.
ali77, alitavafi, Amirali, Arian Soltani, Asteroid, Astronomer, Astronomy, Atila Poro, aylin, Chegini, delniya, fampersi, gandom, gissoo, marzieh, mohsen4465, Mojtaba.M, rezash, sepideh, Setare KOchOlO, SSgumS, Tahereh Ramezani, مهدی صابری, محمدرضا صادقیان, هانیه امیری, آسمون, خشایار زمانیان, رخساره روشنی, عرفان احمدی
چه اطلاعاتي ميده؟
اطلاعاتی از فواصل و کمیت های متفاوت نجومی که اندازه گیری آن ها بدون اختفا سخت است. مثلا در اختفا های سیارکی و زمان سنجی آن در چند نقطه از سطح زمین، اطلاعات دقیقی از شکل سیارک به دست می آید که بدون اختفا برای این اطلاعات نیاز به پرتاب کاوشگر و فضاپیما به سیارک و در نتیجه هزینه های بالا است؛ در حالی که با یک زمان سنجی دقیق شکل سیارک به دست خواهد آمد.
.
خب، برای شروع از مفهوم و انواع اختفا شروع می کنیم.
اختفا در معنا یعنی مخفی شدن اما در نجوم اینگونه معنی می شود: "زمانی که یک جسم آسمانی از مقابل جسم دیگری عبور کند و در یک بازده زمانی خاص آن جسم را از نظر ناظر زمینی پنهان کند اختفا روی می دهد." مثلا زمانی که ماه یا یک سیارک از مقابل یک ستاره عبور کند اختفا روی داده است.
.
اختفا های پشت ماه
اختفای های پشت ماه، ممکن است با دو نوع جرم ستاره یا سیاره و در دو صورت کلی یا خراشان رخ دهند.
در اختفای ستاره با ماه، یک ستاره پشت ماه پنهان خواهد شد و بعد از مدتی خارج می شود. حداکثر مدت زمانی که یک ستاره از دید ناظر دور می شود 50 دقیقه است؛ زیرا در این صورت ستاره پشت قطر ماه مخفی خواهد شد و ماه در طول حدود 50 دقیقه قطر خود را طی می کند تا ستاره مجددا پدیدار شود. ممکن است در یک نوع اختفا با ماه که نادر تر از اختفای ستاره با ماه است، یک سیاره پشت ماه پنهان شود. این نوع اختفا ها بسیار جذاب تر از اختفا های ستاره ای با ماه اند و نمونه ی آن را می توانیم در صبحگاه 25 تیر ماه امسال توسط سیاره ی مشتری مشاهده کنیم.
در یک اختفا زمان مخفی شدن و زمان دیده شدن مجدد جرم در داده های علمی بسیار مهم است. زمانی که ستاره از دید ما مخفی شده و پشت ماه می رود ورود یا immersion و رویت مجدد جرم و بیرون آمدن آن از پشت ماه خروج یا emersion نام دارد. در اختفا های سیاره ای با ماه این لحظات مهم 4 لحظه می شود؛ یعنی لحظه ی برخورد لبه ی سیاره با ماه، زمانی که سیاره به طور کامل پشت ماه مخفی می شود، زمانی که لبه ی سیاره بر لبه ی ماه مماس شده و سیاره خروج خود را آغاز می کند و لحظه ای که سیاره کاملا از پشت ماه بیرون می آید و اختفا تمام می شود. چه در اختفا های ستاره ای و چه در سیاره ای با ماه، رصد لحظه ی ورود بسیار ساده تر از لحظه ی خروج است، زیرا رصدگر بر سیاره یا ستاره و لبه ی ماه تسلط دارد و هر دو را مشاهده می کند، حتی بخش تاریک ماه هم به علت وجود نور زمین تاب تا حدی در تلسکوپ قابل مشاهده است.
