رویداد های نجومی در گذشته

[nima]

در این تاپیک سعی دارم رویداد های مهم نجومی که در گذشته های دور و نزدیک رخ داده و موجب شگفتی بشر در آن برهه از تاریخ شده و در منابع تاریخی نیز ثبت شده را ذکر کنم.

دوستان هم همکاری کنند لطفا!!!



----------------

لیست رویدادهای موجود در تاپیک

[nima]

M1 معروفترین بازمانده ابرنواختری است. ابرنواختر موجود در این سحابی در ۴ ژولای ۱۰۵۴ میلادی توسط منجمان چینی رصد شد و ثبت گردید و احتمالا منجمین سرخ پوست امریکای شمالی نیز متوجه آن شده اند. در آن زمان احتمالاً درخشندگی اش به ماه کامل رسیده بود. این ابر نواختر تا ۲۳ روز در نور روز هم قابل مشاهده بود.در سال ۱۷۳۷ این سحابی توسط John Bevis کشف شد. پس از او در سال ۱۷۵۷مسیه به طور مستقل آن را کشف کرد. او ابتدا فکر کرد که یک دنباله دار دیده است . اما متوجه شد که این توده مه آلود دارای حرکت ظاهری نیست و آن را به عنوان اولین جرم در فهرست خود وارد کرد. در قرن بعد، این سحابی با ابزارهای دقیقتری رصد شد و به دلیل شکل ظاهری اش سحابی خرچنگ نام گرفت. در واقع M1 قطری در حدود ۱۰ سال نوری دارد و شامل مواد پرتاب شده از انفجار ابرنواختری است که همچنان با سرعت Km/Sec ۱۸۰۰ در حال گسترش می باشد. سحابی دارای تابش قوی است که ناشی از شتاب گرفتن الکترونها در میدان مغناطیسی قوی آن می باشد. در سال ۱۸۴۸سحابی خرچنگ به عنوان منبع قوی رادیویی شناخته شد .

یک منجم چینی در حال ثبت ابرنواختر ۱۰۵۴ – متن چینی که دران به این «ستاره ی مهمان» اشاره شده است.

همانطور که می دانید، ابرنواخترها انفجارهای بزرگ ستاره ای هستند که ستارگان پرجرم در انتهای عمرشان زمانی که به مراحل پایانی می رسند، بخش عظیمی از جرم خود را به صورت یک انفجار عظیم با نور و درخششی فوق العاده به فضای میان ستاره ای پرتاب می کنند.


پس از چنین انفجارهایی، مقدار زیادی از مواد در فضا باقی می ماند و می تواند یک سحابی ایجاد کند. سحابی خرچنگ M1 در واقع در همان نقطه ای قرار دارد که منجمین چینی مشاهده ی آن ابرنواختر را گزارش داده اند. این سحابی که یک باقی مانده ی انفجار ابرنواختری می باشد، یکی از جذاب ترین اجرام اعماق آسمان است که حتما بجا مانده از آن ابرنواختر است. البته این جرم تنها با تلسکوپ قابل رؤیت است.

[nima]

دنباله دار تمپل – تاتل در آخرین گذر خود در نهم اسفند 1377 به حضیض مدارش رسید و در سپیده دم 26 آبان 1377 با طوفان شهابی بیش از 3000 شهاب در ساعت همه را غافل گیر کرد.
این طوفانها تا سال 1382 ادامه داشت تا اینکه این سالها دیگر طوفان بارش شهابی خاموش شده است و ما می توانیم حداکثر 20 تا 30 شهاب را دراین شبها ببینیم.


بارش شهابی اسدی به خاطر دروه تناوب کوتاه دنباله دار تمپل – تاتل شاید تاریخی ترین بارش شهابی باشد. نخستین رصد این بارش دست کم به هزار و صد سال پیش باز می گردد. در سال 902 میلادی منجمان مصری بارش شهابی اسدی را رصد کردند. آنها این نمایش را به سقوط باران گونه ستاره ها تشبیه کردند. در طوفانهای بعدی منجمان چینی، ژاپنی، پرتقالی و منجمان مسلمان در سال 1202 میلادی این بارش را ثبت کردند.

