابنسينا بوده كه شاهد و ثبتكننده پديده گذر زهره بوده و اين اتفاق تا 1000 سال بعد كه جرميا هوركس آن را تكرار كرد، بيرقيب بوده است.
پوريا ناظمي
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
«هيلباپ» (Hale–Bopp) يکي از درخشانترين دنبالهدارهاي ديده شده در قرن بيستم بود که حتي از داخل شهرهاي بزرگ و داراي آلودگي نور زياد نيز ديده ميشد. بسياري از منجمان توانستند 2 دنباله درخشان يوني و غباري آن را مشاهده کنند. اين دنبالهدار که فروردين 1376 به اوج درخشندگي رسيد، دوره تناوبي معادل 2 هزار و 533 سال دارد و «آلن هيل» و «ژول باپ» کاشفان آن بودند.
این دنبالهدار به طور مستقل توسط دو ستارهشناس آلن هیل (در نیو مکزیکو) و توماس باپ (در آریزونا) در ۲۳ جولای ۱۹۹۵ کشف شد. این جرم آسمانی به مدت ۱۸ ماه حتی با چشم غیر مسلح نیز قابل رویت بود.اين دنباله دار به وضوح وجود سه دم غبارى، يونى و گازى را به نمايش گذاشت.
منابع:
ویکی پدیا
فصلنامه زمین شناسی رشد
Persian Gulf Foreverپایگاه رصدگر
در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)