نجوم و ادبیات

[بهزاد]

سلام
بعد از عمری سرو کله زدن در انجمن های مجازی امروز پیامی دریافت کردم مبنی بر افتتاح انجمن نجوم آوا استار. ضمن تبریک به دوستان آوا استار با اجازتون اولین تاپیکم رو تو این انجمن میزارم.

اگر کسی شعری در ارتباط با نجوم میدونه اینجا بزاره. یه مقاله خیلی جالب میخوندم چند وقت پیش که توی کامپیوترم سیو کرده بودم. منبعش رو یادم نیست چه سایتی بود اما اسم نویسنده در انتهای مقاله هست. بسیار جالبه. در پست بعدی این مقاله رو برای شروع در این تاپیک قرار میدم.

--------------------

نام قبلی این تاپیک اشعار نجومی بود، ضمن تشکر از ایجاد کننده این تاپیک، از این پس میتوانید آثار ادبی و یا نقد آثار ادبی نجومی و.... را در این تاپیک قرار دهید.

با تشکر
آسمون

[Astronomer]

ابوالمجد مجدود بن آدم متخلص به سنايي شاعر و عارف بزرگ و نامدار قرن 5و6
چنانچه از شعر سنايي برمي آيد او به تمام دانش هاي زمان خود آگاهي و آشنايي و در برخي تبحر و استادي داشته است!!!

شعر زير كه از مجموعه قصايد وي منتخب شده است، در واقع در مدح امير اسماعيل بن ابراهيم است!
ولي با توجه به ابيات آن متوجه استفاده بيش از حد از وقايع نجومي ميشويم!

به طور مثال در بيت اول به قرارداد سال نو و نوروز اشازه دارد!!!

قصيده44سنايي

خورشید چو از حوت به برج حمل آمد / گویند ز سر باز جهان در عمل آمد
در باغ خلل یافته و گلبن خالی / اکنون به بدل باز حلی و حلل آمد
فردوس شد امروز جهانی که ازین پیش / در چشم همه کس چو رسوم و طلل آمد
خورشید ثنای تو همی کرد بر آن دل / چون از دم ماهی به سروی حمل آمد
گفتی نظر مشتری از مرکز تقدیس / ناگاه ز تسدیس به جرم زحل آمد
چه جای مه از زینت ماه فلک آمد / چه جای محل آلت جاه و محل آمد
ای میر اسماعیل که مانند براهیم / جود تو نه از مال زعون ازل آمد
هم در دم اول که ترا دیدم گفتم / کین چون دم آخر به هنر بی‌بدل آمد
آراستهٔ تیر اجل بود مرا جان/ ور چه ز طرب معده برقص جمل آمد
صفرای من از خلق تو شد پیر و عجب نیست / زیرا عسل خلق تو خالی زخل آمد
در افسر تو نیست سخن لیک چه سودست / کز اصل مرا خود سر بی مغز کل آمد
خالی ز خلل باد جلال تو ازیراک/خود عمر تو چون جود کفت بی خلل آمد
تو تازه و نو باش که فرزند حسودت / نزد غربا بار نوند وابل آمد

--------------------------------------------------------------------------------------------
پي نوشت:

اشاره دارد به عبور خورشيد از صورت فلكي حوت به حمل
(البته به همين بسنده نشده و مسير حركت با دقت بالاتري بيان شده، پايين حوت بالاي حمل)

فكر ميكنم: مشتري در مركز تقديس واقع است يعني قمرهاش رو ديدند و زحل ميشه 6امين
(تسديس) سياره حول خورشيد!!

زيبايي ماه از مكان فلك آن است (فكر كنم اشاره به اندازه زاويه اي داره كه چون ماه به زمين
نزديكتره، بزرگتر و درخشانتر از ديگر اجرام به نظر ميرسه!!!

خوشحال ميشم نظرتون رو بدونم!!!

[parvaneh shams]

در میان آسمان ایستاده ام

تا سحر بر بام عرش ایستاده ام

هستند مال من

ستاره ها

ماه

آسمان

و هر چه هست مال من است

دارم سوال های بیشمار از آسمان

از ماه و ستاره و سیاره و کهکشان

اگر آسمان گرد است، پس آن هشت تایی بعدش کجاست؟

با وجود هزاران ستاره، پس چرا تیره و تار رنگ فضاست؟

بگذریم از این سوال های بی جواب

که این سوال های بی جواب کار خداست

هر شب از جنوب، مشتری بر بام خانه ام پیداست

زهره و عطارد، گهگاهی خودنمایی می کند

ماه من در در این میان زیباتر از عرش الله است

خوشه ی پروین ،مال من است

چون در فالم، صور ثور، مال من است

دب ها که دیگر زیباییشان درعرش بی نظیر است

در بین آن ها اژدها دلگیر است

آسمان من زیباترین کار خداست

پیدا درمیان آن ها جای دستان خداست...

