سحابی ها

[Ehsan]

اگر در یک شب ِ رصدی شرکت کرده باشید قطعا کلمه ی ِ «سحابی» به گوشتان خورده، در بین ِ تصاویر ِ نجومی هم سحابی ها جز ِ پر طرفدار ترین تصاویر هستند و همیشه زیبایی مسحور کننده دارند.

اما براستی سحابی ها چیستند؟ از چه چیز تشکیل شده اند؟ چرا این همه گوناگونی ِ رنگ دارند؟
موضوع ِ این تاپیک بررسی ِ سحابی هاست

[اماتور]

اینگونه سحابیا همانند ngc 2818 به خاطر ساختار عجیبی که ساختار فیزیکی و نحوه تشکیل و همچنین نحوه به وجود امدن

چنین شکلی حتی برای خود دانشمندا قابل توصیف نیست و یا اینکه سخت میشه توصیفشون کرد که چطوری به این شکل

در اومدن و ....

[اماتور]

Simeis 147


این سحابی قدیمی که Simeis 147 خوانده میشه، در واقع باقی مانده ی یک ابرنواختر باستانی هسته.

رشته های به هم پیچیده ی باقی مانده ی این انفجار ابرنواختری، تقریبا بیش از 160 سال نوری در فضای میان ستاره ای پخش

شده و وسعت پیدا کرده و حدود 3600 سال نوری از ما فاصله داره. یعنی حرکت نور از یک طرف این توده تا طرف دیگرش حدود 160

سال، زمان لازم دارد و نوری که ازین سحابی به ما رسیده در واقع 3600 سال پیش به ما رسیده که البته این گذشته سحابی

هسته که داریم میبینیم و برای دیدن تغییرات جدیدش باید 3600 سال دیگه منتظر بمونیم .سن ظاهری این سحابی تو حدود 100،000

سال بنظر میرسه، در نتیجه انفجاری که باعث بوجود اومدن این سحابی شده میوفته برای دوره انساناهایپکنی (انسان پکنی

یکی از گونه های انسانای اولیه که حدود صدهزار سال پیش زندگی میکردن) تو دل این سحابی یه ستاره ی نوترونی در حال چرخش

قرار وجود داره. این ستاره تپنده تمام با قیمونده چیزی هسته که از هسته ی ستاره ی اولیه باقی مونده.ولی تو مطالعاتی که

اخیرا داشتن عمر این سحابی رو با دقت بالاتر و معیار جدید، عمر Semeis 147 را حدود 30000 سال تخمین میزنن.

تپ اختر داخل این سحابی به تازگی ردیابی شده و به نام PSR J0538+2817 در فهرست ثبتش کردن. این تپ اختر تو هر ثانیه

هم 7 بار به دور محور خودش گردش میکنه! لایه های بیرونی این ستاره ی منفجر شده با سرعتی برابر 10 تا 20 هزار کیلومتر بر

ثانیه به سمت بیرون پرتاب شدن!!! این جرم به قدری کم نور هسته که حتی با تلسکوپای بزرگ هم نمیشه رصدش کرد چون که

قطر ظاهری این سحابی فقط حدود 3 تا 2ر1 ، تقریبا 7 برابر قطر ظاهری کره ی ماه، و در واقع این یکی از کم

نور ترین اجرام آسمان محسوب می شود.

