پرسش و پاسخ نجومی

[Sharafi]

با سلام

با اجازه دوستان ، اين تاپيك رو ايجاد كردم تا هر كس هر سوال نجومي داره اينجا مطرح كنه و هر كس هم جواب سوالات رو مي دونست، پاسخ بده . اینجا سوالات نجومی به صورت کلی مطرح می‌شوند و همه می‌توانند سوالات نجومی خود را اینجا مطرح کنند.

به طور خاص برای هر موضوعی نیز تاپیک مجزای پرسش و پاسخ موجود است که اگر حوزه سوال خود را می‌دانید، سوالتان را آنجا مطرح کنید:

پرسش و پاسخ رصدی
پرسش و پاسخ کیهان شناسی و اخترفیزیک
پرسش و پاسخ مکانیک سماوی
پرسش و پاسخ نجوم کروی
پرسش و پاسخ علوم سیاره‌ای
پرسش و پاسخ عکاسی نجومی
پرسش و پاسخ عمومی عکاسی
پرسش و پاسخ فناوری فضایی
پرسش و پاسخ ابزارهای نجومی
پرسش و پاسخ المپیاد نجوم

سوالاتی که در این تاپیک مطرح می‌شود بعدا به یکی از تاپیکهای پرسش و پاسخ تخصصی بالا انتقال خواهند یافت تا دسترسی موضوعی به سوالات راحت تر باشد.


فكر ميكنم انشاا... اين تاپيك يكي از پربار ترين تاپيك هاي اين سايت بشه .

موفق باشيد

[م.ح.اربابی فر]

وقتی شما می خواهید یک متن را ترجمه کنید در برخی مواقع به کلماتی برمی خورید که معادلی در زبان فارسی برایشان نداریم. برخی مواقع این مشکل با بیان آن کلمه در یک عبارت توصیفی برطرف می شود و برخی مواقع با جایگزین کردن دو یا سه کلمه مشکل حل می شود. اما قضیه وقتی پیچیده می شود که شما به صورت خودجوش کلمه ای می سازید و جایگزین آن کلمه مورد نظر اول می کنید که مخاطب تازه باید بگردد دنبال معنی معادل فارسی آن.
الان این «خورنیام» و «خورایست» سرمنشاشان از کجا بوده است و کلا این دو واژه به چه معنی هستند؟ (منظورم خود کلمه هستا نه معنی علمیشون)



منبع عکس:
canot.ir

[rezash]

احتمالا خورایست مخفف خورشیدایست و خورنیام هم مخفف خورشیدنیام و خورسپهر هم مخفف خورشیدسپهر است.

من هم موافقم که کلماتی نامانوس هستند و برای شخصی که در حال مطالعه متونی از این دست میباشد سوال پیش میاد.

اگر همان کلمه مثلا "خورشید ایست"را کامل را تلفظ کنند خیلی بهتر است.هر چند این تلفظ نیز منوط به ثبت در فرهنگ لغات دارد.همان مرجعی که یارانه و رایانه و ... را تعریف کرده.

[م.ح.اربابی فر]

کلمه خور که فکر می کنم کلمه رایجی هست و اگر اشتباه نکنم در کتاب ادبیاتمان هم این کلمه را داشتیم. حتی اگر اشتباه نکنم همین «خراسان» هم به خور ربط دارد. من سوالم سر کل عبارت «خورنیام» بود که آیا واژه مورد قبولی است و رایج است یا کلمه ایست که خود مترجم برگزیده است؟

[rezash]

در نت وقتی این کلمه را سرچ کنید به سایتهای زیادی برخورد میکنید که همگی به اتفاق این جمله را ذکر کرده اند.

این مرز، به اصطلاح "خورنیام" (Heliosheath) نامیده میشود.

در واژه نامه نجوم به زبان ساده نیز به این الفاظ برخوردم:خور لرزه شناسی-خورطیف نگار-خور طیف نگاشت .

به این نتیجه رسیدم که خور را در ازای واژه " helio" قرار داده اند.

[مسعود فرح بخش]

وقتی شما می خواهید یک متن را ترجمه کنید در برخی مواقع به کلماتی برمی خورید که معادلی در زبان فارسی برایشان نداریم. برخی مواقع این مشکل با بیان آن کلمه در یک عبارت توصیفی برطرف می شود و برخی مواقع با جایگزین کردن دو یا سه کلمه مشکل حل می شود. اما قضیه وقتی پیچیده می شود که شما به صورت خودجوش کلمه ای می سازید و جایگزین آن کلمه مورد نظر اول می کنید که مخاطب تازه باید بگردد دنبال معنی معادل فارسی آن.
الان این «خورنیام» و «خورایست» سرمنشاشان از کجا بوده است و کلا این دو واژه به چه معنی هستند؟ (منظورم خود کلمه هستا نه معنی علمیشون)



منبع عکس:
canot.ir

این تصویر اصلی هستش



اینم از تعریف خورنیام !!!

