معروفترین رادیو تلسکوپ ها و اهداف آن ها

[gandom]

سلام به همگی
همونطور که از اسم تاپیک معلومه قراره که سری به دنیای رادیوتلسکوپ های معروف بزنیم و ببینیم دقیقاً چه کاری انجام میدن و مطالعات و تحقیقاتی که باهاشون میشه انجام داد و تاحالا انجام شده چی هستش. این که چرا بعضی هاشون به شکل آرایه هایی از ترکیب چندین رادیوتلسکوپ و بعضیاشون هم تک دیشن. یا اینکه چرا جنس دیش ها و گیرنده هاو... شون باهم دیگه فرق می کنه و هینطور طول و عرض جغرافیایی که درش قرار دارن چه تأثیری روی داده های دریافتی شون داره و کلی سؤال دیگه!
به دنیای رادیویی رمزآلودی که نمی تونیم ببینیمش خوش اومدین!

[رضا طامهری]

با اجازه من چراغ تاپیک رو روشن کنم

در میان تلسکوپهای رادیویی معروف دنیا همیشه دو پروژه در ذهن من بوده یکی پروژه معروف ستی و دیگری تلسکوپ غول پیکر ارسیبو در پرتوریکو



تلسکوپ ارسیبو که در بالا مشاهده میکنید بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان به شمار میرود(البته به صورت انفرادی، چون در بسیاری از پروژه ها چند ده تلسکوپ کوچک تر بصورت واحد با هم مشغول کار هستند اما این تلسکوپ انفرادی است)

این تلسکوپ در کشور پورتوریکو قرار دارد و حدود ۳۰۵ مترقطردهانه آن است

حیطه فعالیت این تلسکوپ امواج الکترومغناطیس است(۳ سانتی متر تا ۱ متر)

این تلسکوپ توسط سه موسسه ی SRI ( موسسه تحقیقاتی استانفورد) ، MET ( دانشگاه متروپولیتن) و USRA (موسسه دانشکاه های محقق فضایی) اداره میشود

[gandom]

Green Bank Telescope )GBT ) رادیوتلسکوپی(تصویری که تو پست اول تاپیک گذاشتم مربوط به همین رادیوتلسکوپ هستش) است که در گرین بنک، غرب ویرجینیا(ایالات متحده آمریکا) واقع شده و در سال 2002 ساخت آن به اتمام رسید. قطر دیش آن برابر 100 متر و فاصله کانونی اش 60 متر است. سالیانه حدود 6500 ساعت از آن برای اهداف نجومی استفاده می شود. عملکرد این تلسکوپ از رنج 0.1 تا 116 گیگاهرتز می باشد. این تلسکوپ در ناحیه ای که خاموشی رادیویی در آن حکم فرماست ساخته شده و این امر کمک می کند تا از اختلالاتی که منابع رادیویی زمینی ایجاد می کنند جلوگیری شود.




اکتشافات

در سال 2002 منجمان سه پالسار میلی ثانیه ای جدید را در مسیه 62 یافتند. در سال 2006 اکتشافات زیادی با استفاده از این رادیو تلسکوپ صورت گرفت از جمله ناحیه ای مغناطیسی چنبره شکل در ابرهای مولکولی جبار و ابرحبابی از جنس گاز هیدروژن در فاصله 23000 سال نوری از ما که ابرحباب مارافسای نام گرفت.
سنگین ترین ستاره نوترونی، ابری از گازهای بسیار قدیمی که دیگر کهکشان ها را فراگرفته، مولکول های پیچیده ای مثل شکر در فضا همگی از اکتشااتی است که با استفاده از این رادیوتلسکوپ به دست آمده است.

ابرهای مولکولی در مسیه 81




تو این سایت می تونید به صدای پالسار های مختلف گوش بدین!
http://www.jb.man.ac.uk/~pulsar/Education/Sounds/

اینم یه شبیه سازی از حرکت پالسار

[dark galaxy]

با تشکر از این تاپیک مفید
البته رادیو تلسکوپ ها همیشه نمی توانند تک بشقابی باشند زیرا طول امواج رادیویی میلیون ها برابر طول امواج نوری اند در نتیجه توان تفکیک بزرگ ترین تلسکوپ های رادیویی تک بشقابی حتی قابل مقایسه با توان تکفکیک کوچک ترین تلسکوپ های نوری هم نیست بنابراین راه حل این مشکل ساخت ترکیبی از چندین بشقاب کوچک تر است که به هم متصل می شوند و به صورت یک تداخل سنج رادیویی با هم کار میکنند از این رو داده هایی که در یک دوره ی 12 ساعته از چنین آرایه ای به دست می آید تصویر های رادیویی با توان تفکیک مناسب هستند.
یکی از این سازه های بسیار بزرگ به نام (VLA) در نیومکزیکو ،ایالات متحده،از 3 بازو به صورت حرف Y تشکیل شده.هر بازو شامل 9 آنتن 25 متری است و تلسکوپ های این سازه را می توان به چندین آرایش مختلف چید.

