نجوم و ادبیات

[بهزاد]

سلام
بعد از عمری سرو کله زدن در انجمن های مجازی امروز پیامی دریافت کردم مبنی بر افتتاح انجمن نجوم آوا استار. ضمن تبریک به دوستان آوا استار با اجازتون اولین تاپیکم رو تو این انجمن میزارم.

اگر کسی شعری در ارتباط با نجوم میدونه اینجا بزاره. یه مقاله خیلی جالب میخوندم چند وقت پیش که توی کامپیوترم سیو کرده بودم. منبعش رو یادم نیست چه سایتی بود اما اسم نویسنده در انتهای مقاله هست. بسیار جالبه. در پست بعدی این مقاله رو برای شروع در این تاپیک قرار میدم.

--------------------

نام قبلی این تاپیک اشعار نجومی بود، ضمن تشکر از ایجاد کننده این تاپیک، از این پس میتوانید آثار ادبی و یا نقد آثار ادبی نجومی و.... را در این تاپیک قرار دهید.

با تشکر
آسمون

[Hojjat Zafarkhah]

اول يه شعر از مولانا بگم تا يه دعوت كوچولويي باشه كه همه بيان و اشعاري رو كه بلدن بگن:
بيا بيا كه پشيمان شوي از اين دوري******بيا به محفل ما چه مي شوري
حياط موج زنان گشته اندر اين منزل******خداي ناصر و هر سو شراب منصوري



حالا دو تا شعر از شيخ محمود شبستري كه هم مضامين عرفاني داره و هم نجومي:
1_ ستاره را با مه و خورشيد اكبر******بود حس و خيال و عقل انور
2_تو خورشيدي و يا زهره و يا ماهي نمي دانم******وزين سرگشته مجنون چه مي خواهي نمي دانم
به خرمنگاه گردوني كه راه كهكشان دارد******چو تركان گرد تو اختر چه خرگاهي نمي دانم






.............آسمانتان پر از ابرهاي نجومي.............

[No.1]

دوست عزیز عجب شعری گفتی!!!
واقعاً مجذوب قافیه و ردیفش شدم!
خب یا تاپیک جدید باز کن به عنوان حدیث نجومی نه این که توی قسمت شعر حدیث بزنی!

[Tahereh Ramezani]

(برای نخستین پرواز انسان به فضا) دفتر بهار را باور کن- شعر غبار آبی :

چندین هزار قرن
از سر گذشت عالم و آدم گذشته است
وین کهنه آسیای گران سنگ آسمان،
بی اعتنا به ناله ی قربانیان خویش
آسوده گشته است .
در طول قرنها
فریاد دردناک اسیران خسته جان
بر می شد از زمین
شاید که از دریچه زرین آفتاب
یا از میان غرفه سیمین ماهتاب
آید به روی سری
اما
هرگز نشد گشوده از این آسمان دری !

در پیش چشم خسته زندانیان خاک
غیر از غبار آبی این آسمان نبود
در پشت این غبار
جز ظلمت و سکوت"فضا" و "زمان" نبود

زندان زندگانی انسان دری نداشت،
هر در، که ره به سوی خدا داشت بسته بود!
تنها دری که راه، به دهلیز مرگ داشت،
همواره باز بود.
دروازه بان پیر در آنجا نشسته بود.
در پیش پای او،
در آن سیاهچال،
پرها گسسته بود و قفس ها شکسته بود!

امروز، این اسیر،
انسان رنجدیده و محکوم قرن ها
از ژرف این غبار،
تا اوج آسمان خدا پر گشوده است!
انگشت بر دریچه خورشید برده است!
تاج از سر فضا و زمان درربوده است!
تا واکند دری به جهان های دیگری

( فریدون مشیری )

[javadstar76]

دوست عزیز عجب شعری گفتی!!!
واقعاً مجذوب قافیه و ردیفش شدم!
خب یا تاپیک جدید باز کن به عنوان حدیث نجومی نه این که توی قسمت شعر حدیث بزنی!

منظورت یه تاپیک جدیده ، نه ؟!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!.

[Green Dream]

دو چشم باز نهاده نشسته ام همه شب

چو فرقدان كه نگه می کند ثریا را

[Green Dream]

و اين هم يك شعر نجومي بينهايت زيبا

اون طور كه متوجه شدم شاعر اون هنرمندي به نام آقاي شهرام زماني است

لذت ببريد :



شب چو فرا رسد بسی جلوه ی حق نگر در آن
یا به قراولان نگر یا که به سوی فرقدان

بین تو به کرسی آن زمان ذات سپهر را چنان
آنکه ز بهر او بود لیل و نهار یسجدان

هیبت حق درون شکافت روح به آسمان شتافت
صورت جبار نگر در پی ممسک العنان

صورت زانوزده بین در بر اوست بر زمین
خاک بساید به جبین جاثیه اندر آسمان

این همه نقش بر فلک از چه نموده کرده حک
حوت و حمل دلو و اسد سنبله جوزا سرطان

رب ثریا بود او خدای شعرا بود او
باز نتابد سر از او گردش دوره و زمان

خوشتر از آن دم نبود کاین دل و جان پر بکشد
تا برسد به کوی حق یک شود این دو توامان

بیش نگر ز بهر رب گاه به روز و گه به شب
گه به سجود کائنات گه به سکوت کهکشان

[javadstar76]

