وضعیت:
رده بندی سرس چندین بار تغییر کرده و سوژه ای برای بعضی اختلاف نظرها بوده. «یوهان البرت بُد» باور داشت که سرس همان سیاره گمشده ای است که وی بین مدار مریخ و مشتری در فاصله ای برابر با 419 میلیون کیلومتر از خورشید پیش بینی کرده بود. به سرس علامتی نجومی تخصیص داده شد و در کنار 2 پالاس، 3 جونو و 4 وستا تا حدوداً نیم قرن بعنوان یک سیاره در کتب و جداول علمی باقی ماند.
با کشف اجرامی دیگر در همان ناحیه از فضا مشخص شد که سرس در واقع اولین جرم از خانواده ای از اجرامی مشابه است. بسال 1802، والامقام «ویلیام هرشل» عبارت جدید Asteroid (شبیه به ستاره - معادل فارسی آن سیارک است که البته از ریشه متفاوتی ایجاد شده است)، را برای این اجرام بکار برد و اینگونه نوشت: "آنها آنقدر به ستارگانی کوچک شباهت دارند که به سختی میشود آنها را از هم تمیز داد، حتی با یک تلسکوپ بسیار خوب".
طی مذاکره 2006 در مورد پلوتو، تعریف جدید از سیاره، باعث شد تا سرس دوباره بتواند در طبقه بندی سیارات جای بگیرد. پیشنهاد قبل از تعریف «اتحادیه بین المللی نجوم» (IAU) در مورد تعریف یک سیاره عنوان میکرد که الف) جرم فضایی میبایست به مقدار کافی حاوی جرم باشه تا بتونه بر نیروهای مقاوم پیکره خودش غلبه کنه و شکلی نشان دهنده ایجاد تعادل هیدروستاتیک (تقریباً کروی) بخودش بگیره و ب) در مداری بدور یک ستاره باشه و همچنین نه یک ستاره باشه و نه قمر سیاره ای دیگر. با تصویب این پیشنهاد سرس تبدیل به پنجمین سیاره به ترتیب فاصله از خورشید میشد. اما پیشنهاد تصویب نشد و بتاریخ 24 آگوست 2006 بند دیگری به این پیشنهاد افزوده شد که شرط دیگری را برای یک سیاره مدنظر قرار داده بود و آن اینکه یک سیاره میبایست اطراف مدار خودش را از اجرام دیگر پاک کند. با این تعریف سرس یک سیاره نیست به این دلیل که بر اطراف مدار خودش حکمرانی نمیکند و در مداری مشترک با هزاران سیارک دیگر در کمربند سیارک ها سهیم است بطوری که فقط یک سوم جرم کل این مجموعه را شامل میشود. در عوض سرس امروزه بعنوان یک «سیاره کوتوله» طبقه بندی شده است.
گاهی اوقات تصور میشود که سرس بعنوان یک سیاره کوتوله شناخته شده است و دیگر در طبقه بندی سیارک ها جای ندارد. برای مثال Space.com در اخبار خود از پلاس بعنوان بزرگترین سیارک و از سرس بعنوان سیاره کوتوله ای که قبلاً سیارک شناخته میشد نام برده است در حالی که در ارسال های قسمت پرسش و پاسخ IAU اینطور عنوان کرده است که "سرس بزرگترین سیارک است، یا الان میتوانیم بگوییم بود"، اما سپس عنوان کرده است که سایر سیارک ها مدار سرس را قطع میکنند که اشاره میکند به این موضوع که سرس هنوز یک سیارک است. «کانون خرده سیارات» اشاره کرده است که چنین اجرامی ممکن است دو اسمی باشند. مذاکره 2006 IAU که سرس را بعنوان یک سیاره کوتوله طبقه بندی کرد هیچ کجا عنوان نکرده است که آیا سرس یک سیارک است یا خیر، و به واقع IAU اصلاً تعریفی مشخص برای واژه سیارک (Asteroid) عنوان نکرده است و در عوض تا سال 2006 از عبارت «خرده سیاره» استفاده کرده است و پس از سال 2006 عبارت های «اجرام کوچک منظومه شمسی» و «سیارات کوتوله» را بکار برده است. «لنگ» (2011) درج کرده است که "IAU عنوان جدیدی را بر سرس افزوده است، و آن را بعنوان یک سیاره کوتوله طبقه بندی کرده است... . با این تخصیص، اریس، هائومیا، ماکی ماکی و پلوتو به طبع بزرگترین سیارک، 1 سرس، سیاره کوتوله شناخته میشوند" و در جای دیگری عنوان کرده است "سیاره کوتوله-سیارک 1 سرس". ناسا همچنان سرس را بعنوان یک سیارک برمیشمرد و در آگهی تبلیغاتی 2011 خود عنوان میکند "داون بدور دو عدد از سیارک های بزرگ کمربند اصلی خواهد گشت" و همچنین در کتب آکادمیک گوناگونی نیز از این عنوان استفاده کرده است.
ادامه دارد...
منبع: دانشنامه آنلاین ویکیپدیا
ما که آخرش نفهمیدیم تکلیفمون چی شد. شاید بهتر باشه بگیم سیاره خیلی کوتوله!