[اماتور]

Iris Nebula / NGC 7023

سحابی ایریس یا NGC7023. ابر های گرد و غبار بین ستاره ی در فاصله حدود 1300 سال نوری از زمین، همچو گلبرگ

های نازک و حساس فضایی تو دامنه حاصلخیز ستاره ی صورت فلکی قیفاوس شکوفه کرده و گهگاهی بنام سحابی ایریس یاد

میشود و تحت نام NGC7023 تو کاتالوگ نسل جدید اجرام آسمانی ثبت شده البته باید گفت که این تنها

سحابی نیسته که شبیه گله در فضا به وجود اومده

اما این تصویر زیبای دیجیتالی، رنگ های مختلف سحابی ایریس و تقارن بخش های مختلف آن را با جزئیات احساس برانگیزی

نشان میده در داخل خود ایریس، گرد و غبار سحابی یک ستاره جوان و داغ را احاطه شده. در اینجا رنگ برجسته در میان دیگر رنگ

های این سحابی بازتابی رنگ آبی است که به معنی خصوصیات گرد و غبار بازتاب دهنده نور ستاره می باشد. رشته یا تار های مرکزی

ابر های گرد و غبار با لومینسانس نوری سرخ کم فروغ می تابه، زیرا بعضی از دانه های گرد و غبار تابش نامرئی فرابنفش را تا نور سرخ

مرئی بصورت کامل میپوشونن. رصد های فروسرخ نشان میدهد که این سحابی به احتمال مولکول های پیچیده کاربن بنام

PAHs را در خود داره. طوریکه اینجا نشان داده شده، بخشی از درخشان آبی رنگ سحابی ایریس حدود یک سال نوری قطرداره.

جدیدترین تصویر هابل از سحابی به نام NGC 7023 یا آیریس غبارهایی را نشان میده که برای اخترشناسان

بسیار مهم و کارآمد است.

تصویر هابل نشاندهنده امواج خروشانی از ابر و غبارهای کیهانی است، این غبارها از ذرات کوچک و جامد تشکیل شده اند که

10 تا 100 بار از ذره غباری که می توان بر روی سطوح لوازم خانه مشاهده کرد، کوچکتر هستن. دانشمندان به ویژه به بخشی از این

سحابی توجه بیشتری نشان میدهند که قرمز تر از حد عادی به نظر میرسه.

اخترشناسان احتمال میدن که این ابرهای بزرگ که به عنوان یک سحابی انعکاسی شناخته میشن نور ستاره عظیمی که حدود 10 بار

بزرگتر از خورشید بوده و در نزدیکی سحابی قرار دارد را بازتاب میکند. سحابی های انعکاسی معمولا آبی به نظر میان چرا که ذرات

غبار در آنها در پراکنده کردن نور آبی تاثیرگذاری بیشتری داره و به همین دلیل دانشمندان احتمال میدن برخی مواد هیدروکربنی

باعث تغییر رنگ این ابرهای غباری شده باشه.

لومینسانس نوری:یعنی اینکه پدیده نورافشانی جسمی پس از قرار گرفتن درمعرض تابش اشعه یا اینکه شب تابی یا روشن تابی

[Ehsan]

اگر اهل ِ رصد ِ تلسکوپی باشید قطع و الیقین اسم ِ سحابی ِ خرچنگ به گوشتون خورده، بله همین سحابی که عکسش پایینه:

البته تاکید می کنم که این عکس مال ِ هابله! با تلسکوپ نمیشه از این عکسا دید

زمانی که مسیه این سحابی رو رصد می کرد احتمالا هرگز به ذهنش نمی رسید که این سحابی باقی مانده ی ِ ابرنواختری باشه که در تاریخ ِ بشری ثبت شده، این سحابی باقی مانده ی ابرنواختری هست که در سال 1054 میلادی در آسمان ظاهر می شه و چینی ها و سرخپوستها ثبتش می کنند، این ابرنواختر به قدری روشن بوده که در آسمان ِ روز هم دیده می شد.