طوفان اسدی سال 1799 را بسیاری از دریانوردان و ساکنان قاره آمریکا رصد کردند. در سال 1833 نیز این بارش اسدی شگفتی آفرید. در مدت چند ساعت تعداد شهابها به هزاران عدد در ساعت رسید بطوری که بسیاری تصور کردند، جهان به پایان رسیده است.

طوفان اسدی سال 1799 را بسیاری از دریانوردان و ساکنان قاره آمریکا رصد کردند

نقاشی از طوفان شهابی اسدی که در سال 1833 بوقوع پیوست

[nima]

مردادماه همیشه یاد و خاطره زیباترین صحنه زندگی را برای ما ایرانیان و به خصوص منجمان ایرانی زنده می‌کند. خورشیدگرفتگی 20 مرداد 1378 که در آن روز خورشید فروزان برای دقایقی در پهنه‌ی ایران زمین در پس ماه پنهان شد و ایرانیان شاهد رویداد ‌کم‌نظر خورشید‌گرفتگی کلی بودند.

حال و هوای روزهای پیش از کسوف 20 مرداد 1378 که مردم ساکن در شهرهای اصفهان و بروجرد و مریوان و کرمان و ... را مجذوب خود کرده بود و خیل رصدگران کسوف را که از اقصی نقاط جهان عازم ایران شده بودند به یاد دارید؟ بسیار خوش اقبال بودیم که در فاصله 4 سال دو بار سایه ماه از فراز ایران گذشت و شگفتی تماشایش به قدری اثرگذار بود که موجب تحولی در ساختار جامعه نجوم ایران از حیث کمیت علاقه مندان به علم نجوم شد و درست از همان زمان روند گسترش فعالیت های نجوم آماتوری در کشورمان شتاب جدی گرفت.
اگر مشتاق تماشای کسوف کلی از آسمان ایران هستید، چاره ای ندارید جز این که تا 30 اسفند 1412 تحمل کنید!

تصاویر از آرشیو مجله نجوم

[علی ابراهیمی سراجی]

مردادماه همیشه یاد و خاطره زیباترین صحنه زندگی را برای ما ایرانیان و به خصوص منجمان ایرانی زنده می‌کند. خورشیدگرفتگی 20 مرداد 1378 که در آن روز خورشید فروزان برای دقایقی در پهنه‌ی ایران زمین در پس ماه پنهان شد و ایرانیان شاهد رویداد ‌کم‌نظر خورشید‌گرفتگی کلی بودند.

حال و هوای روزهای پیش از کسوف 20 مرداد 1378 که مردم ساکن در شهرهای اصفهان و بروجرد و مریوان و کرمان و ... را مجذوب خود کرده بود و خیل رصدگران کسوف را که از اقصی نقاط جهان عازم ایران شده بودند به یاد دارید؟ بسیار خوش اقبال بودیم که در فاصله 4 سال دو بار سایه ماه از فراز ایران گذشت و شگفتی تماشایش به قدری اثرگذار بود که موجب تحولی در ساختار جامعه نجوم ایران از حیث کمیت علاقه مندان به علم نجوم شد و درست از همان زمان روند گسترش فعالیت های نجوم آماتوری در کشورمان شتاب جدی گرفت.
اگر مشتاق تماشای کسوف کلی از آسمان ایران هستید، چاره ای ندارید جز این که تا 30 اسفند 1412 تحمل کنید!