[عباس احمدیان]

بسیار تاپیک جالب هستش. ممنونم.
از پالسارها اسم به میون اومد بسیار ستاره های جذابی هستند. سوالهام ایناست که آیا همه پالسارها ابتدا با استفاده از رادیو تلسکوپ کشف می شوند؟ یا احتمال کشف آنها از طریق اپتیکی هم وجود دارد؟ دقت کنید که منظورم صرفا" رصد بعد از کشف نیست بلکه کشف برای بار اول هستش. حالا آیا دوستان اطلاعاتی در رابطه با چگونگی آشکارسازی پالسارها به روش اپتیکی دارند؟ اگه پتانسیل و اطلاعاتش موجوده ممنون میشم تاپیکی مرتبط با این اجرام نیز ایجاد کنید.
ضمنا" اگه سوام ربطی به موضوع نداشته ببخشید

[dark galaxy]

دوست عزیز باید توجه داشته یاشید که بعضی پالسار ها(معمولا در باقیمانده انفجارهای ابرنواختری یافت می شوند) اشعه ایکس ویا نور مرئی منتشر می‌کنند.در نتیجه می توان از تلسکوپ های اپتیکی یا رصدخانه های اشعه X در کشف این گونه پالسار ها استفاده کرد.مثلا در سال 1969 میلادی اولین شناسایی نوری(در ناحیه دیدگانی) یک پالسار درون سحابی m1 توسط گروهی از ستاره شناسان انجام گرفت.

[solh]

بسیار تاپیک جالب هستش. ممنونم.
از پالسارها اسم به میون اومد بسیار ستاره های جذابی هستند. سوالهام ایناست که آیا همه پالسارها ابتدا با استفاده از رادیو تلسکوپ کشف می شوند؟ یا احتمال کشف آنها از طریق اپتیکی هم وجود دارد؟ دقت کنید که منظورم صرفا" رصد بعد از کشف نیست بلکه کشف برای بار اول هستش. حالا آیا دوستان اطلاعاتی در رابطه با چگونگی آشکارسازی پالسارها به روش اپتیکی دارند؟ اگه پتانسیل و اطلاعاتش موجوده ممنون میشم تاپیکی مرتبط با این اجرام نیز ایجاد کنید.
ضمنا" اگه سوام ربطی به موضوع نداشته ببخشید

احتمالا این پالسارها ستاره ی نوترونی هستند ، ستاره های نوترونی دماشون تقریبا صفره و فقط توی رادیویی موج داریم ، ولی وقتی اطرافشون ماده باشه اون مواد میتونن باعث ساطح شدن امواج دیگه هم بشن ، یکی از فرایندهاش میتونه پرخش مواد درون میدن مغناطیسی قوی این ستاره باشه که برای مثال نور آبی درون m1 (در نور مرئی)به نظر میرسه از همین طریق و با چرخش الکترون ها به وجود آمده .

البته موجی که پالسار میفرسته و ما به عنون پالس میشناسیم تحت تاثیر میدان مغناطیسی هست و قضیه اش فقط به دما ربط نداره که اون هم رادیویی هست غالبا.

[عباس احمدیان]

ممنونم از اینکه لطف کردید و به سوالم پاسخ دادید. اما من جواب مد نظرم رو نگرفتم! اجازه بدین واضح تر بگم
آیا شما از روشهای Detect کردن پالسارها به روش اپتیکی اطلاعی دارید؟ یا اینکه همواره اول توسط تلسکوپهای رادیویی شناسایی و سپس توسط تلسکوپهای اپتیکی رصد می شوند؟

پ.ن : از آنجا که اینجا تاپیکی بسیار جذاب درباره نوع فعالیت تلسکوپهای رادیویی است خواهش میکنم چنانچه پاسخ دقیقی دارید بفرمایید اگه نه سوالم رو دوباره تکرار نکنم که موجب اختلال در موضوع پست میشه و خلاصه نمیدونین که چه عواقبی داره! ضمنا" از نوشتن خاطرات کشف فلان پالسار و یا یادآوری فلان صدخانه که فلان کار رو انجام دادن به عنوان جواب خودداری کنین بسیار ممنون میشم