فاصله ی ِ این سحابی از ما حدودا 6500 سال ِ نوری هستش (مقایسه کنید با فاصله ی ِ الدبران (65 سال نوری) ، رجل الجبار (800 سال نوری) ، ابط الجوزا (650 سال نوری) یا قلب العقرب (550 سال نوری)؛ 1% فکر کنید هر کدوم از اینا ابرنواختر بشه! چی میــــــشه؟!! بهله )

تصویر ِ فروسرخ ِ این سحابی که به کمک ِ تلسکوپ ِ فضایی اسپیتزر گرفته شده، جزئیات ِ شاخصی نشون نمی ده:

در این تصویر، طول موج 3.6 میکرو متر با آبی، 5.8 با سبز و 8.0 با قرمز تصویر شده. رگه های ِ مرکزی ِسرخ رنگ واقعا جالب هستند *** (آخر ِ متن دوباره برمی گردیم اینجا)


از داده های ِ رصدی-طیفی بر میاد که این سحابی داره به سرعت در فضا منبسط و پخش می شه (لایه ها با سرعت ِ حدود ِ 1500 کیلومتر بر ثانیه در حال ِ انبساط هستند) دمای ِ این سحابی هم زیاده و حدود ِ ده هزار تا بیست هزار درجه ی ِ کلوین هستش. این سحابی همچنین یک منبع عظیم ِ پرتو ی ِ ایکس و امواج ِ رادیویی ِ آسمان هستش که حالا فعلا به این کاری نداریم.


اما برسیم به تحلیلِ تصویر ِ معروف ِ هابل از این سحابی:

حقیقتا حیرت انگیزه یه لحظه فکر کنید که این ساختار ِ عجیب و عظیم واقعا وجود داره
با تمام ِ جزئیات و ذره هاش، واقعا که حیرت انگیزه

ساختار ِ داخلی ِ عجیب و نامنظم ِ این سحابی به خاطر ِ انفجار ِ بسیار سریع به وجود اومده که تقریبا در تمام ِ باقی مانده های ِ ابرنواختری دیده می شه و احتمالا به خاطر همین ساختار بهش می گن خرچنگ.

در این تصویر آبی نماینده ی ِ عنصر ِ اکسیژن هستش (می بینیم که باز قسمتهای ِ مرکزی ِ سحابی بیشتر اکسیژن پیدا می شه تا بقیه ی ِ قسمتها چون اکسیژن در مرکز ِ ستاره تولید شده) سبز گوگرد ِ یک بار یونیده رو نشون می ده (وضعی مشابه اکسیژن) و سرخ نماینده ی ِ اکسیژن ِ دو بار یونیده است.

اما تصویر ِ دیگه ای از این سحابی هم در نوع ِ خودش جالبه:

گرچه این تصویر وضوح ِ هابل رو نداره اما تفکیک ِ رنگ و عناصر ِ جالبی داره، در این تصویر آبی نماینده ی ِ گوگرد یونیده هستش، سبز نماینده ی ِ هیدروژن آلفا و سرخ نماینده ی ِ اکسیژن ِ دو بار یونیده. نکته ی ِ جالب ِ تصویر حضور ِ واضح ِ هیدروژن در لایه های ِ بیرونی ِ سحابی و حضور ِ هر دوی ِ اکسیژن و گوگرد در مرکز ِ سحابیه.

نکته ی ِ جالبتر حضور ِ اکسیژن ِ یونیده در بخش ِ بالا-راست ِ سحابی هستش که به نظر عجیب میاد، چرا باید چنین تجمعی از اکسیژن در بخشی از سحابی به وجود بیاد؟


اما اون سه ستاره (***) که گفتم بهش برمی گردم! سوال:

اون رگه های ِ مشخص ِ قرمز در تصویر ِ فروسرخ ِ سحابی نشانگر ِ چیه ؟

تحقیق کنید و جوابش رو پیدا کنید، من خودم نمی دونم و دنبالش خواهم رفت

ـــــــــــــــــــــــــ ـ

پی نوشت: نداریم

[Fery.JWST]