[sara shahabi]

من هم یادم هست که به این دو کلمه برخورد کرده بودم (فکر کنم در مجله نجوم بود) و گفته شده بود که این کلمه ها ابداعی هستش و یک همچین کلمه ای در فرهنگ لغت وجود نداره!
اما در مورد معنیش احتمالا خور ایست رو به این علت به کار برده که در اون ناحیه بادهای خورشید دیگه نمیتونن پیش روی کنند و به اصطلاحی می ایستند و هم چنین خورنیام که مثل غلاف خورشید هست
اما واقعا ترجمه بعضی لغات چون معادل فارسیشون وجود نداره، خیلی سخت هست و دیگه مترجم بنا به سلیقه خودش یه لغت در میاره که ممکنه اصلا مصطلح نباشه و بعد روتین بشه ...
---------------
کلا همزمان شد

[gshahali]

سلام دوستان

واژه‌های زیر مصوب فرهنگستان است:

خورسنج= heliometers
خوربین= helioscope
خورپا= heliostat
خورتصویرنگار= photoheliograph
خورطیف‌نگاشت= spectroheliogram
خورطیف‌نگار= spectroheliograph
خورمرز= heliopause
خورسپهر = heliosphere
باد خورگرد= heliotropic wind

امیدوارم مفید باشه.
---
دوستان میتوانند در آدرس زیر که مربوط به فرهنگستان زبان و ادب فارسی است، واژه‌های مصوب را دانلود کنند:
http://www.persianacademy.ir/fa/wordspdf.aspx

[mohsen4465]

سلام دوستان

واژه‌های زیر مصوب فرهنگستان است:

خورسنج= heliometers
خوربین= helioscope
خورپا= heliostat
خورتصویرنگار= photoheliograph
خورطیف‌نگاشت= spectroheliogram
خورطیف‌نگار= spectroheliograph
خورمرز= heliopause
خورسپهر = heliosphere
باد خورگرد= heliotropic wind

امیدوارم مفید باشه.
---
دوستان میتوانند در آدرس زیر که مربوط به فرهنگستان زبان و ادب فارسی است، واژه‌های مصوب را دانلود کنند:
http://www.persianacademy.ir/fa/wordspdf.aspx

فکر کنم این فرهنگستان عنصر Helium را جا گذاشتند؟!!!!
با این وضع باید تمام عناصر جدول تناوبی رو معنی کنیم و معادل فارسی براشون بذاریم، اسم تمام کشورها رو معنی کنیم و براشون معادل فارسی بذاریم و خیلی چیزهای دیگه. بنظر من ما حق چنین کاری رو نداریم. ما حق نداریم اسمی رو که کاشف یا مخترع روی کشف یا اختراع خودش میذاره رو عوض کنیم. مثلاً حق نداریم اسم سیاره اورانوس رو عوض کنیم و فارسی بذاریم، همینطور اسم نپتون و پلوتو و ... رو. اگه دقت کنید خود من هم در تاپیک اخبار مریخ نورد کیوراسیتی همیشه از تلفظ انگلیسی اون (کیوراسیتی) بجای معنی اون (کنجکاوی) استفاده کردم. این کار به نظر من بسیار زشت و ناپسندیده است که بیایم و برای اکتشافات دیگران اسمی رو به سلیقه خودمون انتخاب کنیم. با این وضع بخوایم پیش بریم حتی باید برای اسامی خاص افراد مثل دیوید، رابرت، ماریا و ... هم معادل فارسی پیدا کنیم. واقعاً کار ناپسندیده و زشتیه. پیشنهاد میکنم دوستان از نامی که مخترعان و کاشفان بر روی اکتشافات و اختراعات خودشون قرار میدم استفاده کنن.

[gshahali]

فکر کنم این فرهنگستان عنصر Helium را جا گذاشتند؟!!!!
با این وضع باید تمام عناصر جدول تناوبی رو معنی کنیم و معادل فارسی براشون بذاریم، اسم تمام کشورها رو معنی کنیم و براشون معادل فارسی بذاریم و خیلی چیزهای دیگه. بنظر من ما حق چنین کاری رو نداریم. ما حق نداریم اسمی رو که کاشف یا مخترع روی کشف یا اختراع خودش میذاره رو عوض کنیم. مثلاً حق نداریم اسم سیاره اورانوس رو عوض کنیم و فارسی بذاریم، همینطور اسم نپتون و پلوتو و ... رو. اگه دقت کنید خود من هم در تاپیک اخبار مریخ نورد کیوراسیتی همیشه از تلفظ انگلیسی اون (کیوراسیتی) بجای معنی اون (کنجکاوی) استفاده کردم. این کار به نظر من بسیار زشت و ناپسندیده است که بیایم و برای اکتشافات دیگران اسمی رو به سلیقه خودمون انتخاب کنیم. با این وضع بخوایم پیش بریم حتی باید برای اسامی خاص افراد مثل دیوید، رابرت، ماریا و ... هم معادل فارسی پیدا کنیم. واقعاً کار ناپسندیده و زشتیه. پیشنهاد میکنم دوستان از نامی که مخترعان و کاشفان بر روی اکتشافات و اختراعات خودشون قرار میدم استفاده کنن.