[*sh]

یادش بخیر .. این شعرو پاییز سال 86 بعد از دیدن یک رویای زیبا همون شبانه تو تاریکی نوشتم ..بعدها هم دلم نیومد اصلاحات لازمو روش انجام بدم... امیدوارم دوست داشته باشین

دیر آمدی روی زمین .... دیر آمدی ای بهترین

در آسمان همسایه ام .... در کهکشان همخانه ام

همراه من،همدوش من .... همپای من، تن پوش من

ای جان بازیگوش من .... همروح و هم آغوش من

همبازی من با شهاب .... هم قایق من در سحاب

در ماه آویزان شدیم .... سرلوحه ی خوبان شدیم

خورشید را آتش زدیم .... منظومه را بر هم زدیم

در حلقه های کائنات .... یک حلقه از کیوان شدیم

تنها رها کردی مرا .... بر خاک ناپاک زمین

من زودتر خاکی شدم .... دیر آمدی ای نازنین

حالا که ماه من شدی .... فانوس راه من شدی

راهم که دور از راه توست .... سنگم ولی در چاه توست.

[saeedmozah]

به نام آنکه هستی نام ازو یافت
فلک، جنبش، زمین آرام ازو یافت

به نام روشنایی بخش بینش
که روشن چشم ازو گشت آفرینش


در فراق آفتاب جان ببین
از شفق پر خون شده سیمای چرخ
****
تجربه به من ثابت کرده همه نجومیا ادبیاتشون خوبه

[Flare star]

به نظاره آسمان رفته بودم ؛

گرم تماشا و غرق در اين دريای سبز معلقی که بر آن ،

مرغان الماس پر

ستارگان زيبا و خاموش ،

تک تک از غيب سر می زنند و دسته دسته

به بازی افسون کاری شنا می کنند .

آن شب نيز ماه با تلالؤ پر شکوهش

که تنها لبخند نوازشی است

که طبيعت بر چهره ی نفرين شدگان کوير می نوازد ،

از راه رسيد و گل های الماس شکفتند

و قنديل زيبای پروين - که هر شب ،

دست ناپيدای الهه ای آن را از گوشه ی آسمان ،

آرام آرام به گوشه ای ديگر می برد - سر زد .

و آن جاده ی روشن و خيال انگيزی که

گويي يک راست به ابديت می پيوندد !

دکتر علی شريعتی
http://mostafa-ahmadnia.blogfa.com/8804.aspx

[Flare star]

آسمان پر از ستاره است
لحظه ، لحظه ی نظاره است
شب، زمان کاوشی دوباره است
کهکشان سکوت خویش را
شکسته است
ماه روی بام قیرگون شب
نشسته است
دیده را به دورها بدوز
چشمک ستارگان
تو را به اوج می برد
نور ها تو را عروج می دهد
تا خدا
تا به اوج آسمان
تا کرانه های دور لامکان
تا جزیره های دور کهکشان
تا سپیده دم که روشنی
صبح پاک را
نوید می دهد
تا طلوع مهربان مهر

شهرام زمانی از لارستان

[Fowad]

دور می شوی ز من٬ در مدار سهموی
جی چقدر کوچک است٬می روی و می روی...!
شعر از سید امیر سادات موسوی

[sara shahabi]

اشعار آقای موسوی در نوع خودش خیلی جالب هست.مخصوصا اون شعر برو بیرون!(البته به نجوم ربطی نداره)

این هم شعر بنده(البته اوزانش درست نیست زیاد!)فی البداهه!

در شبی تاریک و سرد--- من بدم خسته و زرد
خسته از این زندگی----رنج های بی بدیل مردگی
من نظر انداختم:
بر زمین سرد خشک---- بوته ای نازک و خرد
بر درختان،سبزه ها،گلزارها؟-- ور نبود آنجا به جز بس خارها
من ندیدم:
آن چه را می خواستم -- وان چه می پنداشتم
ناگهان:
شهابی،جلوه افروخت--- فروزان شد سپس سوخت
نزادش آسمان بود---- فروزان از همان بود
بشد رودی سرازیر---- - سما را کرده بد سیر
دجاجه،قوس و عیوق--- بدند چون ماهی در رود
چو پروین رخ انمود----- جهانم پرده بگشود
شدم آزاد و فارغ----- ز محنت،درد سابق
آسمان آرام بنشست---- و عهد جالبی بست
هر آن دم که تو در رنجی،غمینی--- به من بنگر که دردی تو نبینی!

[Flare star]

در رد يا نفي اختر گوئي كه در بين عامه جايگاه خاصي پيدا كرده بود وبعضي از دانشمندان نيز ناخواسته براي گذران امور به اين مسائل دامن زده اند.

از چشم خود بپرس كه مارا كه مي كُشد/جانا گناه طالع وجرم ستاره نيست

بگير طره مه چهراي وقصه مخوان / كه سعد ونحس زتاثير زهره و زحل است




حافظ

[Flare star]

1.كوكب هدايت كه به احتمال قريب به يقين همان ستاره قطبي نام برده مي شود.

در اين شب سياهم گم گشت راه مقصود/ از گوشه اي برون آي اي كوكب هدايت

2.مقارنه ي ماه ومشتري كه تصور ميشد اگر در اقبال كسي اين رويداد باشد داراي بهترين موقعييت در آسمان ورمل و اسطرلاب باشد.

گفتم كه خواجه كي به سر حجله مي رود؟/ گفت آن زمان كه مشتري و مه قران كنند

حافظ
http://www.parssky.com/view/2051.aspx