در میان آسمان ایستاده ام

تا سحر بر بام عرش ایستاده ام

هستند مال من

ستاره ها

ماه

آسمان

و هر چه هست مال من است

دارم سوال های بیشمار از آسمان

از ماه و ستاره و سیاره و کهکشان

اگر آسمان گرد است، پس آن هشت تایی بعدش کجاست؟

با وجود هزاران ستاره، پس چرا تیره و تار رنگ فضاست؟

بگذریم از این سوال های بی جواب

که این سوال های بی جواب کار خداست

هر شب از جنوب، مشتری بر بام خانه ام پیداست

زهره و عطارد، گهگاهی خودنمایی می کند

ماه من در در این میان زیباتر از عرش الله است

خوشه ی پروین ،مال من است

چون در فالم، صور ثور، مال من است

دب ها که دیگر زیباییشان درعرش بی نظیر است

در بین آن ها اژدها دلگیر است

آسمان من زیباترین کار خداست

پیدا درمیان آن ها جای دستان خداست...

شاعر: زهرا امامی زاده

[javadstar76]

شعری از حافظ و معنی آن:
گوهر جام جم از کان جهانی دگر است تو تمنا ز گل کوزه‌گران می‌داری

جام جم، یعنی اسطرلاب.

یعنی با گلی که از آن کوزه می‌سازند نمی‌شود اسطرلاب ساخت؛ اسطرلاب گِل مخصوصی می‌خواهد که معدن آن با معدن گِل کوزه فرق دارد !

مباحثی از این دست می‌پردازه که مثلا کسی که با اسطرلاب کار می‌کند باید خصوصیات ویژه‌ای داشته باشد و توانایی‌های جسمی خاص، مثلا باید چشمش خوب ببیند، و حافظ به این نکته توجه داشته ، آنجا که می‌گوید :

به سر جام جم آن گه نظر توانی کرد که خاک میکده کُحل بصر توانی کرد

یعنی؛ باید سرمه به چشمت بکشی تا قوی شود و بتوانی اسطرلاب کار کنی !
در طب قدیم برای آنکه چشم خوب ببیند سرمه تجویز می‌کرده‌اند !

در تلمیحات نجومی حافظ، مثل سایر تلمیحات او حرفی و بحثی نیست، اما نتیجه‌ی این تلمیحات، نتیجه‌ای هنرمندانه و شاعرانه است، مثلا در بیت :

بگیر طُره‌ی مه‌چهره‌ای و قصه مخوان که سعد و نحس ز تاثیر زهره و زحل است

هم یک سلسله اصطلاحات نجومی به کار رفته است مثل ِسعد و نحس و زهره و زحل، هم به نظریات نجومی مبنی بر اینکه زهره، سعد است و اثر سعد می‌بخشد و زحل، نحس است و اثر نحس برجا می‌گذارد اشاره شده، اما در نهایت خواجه حرف خود را زده است : «اغتنام فرصت» و دعوت به خوشباشی و توصیه بدین امر که این سخنان یاوه را - که سعد، نتیجه‌ی تاثیر زهره است و نحس، نتیجه‌ی تاثیر زحل.

[javadstar76]

شب چو فرا رسد بسی جلوه ی حق نگر در آن
یا به قراولان نگر یا که به سوی فرقدان

بین تو به کرسی آن زمان ذات سپهر را چنان
آنکه ز بهر او بود لیل و نهار یسجدان

هیبت حق درون شکافت روح به آسمان شتافت
صورت جبار نگر در پی ممسک العنان

صورت زانوزده بین در بر اوست بر زمین
خاک بساید به جبین جاثیه اندر آسمان

این همه نقش بر فلک از چه نموده کرده حک
حوت و حمل دلو و اسد سنبله جوزا سرطان

رب ثریا بود او خدای شعرا بود او
باز نتابد سر از او گردش دوره و زمان

خوشتر از آن دم نبود کاین دل و جان پر بکشد
تا برسد به کوی حق یک شود این دو توامان

بیش نگر ز بهر رب گاه به روز و گه به شب
گه به سجود کائنات گه به سکوت کهکشان



شاعر: شهرام زمانی

[javadstar76]

لبخند مي زنم به تو،توي سفينه ام

از پشت گريه هاي گم ماهواره ها

تا در ميان بستر سياره ات زمين

لبريز خواب من بشوي تا دوباره ها



انگار غصه اي وسط چشم هاي توست

انگار پشت پنجره دلواپسي هنوز

لبخند مي زنم به تو پشت تلسكوپم

اما نشسته اي به خيال كسي هنوز



بايد به جان اين همه سياره هاي كور

امشب مدارچشم چپت را رصد كنم

توي گزارشم به كمينگاه مركزي

غم هاي ذهن گنگ تو را مستند كنم



هر شب زميني كوچولو!فكر مي كنم

اينجا براي از تو نوشتن فضا كم است

بر خاك هاي خسته ي منظومه هاي دور

جاي حضور خيس دوتا رد پا كم است



«فردا زمين ضميمه ي مريخ است»

با چشم هاي خسته نوشت و سكوت كرد

«بدرود مو بلند زميني كه عاشقت

در يك سياهچال فضايي سقوط كرد»



شاعر:حمید سهرابی