[gandom]

ممنونم از اینکه لطف کردید و به سوالم پاسخ دادید. اما من جواب مد نظرم رو نگرفتم! اجازه بدین واضح تر بگم
آیا شما از روشهای Detect کردن پالسارها به روش اپتیکی اطلاعی دارید؟ یا اینکه همواره اول توسط تلسکوپهای رادیویی شناسایی و سپس توسط تلسکوپهای اپتیکی رصد می شوند؟

پ.ن : از آنجا که اینجا تاپیکی بسیار جذاب درباره نوع فعالیت تلسکوپهای رادیویی است خواهش میکنم چنانچه پاسخ دقیقی دارید بفرمایید اگه نه سوالم رو دوباره تکرار نکنم که موجب اختلال در موضوع پست میشه و خلاصه نمیدونین که چه عواقبی داره! ضمنا" از نوشتن خاطرات کشف فلان پالسار و یا یادآوری فلان صدخانه که فلان کار رو انجام دادن به عنوان جواب خودداری کنین بسیار ممنون میشم

خب پالسار ها یک نوع ستاره متغیر محسوب می شن و می تونین با استفاده از عکاسی مستقیم با سی سی دی و پردازش اون ها تو نرما افزار های مختلف منحنی نورشون به دست بیارین حتی اگر که قبلاً کشف نشده باشن! چون کشف یک متغیر جدید خیلی باب شده و با توجه به تجربیات رصدگرای مختلف و یه سرچ ساده می تونین گزارشاتشون و نحوه عکاسی شون رو پیدا کنین. اینم یه نمونه از ویدئو اسلو موشن از پالسار خرچنگ

[gandom]

Cherenkov Telescope Array يا CTA يک پروژه چند مليتي است که هدف آن ها دريافت امواج گامايي است که منشا غيرحرارتي دارند(تابش هاي غير حرارتي از شتاب گرفتن الکترون ها در يک ميدان مغناطيسي به وجود مي آيند). بازه انرژي امواجي که به دست مي آورند از چند 10 گيگا الکترون ولت تا بالاي 100 ترا الکترون ولت است. همان طور که ماکسول فهميده بود امواج الکترومغناطيسي بايد از سطح آينه بازتاب شوند. براساس انرژي اي که اين امواج دارند جنس آينه ها متفاوت خواهند بود. مثلاً امواج راديويي از سطح يک ديش آهنی بازتاب مي شوند اما امواج بسيار پرانرژي گاما از اين سطوح به راحتي عبور مي کنند. همان طور که در شکل زير مشاهده مي کنيد يک نمونه از ديش هاي MAGIC(Major Atmospheric Gamma-ray Imaging Cherenkov Telescopes) را مشاهده مي کنيد که برخلاف راديوتلسکوپ هاي ديگر از جنس آينه هستند.




اين آينه ها خود از لايه هاي مختلف تشکيل شده اند و با آينه هاي معمولي مورد استفاده ما متفاوت هستند. وقتي که اين امواج پر انرژي از سطح اين آينه ها بازتاب مي شوند و در المنت ديش کانوني مي شوند، مي توان اطلاعات دريافتي را پردازش کرد و مطالعاتي روي منبع اين امواج انجام داد.





در قسمت هاي قهوه اي رنگ موجود در شکل بخش هايي را مشاهده مي کنيد که اين آرايه ها يا تک ديش ها قرار گرفته اند.




اين تلسکوپ ها که در نقاط مختلف زمين ساخته شده اند و نام هاي زير را دارند:
HESS(High Energy Stereoscopic System)، VERITAS (Very Energetic Radiation Imaging Telescope Array System)

VERITAS



HESS


خب حالا منابع کيهاني اين امواج چه چيزهايي هستند؟
بقاياي ابرنواخترها، پالسارها،همچنين منابعي موسوم به منابع تاريک نيز کشف شده اند که در ديگر فرکانس ها قابل مشاهده نيستند و مي توانند منشا تابش کيهاني باشند و دوتايي هايي که از خود امواج گاما و ايکس منتشر مي کنند.

منابع:
http://www.mpi-hd.mpg.de/hfm/CTA/CTA_intro.html
ويکي پديا انگليسي
مقاله:
Glass Mirrors by cold slumping to cover 100 m of the MAGIC II Cherenkov telescope reflecting surface