تصاویر از آرشیو مجله نجوم

سلام دوست عزیز
من نمی دانم چرا ما هیچ وقت کپی رایت را رعایت نمی کنیم و اگر هم رعایت کنیم نویسنده بدبخت این وسط همیشه متضرر می شود. این عکس ها از آرشیو خصوصی بنده ی بی نوا است که در جریان کسوف کلی 20 مرداد 1378 با کلی مشقت جمع کردم و به مناسبت دهمین سالگرد این کسوف تاریخی تعداد 10 عکس از این آرشیو را منتشر کردم. باز هم خدا را شکر همه را منتشر نکردم.

[ali77]

سلام دوست عزیز
من نمی دانم چرا ما هیچ وقت کپی رایت را رعایت نمی کنیم و اگر هم رعایت کنیم نویسنده بدبخت این وسط همیشه متضرر می شود. این عکس ها از آرشیو خصوصی بنده ی بی نوا است که در جریان کسوف کلی 20 مرداد 1378 با کلی مشقت جمع کردم و به مناسبت دهمین سالگرد این کسوف تاریخی تعداد 10 عکس از این آرشیو را منتشر کردم. باز هم خدا را شکر همه را منتشر نکردم.

آقاي سراجي چرا ميگين خدا رو شكر كه همه رو منتشر نكردم ؟

اولا خب اين دوستمون كه بنده خدا نوشته تصاوير از آرشيو مجله نجوم است

خب شايد غير از شما مجله نجوم هم اين بريده هاي روزنامه را جمع كرده باشد چيز عجيبي نيست كه

بعدش هم اگر شما اين تصاوير را به مجله نجوم داده ايد و مجله بدون نام شما منتظر كرده كه تقصير آقا نيما نيست . بايد غرش را به مجله نجوم بزنيد

[Setare KOchOlO]

سلام به همه و كاربر nima ...

ممنون بخاطر ايجاد چنين تاپيكي ... در بعضي مواردش امكان پيش بيني براي آينده هم خواهد بود ...

ولي يه خواهش :‌ميشه از قديم تر ها بيشتر گفته بشه !!!!!؟؟؟؟

[امیر حسن زاده]

برخورد تكه هاي دنباله دار شوميكر لوي 9 به سياره مشتري در تيرماه 1373 باعث جنب و جوش جديدي در جامعه نجومي آن دوران شد. حدود يك ماه بعد هم بارش شهابي برساووشي پر تعداد ظاهر شد....

[nima]

160 هزار سال پیش یک ستاره ی پر جرم به نام Sandleak-680 202 زندگی خود را در فاجعه ای عظیم به پایان رساند. این انفجار، ابرنواختر 1987A نام گرفت. این ابرنواختر در در 24 فوریه سال 1987 اولین ابرنواختری بود که در ابرماژلانی بزرگ رصد شد و توسط یان سلتون- اختر شناس کانادایی – درست بعد از پیشرفت صفحه عکاسی، بوسیله تلسکوپی بزرگ در کوههای آند در شیلی، کشف شد. زمانی که یان برای نگاه به ابرماژلانی بیرون رفت، به وضوح دید که ستاره ای جدید در ابرماژلانی می درخشد. باید لحظات هراس آوری بوده باشد، لحظاتی که او شاهد انفجار عظیم یک ستاره بوده است. می دانیم که نور این انفجار برای اولین بار حدود ساعت 9:30 تا 10:30 در 23 فوریه به زمین رسده است، چرا که آلبرت جونز، که یک منجم آماتور بود، در ساعت 9:30 ابرماژلانی را رصد می کرد ولی هیچ چیز غیر معمولی در آن ندید، ولی در ساعت 10:30 بود که از آن «ستاره جدید» عکاسی شد.

ابرهای ماژلانی دوگانه، بزرگ و کوچک، در عرضهای جنوبی زمین قابل رؤیت هستند. این دو کهکشان کوچک همراهان و همسایگان کهکشان راه شیری هستند که در فاصله ی 160000 سال نوری از زمین قرار گرفته اند.