اختفا هایی که با ماه روی می دهد شامل دو گروه اند: کلی و خراشان. در اختفای کلی سیاره یا ستاره پشت ماه پنهان شده و بعد از طی کردن خطی فرضی از سوی دیگر ماه خارج می شود. اما در نوع دیگی اختفا که از اهمیت بیش تری برخوردار است، جرم در لبه ی ماه پشت کوه ها و دشت های ماه حرکت می کند. همیشه در یک اختفای کلی در فاصله ی 1.5 تا 3 کیلومتری مسیر پیش بینی شده ی اختفا، اختفا به صورت خراشان رخ می دهد. اختفا های خراشان معمولا در نواحی قطب شمال و جنوب ماه روی می دهند و در تهیه ی نقشه های دقیق از عوارض ماه به درد می خورند و به کمک آن ها می توان ابعاد عوارض سطح ماه را بررسی کرد.
.
با تشکر از اقای ناصری برای ایجاد این صفحه، متاسفانه در حال حاضر تمام وقتم برای گزارش های گذر صرف می شود و مطمئنا پس از آن مطالبی را در این تاپيك خواهم نوشت.
اختفا های سیاره ای و سیارکی
دسته ای دیگر از اختفا ها مربوط به سیارک ها یا سیارات اند. گاهی سیارکی از مقابل یک ستاره عبور می کند و آن را پشت خود چند ثانیه پنهان می کند، در این صورت اختفای سیارکی روی می دهد. اختفا های سیارکی از جمله پدیده هایی اند که اطلاعاتی بسیار مهم و مفید در اختیار اخترشناسان قرار می دهند؛ با استفاده از زمان سنجی اینگونه اختفا ها در چند نقطه از مسیر اختفا شکل و ابعاد سیارک را مورد بررسی قرار دهند. برای مثال در شکل زیر زمانی که چند گروه رصدی از مکان های مختلف به زمان سنجی یک اختفا می پردازند، با توجه به اختلافی که در زمان سنجی های ورود و خروج ستاره به دست می آید می توان شکل سیارک را رسم کرد و با محاسبه ابعاد را به دست آورد.
گاهی نیز یک سیاره ستاره ای را در پشت خود مخفی می کند که در این صورت اختفای سیاره ای پدید می آید. در این صورت اطلاعات خوبی از جو، اندازه و شکل سیاره به دست می آید. البته امکان دارد برای سیاراتی مثل زحل و مشتری، اقمار به جای ستاره مخفی شوند که البته برای زمان زمان سنجی اختفا با اینگونه سیارات گازی شکل مشکلاتی هم وجود دارد، از جمله این که به علت وجود جو ستاره یا قمر در یک لحظه مخفی نمی شود، بلکه به آرامی محو می شود و این زمان سنجی را سخت می کند.
از پروژه های جذابی که در اختفای ستارگان و اقمار با سیارات رخ می دهد، کشف حلقه های جدید پیرامون سیارات است. اگر ستاره از مدتی پیش از آغاز اختفا مورد نظر قرار بگیرد، ممکن است در مسیر مخفی شدن پشت سیاره پشت حلقه ی سیاره مخفی شود و وجود حلقه در آن مکان ثابت می شود.
.
25 تیر قبل از طلوع آفتاب ، اختفا ماه و مشتریست که به نوع خودش جالبه . می خواستم اگه لطف کنین درباره ی پدیده های علمی این اختفا ( مانند زمان سنجی و عکاسی ) بحث کنین ممنون می شم .
(برای اطلاع بیشتر به تقویم نجومی مراجعه کنید . )
ویرایش توسط خشایار زمانیان : 06-20-2012 در ساعت 10:14 AM دلیل: نکته داشت
یادتان باشد كه زمان شما محدود است، پس زمانتان را با زندگی كردن به جای زندگی بقیه هدر ندهید.
<< استیو جابز >>
سلام!
گذر زهره هم نوعي اختفاي ستاره اي محسوب مي شود؟
اگر شب تا صبح به خاطر از دست دادن خورشيد اشك بريزي،لذت ديدن ستاره ها رو از دست ميدي.
در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)