سلام دوست عزیز
ضمن احترام به نظر شما، فکر کنم توضیح زیر مفید باشد:

بله، اسم خاص را نباید ترجمه کرد، و به همین دلیل شما به درستی کیوراسیتی را ترجمه نکردید.
اما این مورد درباره اسامی عام کارایی ندارد. واژه‌های زیادی وجود دارد که پس از انتقال به یک زبان دیگر، ترجمه می‌شوند. البته وظیفه فرهنگستان این است که در تعیین یک واژه معادل، سلیس بودن آنرا نیز در نظر بگیرد. ولی آیا همین کلمات انگلیسی بالا را اگر از یک فرد انگلیسی زبان بپرسیم، معنی آنها را می‌داند؟ اینها کلماتی هستند که در یک حوزه اختصاصی وضع شده‌اند. طبیعی است که برای ما نیز نامأنوس است. مانند بسیاری واژه‌های دیگر که همین اواخر رایج شده است، مانند: رایانه به جای کامپیوتر، یارانه به جای سوبسید، و نظایر اینها.
نکته دیگر این است که برخی اسامی خاص، در فرهنگ مردم دیگر نیز از قبل وجود داشته و برای آن واژه‌ای مخصوص دارند. برای نمونه، Sun، Earth و بسیاری لغات از این دست.

البته من تنها برداشت و نظر خودم را گفتم و تخصصی در حوزه زبان‌شناسی ندارم.
امیدوارم دوستانی که در این رابطه اطلاعات جامع‌تری دارند توضیح بیشتری بدهند. (هرچند شاید جای این بحث در یک عنوان دیگر که به موضوع ترجمه می‌پردازد باشد)

[mohsen4465]

سلام دوست عزیز
ضمن احترام به نظر شما، فکر کنم توضیح زیر مفید باشد:

بله، اسم خاص را نباید ترجمه کرد، و به همین دلیل شما به درستی کیوراسیتی را ترجمه نکردید.
اما این مورد درباره اسامی عام کارایی ندارد. واژه‌های زیادی وجود دارد که پس از انتقال به یک زبان دیگر، ترجمه می‌شوند. البته وظیفه فرهنگستان این است که در تعیین یک واژه معادل، سلیس بودن آنرا نیز در نظر بگیرد. ولی آیا همین کلمات انگلیسی بالا را اگر از یک فرد انگلیسی زبان بپرسیم، معنی آنها را می‌داند؟ اینها کلماتی هستند که در یک حوزه اختصاصی وضع شده‌اند. طبیعی است که برای ما نیز نامأنوس است. مانند بسیاری واژه‌های دیگر که همین اواخر رایج شده است، مانند: رایانه به جای کامپیوتر، یارانه به جای سوبسید، و نظایر اینها.
نکته دیگر این است که برخی اسامی خاص، در فرهنگ مردم دیگر نیز از قبل وجود داشته و برای آن واژه‌ای مخصوص دارند. برای نمونه، Sun، Earth و بسیاری لغات از این دست.

البته من تنها برداشت و نظر خودم را گفتم و تخصصی در حوزه زبان‌شناسی ندارم.
امیدوارم دوستانی که در این رابطه اطلاعات جامع‌تری دارند توضیح بیشتری بدهند. (هرچند شاید جای این بحث در یک عنوان دیگر که به موضوع ترجمه می‌پردازد باشد)

ممنون بابت توضیح خوبتون. حق با شماست؛ میتونیم برای اسامی عام معادل تعریف کنیم اما همونطور که اشاره کردین برای اسامی خاص این کار صحیح نیست. مثلاً بجای Dwarf Planet که واژه جدیدیه میتونیم بگیم سیاره کوتوله اما بجای Ceres نمیتونیم چیز دیگه ای غیر از سرس بگیم.

نتیجه اینکه میتونیم لغات بالا داخل اون عکس رو ترجمه کنیم اما قبول کنید که معادل‌های غیر قابل هضمی براشون انتخاب کردن. من که ترجیه میدم از همون واژه های انگلیسیش استفاده کنم.