روش تعيين اوقات شرعي

[Astronomer]

دین اسلام بر تعیین زمان به‌جای آوردن فرایض دینی با استفاده از معیارهای ساده منطبق بر طبیعت اصرار دارد. بارزترین آن‌ها اوقات شرعی روزانه است که زمان به جای آوردن فریضه نمازهای یومیه را مشخص می‌کند. آیا از چگونگی تعیین اوقات شرعی خبر دارید؟




امیر حسن‌زاده* : در دین اسلام برای شناخت زمان به جای آوردن فرایض دینی از معیارهای ساده و منطبق با طبیعت استفاده شده که نمونه‌های بارز آن، آغاز و پایان ماه قمری بر اساس رویت هلال ماه و اوقات شرعی بر پایه موقعیت خورشید در طول شبانه‌روز است. معمولا با ورود به ماه مبارک رمضان، توجه به اوقات شرعی بیشتر می‌شود، از این‌رو در گزارش امروز این موضوع را روشن می‌کنیم.
اذان صبح
وقتی خورشید در نیمه‌های شب در پایین‌ترین ارتفاع زیر افق قرار دارد، پرتوهای آن توسط ناظر زمینی دیده نخواهد شد؛ اما پس از چند ساعت، اولین پرتوهای خورشید به لایه‌های بالای جو برخورد کرده و منعکس و پراکنده می‌شوند.
http://khabaronline.ir/images/2010/8/fajr-iran.jpg (http://khabaronline.ir/images/2010/8/fajr-iran.jpg)
زمان اذان صبح بر اساس مشاهده اولین روشنایی سپیده صبحگاهی (فجر صادق) تعریف می‌شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که خورشید هنوز زیر افق است و بر اساس رصدها، می‌توان تحقیق کرد اگر خورشید چند درجه زیر افق باشد، چنین پدیده‌‌ای دیده می‌شود. مشاهدات منجمان دوره اسلامی مقدار آن را بین 17 تا 19 درجه ثبت کرده‌اند. طبیعی است که به علت ضعیف بودن فجر صادق، مشاهده آن نیازمند داشتن افق شرقی کاملاً باز و تاریک است. در سال‌های گذشته نیز رصدهایی در کشورمان انجام گرفته و نتایج آن به تایید بسیاری از مراجع دینی رسیده است.
http://khabaronline.ir/images/2010/8/sunbelowhorizon.jpg (http://khabaronline.ir/images/2010/8/sunbelowhorizon.jpg)
در حال حاضر مرکز تقویم مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران که مسولیت استخراج اوقات شرعی کشور را به عهده دارد، برای اذان صبح زاویه 17.7 درجه زیر افق را ملاک محاسبات قرار داده و از صداوسیما نیز همین اوقات اعلام می‌گردد.
طلوع و غروب خورشید
لحظه‌ای که لبه بالایی قرص خورشید از زیر افق ناظر سر بر می‌آورد، زمان طلوع خورشید است. نورِگسیل شده از خورشید قبل از این این‌که به ناظر برسد، از جو زمین عبور می‌کند و وجود جوّ باعث می‌شود که مسیر نور منحرف شده و خورشید بالاتر از موقعیت واقعی خود به نظر برسد. به طور کلی می‌توان گفت که اثر شکست موجب می‌شود که ارتفاع اجسام بیش از آن‌چه هست، مشاهده شود.
http://khabaronline.ir/images/2010/8/refraction.jpg (http://khabaronline.ir/images/2010/8/refraction.jpg)
مقدار شکست در افق ناظر به طور متوسط 34 دقیقه قوسی است (هر درجه 60 دقیقه قوسی است). بنابراین بدون در نظر گرفتن اثر شکست، قرص خورشید 34 دقیقه قوسی پایین‌تر قرار دارد که در بحث‌های دقیق باید لحاظ شود.
http://khabaronline.ir/images/2010/8/sun-_2008-12-27.jpg (http://khabaronline.ir/images/2010/8/sun-_2008-12-27.jpg)
به شکل مشابه، زمان دقیق غروب خورشید نیز لحظه‌ای است که مرکز قرص خورشید 50 دقیقه قوس زیر افق ناظر باشد که 34 دقیقه قوس آن به علت تأثیر پدیده شکست و 16 دقیقه قوس باقیمانده، مربوط به شعاع ظاهری قرص خورشید است. قطر ظاهری خورشید به طور میانگین 32 دقیقه‌ی قوس است.