اگر 8 دقیقه طول می کشد که نور خورشید به ما برسد، نوری که از این دو کهکشان می آید بعد از 160000 سال به چشم ما می رسد. یعنی این
ابرنواختر 160000 سال پیش درخشیده است. در واقع همان زمانی که دشت آفریقایی، گونه ای جدید از بوزینه ها، یعنی هوموساپیانس (انسان هوشمند)، از دیگر گونه های میمون نما آهسته اهسته جدا شد و پا به عرصه ی وجود گذاشت.


ابرماژلانی
ابرماژلانی بزرگ، عضور بزرگتر از دو کهکشان همراه راه شیری است.این دو نزدیک ترین کهکشانها به ما هستند. انها هر کدام شامل فقط چند میلیون ستاره می باشند. در واقع اگر انها را با کهکشانهای بزرگ مثل راه شیری و آندرومدا که حدود 1000 برابر بیشتر ستاره دارند، مقایسه کنیم، آنها را کهکشانهایی کوچک محسوب خواهیم کرد. سحابی تارانتولای قرمز رنگ که زمانی میزبان ابرنواختر 1987Aبود، در قسمت بالای تصویر دیده می شود. این عکس توسط تلسکوپی با قطر 4 متر در رصدخانه ای در شیلی تهیه شده است.

ابرنواختر 1987آ در سحابی تارانتولا در کهکشان ماژلانی بزرگ .

ابرنواختر 1987A اولین ابرنواختری بود که در سال 1987 رصد گردید. در 24 فوریه 1987، ستاره ای که تا آن زمان مورد توجه هیچ کس نبود، به ناگهان چنان پرنور شد که با چشم غیرمسلح حتی از فاصله ی عظیم 160000 سال نوری قابل رؤیت بود. ستاره ی پرنور در سمت چپ پایین تصویر در نزدیکی سحابی ترانتولا، همان ابرنواختر معروف است. این تصویر را با تصویر قبلی که ابرنواختری در آن نبود مقایسه کنید. حدود 160000 سال پیش نور این انفجار از ابر ماژلانی به سمت زمین فرستاده شد.


ترجمه:ا.م.گمینی
منبع:
D.R.Altschuler, Children of the stars, 2002, pp 36-40

[nima]

روز سه شنبه ۱۹ خرداد ۱۳۸۳ سیاره ناهید پس از ۱۲۲ سال از مقابل خورشید گذشت. این گذر اولین گذر زهره بعد از سال ۱۸۸۲ میلادی بود.

تصویری از گذر زهره در سال ۱۳۸۳

یکی از طرحهای مهم علمی که در گذرهای پیشین زهره اجرا می‌شده، اندازه گیری فاصله زمین تا خورشید (واحد نجومی) بوده‌است. نخستین بار ادموند هالی (که دنباله دار معروف هالی به نام او شناخته می‌شود) با این روش یک واحد نجومی را اندازه گرفت.

امروز فاصله زمین تا خورشید به دقت اندازه گیری شده‌است، اما این اندازه‌گیری در گذر سال ۱۳۸۳ به صورت آموزشی در برخی از کشورها اجرا شد. مهم‌ترین طرحهای علمی برنامه ریزی شده برای گذر سال ۱۳۸۳، به بررسی جو زهره مربوط می‌شد. در طی این گذر قطر زهره از دید ناظر زمینی ۵۸ ثانیه قوس بود بنابراین با چشم غیرمسلح و با استفاده از عینکهای رصد خورشید می‌شد این گذر را دید.

باتوجه به نادر بودن وقوع چنين پديده‌اي، رصد و ثبت آن يكي از فعاليت‌هاي مهم و جالب توجه در تاريخ ستاره‌شناسي به شمار مي‌رود. آخرين بار گذر زهره در سال 2004 رخ داد كه در ايران هم قابل رويت بود و بار ديگر در سال 2012 رخ مي‌دهد،

اما پيش از آن و آخرين باري كه مردم توانسته بودند گذر زهره را ببينند، در زمان سلطنت ناصرالدين‌شاه در ايران بود.


ویکی پدیا