اون چیزی که خوندم اگه اشتباه نکنم تو ترجمه ! انفجار ستاره ها باعث بوجود اومدن و بالا اومدن ابر سحابی میشه که از لایه های خارجی ستاره ها بعد از انفجار تشکیل میشن و پرتاب میشن در فضا و مثل یه تارهایی بعنوان مثال ساخته شدن تار عنکبوت ایجاد میشه ! تارهایی با رشته هایی در هم... ادامه : انفجار ستاره ای که باعث بوجود اومدن این حجمه گازی در فضا شده و این گاز گسترش پیدا کرد تا به شکل یک شبکه میشه (منظورش همون شبکه تار مانند) و رنگ قرمز نشانه اکسیژن انرژیزه شده (فکر میکنم اکسیژن بجا مونده از انفجار ! ) نمیدونم اکسیژن انرژیزه شده یعنی چی ! فکر میکنم لایه های خارجی ستاره بعد از انفجار باعث ایجادشون میشه که اکسیژن هم شامل میشه !

منبع : http://hubblesite.org/gallery/tours/tour-crab

The Stellar Explosion that gave rise to the nebula flung gas into space. the gas developed into a web of filaments. red indicates energized oxygen

[solh]

من که هر جا گشتم نوشته بود هنوز ناشناخته است ! البته یکم اینور اونور این طول موج چیزایی نوشته بودن و با این زبانی که من بلدم ممکنه اشتباه کرده باشم ! چون همه جا کنار طول موج این رده ها از آرگون (II)نام بردن !

اینجا احتمالا نوشته شده که طوی موج این رده ها ی قرمز 8.0 میکرون است . و در مورد این طول موج کمی گشتم زیاد چیزی نفهمیدم ، جدید ترین مطلبی که پیدا کردم این(حجمش 1.6 مگابایته،البته فکر کنم یکم مشکل داره چون به سختی دانلودش کردم ولی مقاله ی جالبیه ! ) فایل بود که به سال 2006 برمیگرده و نوشته معلوم نیست چیه ،البته چیزای دیگه هم نوشته که زیاد نگرفتم ! و کلا یه تحلیل درستو حسابی روی انواع و اقسام طول موج ها داخلش انجام داده ( جالبه ! ).

اینم در مورد همین سحابی هست ولی خوب سال2004 نوشته شده و در مورد این طول موج هم چیزی ننوشته فکر کنم .

چقدر بده آدم بگرده دنباله یه چیزی پیداش نکنه ! من که گشتم نبود شما بگردید شاید باشه!
راستی کسی منبعی سراغ نداره که مثلا در مورد طول موج عناصر جدول تناوبی و یون هاشون و یا ترکیباتشون داخلش باشه ؟

الان که دوباره پست آقا احسان رو خوندم فهمیدم ایشون خودشون هم نوشته بودن تابش 8.0 هست ، با ارز پوزش (این متن در ویرایش نوشته شده !)

[mohsen4465]

در این تصویر، طول موج 3.6 میکرو متر با آبی، 5.8 با سبز و 8.0 با قرمز تصویر شده. رگه های ِ مرکزی ِسرخ رنگ واقعا جالب هستند *** (آخر ِ متن دوباره برمی گردیم اینجا)


اون رگه های ِ مشخص ِ قرمز در تصویر ِ فروسرخ ِ سحابی نشانگر ِ چیه ؟

تحقیق کنید و جوابش رو پیدا کنید، من خودم نمی دونم و دنبالش خواهم رفت

من اصلاً تحقیق نکردم اما یخورده به عکس نگاه کردم و از خودم یه چیزایی اختراع کردم.

اگه دقت کنید متوجه میشید که اون نوارهای قرمز رنگ بشکل دوتا حلقه (البته کج و کوله) بالا و پایین هم قرار دارن. و اما نتیجه گیری من:

بنظر من این حلقه ها ناشی از برخورد باریکه‌های اشعه ایکس و ذرات پر انرژی پرتاب شده از قطبین ستاره نوترونی در مرکز سحابی با ابر سحابی هستن. ستاره نوترونی بسرعت در حال گردش بدور خودشه و باریکه پرتوهای پرانرژی قطبین اون هر کدوم دایره ای در فضا رسم میکنن. برخورد این دو باریکه پرانرژی با گاز داخل سحابی باعث برانگیخته شدن اون و نشر طیف الکترومغناطیس میشه.

البته همونطور که گفتم این فرضیه رو از خودم گفتم. حالا باید تحقیق کنیم ببینم واقعیت چیه؟

[اماتور]

البته تاکید می کنم که این عکس مال ِ هابله! با تلسکوپ نمیشه از این عکسا دید

خب به نظر تو اصن غیر از اینه که تو میگی مگه ممکنه !

فاصله ی ِ این سحابی از ما حدودا 6500 سال ِ نوری هستش (مقایسه کنید با فاصله ی ِ الدبران (65 سال نوری) ، رجل الجبار (800 سال نوری) ، ابط الجوزا (650 سال نوری) یا قلب العقرب (550 سال نوری)؛ 1% فکر کنید هر کدوم از اینا ابرنواختر بشه! چی میــــــشه؟!! بهله )

نگران نباش احسان جان یه سیستم دوتایی تو فاصله 780 سال نوری از زمین هسته که یواش یواش
میخواد یه پرتو گاما از خودش آزاد کنه هسته. چون دیگه آخرای عمرشونه و یه سیستم مارپیچی شکل
محیا کردن که موقع عکس برداری از این سیستم متوجه شدن که دقیقا لوله تفنگ سمت زمینه
دقیقا نمیدونن که کی این انرژی آزاد میشه یا اینکه از کنارمون رد میشه ولی اینو میدونن که لوله
این اسلحه دقیقا سمت ما هست و این آزاد سازی خیلی هم دیر اتفاق نمی افته

[اماتور]

ببینید ( انرجیزد ) خونده میشه و اون d اخر کلمه از لحاظ دستوری گذاشته شده و در واقع d گذشته هسته نه اینکه بخواد معنی خاصی رو بفهمونه

من خودم اخرین جمله زیر نگاره رو ترجمه کردم زیاد متوجه نشدم ولی این معانی از توش در میاد

red indicates energized oxygend = قرمز اکسیژن انرژی را نشان میدهد

رنگ قرمز نشان دهنده انرژی اکسیژن
رنگ قرمز نشان دهنده وجود اکسیژن
رنگ قرمز نشان دهنده انرژی دادنه اکسیژن

البته ناگفته نمانه که نباید هم ترجمه جملات انگلیسی رو با توجه به کلمات حتما وابسته کرد بلکه باید کمی هم مفهومی ترجمه کرد تا راحت تر
به منظور اصلی برسیم

ولی در کل خودمم گیج شدم یجورایی

[mohsen4465]

ببینید ( انرجیزد ) خونده میشه و اون d اخر کلمه از لحاظ دستوری گذاشته شده و در واقع d گذشته هسته نه اینکه بخواد معنی خاصی رو بفهمونه

من خودم اخرین جمله زیر نگاره رو ترجمه کردم زیاد متوجه نشدم ولی این معانی از توش در میاد

red indicates energized oxygend = قرمز اکسیژن انرژی را نشان میدهد

رنگ قرمز نشان دهنده انرژی اکسیژن
رنگ قرمز نشان دهنده وجود اکسیژن
رنگ قرمز نشان دهنده انرژی دادنه اکسیژن

البته ناگفته نمانه که نباید هم ترجمه جملات انگلیسی رو با توجه به کلمات حتما وابسته کرد بلکه باید کمی هم مفهومی ترجمه کرد تا راحت تر
به منظور اصلی برسیم

ولی در کل خودمم گیج شدم یجورایی

چرا همه با این جمله مشکل دارن؟
زیاد ترجمش سخت هم نیست. Energized به معنی "انرژی‌دار شده" است. منظور اکسیژنیه که سطح انرژیش رفته بالا.