اذان ظهر
در کره آسمان، نصف‌النهار ناظر به صورت کمانی قابل تصور است که از شمال شروع شده و از بالای سر (سمت الراس) عبور کرده و به جنوب سماوی می‌رسد. مطابق برخی روایات، زمان اذان ظهر وقتی است که مرکز قرص خورشید در حرکت روزانه خود به نصف‌النهار ناظر برسد. اما برخی مراجع از بیان دیگری برای تبیین اذان ظهر استفاده کرده‌اند: وقتی خورشید به بیشترین ارتفاع خود برسد و سایه شاخص نیز به کمترین مقدارش برسد. از نظر نجومی این دو تعریف با دقت خوبی منطبق بر یکدیگرند و ممکن است فقط چند ثانیه با یکدیگر اختلاف داشته باشند. در حال حاضر مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک برای محاسبه اذان ظهر از تعریف اول استفاده می‌کند و لحظه محاسبه شده با دقت یک دقیقه گرد می‌شود.
اذان مغرب
پس از آن‌که خورشید غروب کرد، تا مدتی آسمان همچنان روشن است. در واقع برای ناظری که روی زمین قرار گرفته، خورشید غروب کرده است؛ اما اگر در همان لحظه در ارتفاع قابل ملاحظه‌ای قرار بگیرد (مثلاً سوار بر هواپیما باشد)، خواهد دید که هنوز خورشید بالای افق است. دقایقی بعد، خورشید بیشتر به زیر افق می‌رود و انحطاط آن بیشتر می‌شود و پرتوهای نور خورشید به سطح زمین برخورد می‌کند که در نتیجه، سایه آن در سمت مقابل خورشید (افق شرقی) قابل مشاهده است.
http://khabaronline.ir/images/2010/8/earthshadow2.jpg (http://khabaronline.ir/images/2010/8/earthshadow2.jpg)
این سایه به صورت نواری قرمز رنگ تشکیل می‌شود و اصطلاحاً حمره مشرقیه (سرخی مشرق) نام دارد. با گذشت زمان و افزایش انحطاط خورشید، ارتفاع و گسترش این نوار قرمز رنگ بیشتر می‌شود اما به تدریج کم‌نور‌تر می‌شود. زمان اذان مغرب وقتی است که حمره مشرقیه محو شود. در برخی منابع، ذکر شده که حمره مشرقیه باید از سمت‌الراس بگذرد، اما مشاهدات تجربی نشان می‌دهد که قبل از آن، سرخی مشرق کم‌نور و محو می‌شود. بر اساس مشاهدات انجام شده در سال‌های گذشته، ملاک اذان مغرب زمانی است که خورشید به انحطاط 4.5 درجه برسد.
نیمه شب شرعی
طی چند سال اخیر، نیمه شب شرعی نیز در اوقات شرعی رسمی اضافه شده است. این وقت شرعی مستقل نیست و به تعریف شب از لحاظ شرعی بستگی دارد. مطابق نظر بیشتر مراجع، نیمه شب شرعی زمان وسط بین غروب خورشید و اذان صبح روز بعد است. بنابراین ممکن است نیمه شب شرعی دقایقی قبل یا بعد از نیمه شب نجومی ‌(ساعت صفر بامداد) باشد.
پرسش و پاسخ
چرا اوقات شرعی با دقت ثانیه اعلام نمی‌شود؟
امروز با کمک رایانه‌ها، مشکلی از نظر محاسباتی وجود ندارد و امکان محاسبه و درج اذان صبح و سایر اوقات شرعی با دقت ثانیه وجود دارد؛ ولی به دلایل علمی همچون تاثیر موقعیت دقیق جغرافیایی، دما و رطوبت و... چنین کاری غیر علمی است، بنابراین اعداد با دقت دقیقه گرد می‌شوند.
آیا فاصله زمانی دو وقت شرعی (مثلاًغروب آفتاب و اذان مغرب) برای یک شهر همواره ثابت است؟
اوقات شرعی به موقعیت خورشید در طی سال بستگی دارد و به دلیل این‌که حرکت ظاهری خورشید در طی سال یکنواخت نیست، این فاصله زمانی نیز ثابت نیست و می‌تواند متغیر باشد.
آیا همیشه اوقات شرعی شهرهای غربی دیرتر از شهرهای شرقی است؟
به طور کلی هر چه به غرب می‌رویم زمان طلوع یا غروب خورشید دیرتر است؛ اما این گفته دقیق نیست. اوقات شرعی (به‌جز اذان ظهر) علاوه بر طول جغرافیایی، به عرض جغرافیایی نیز وابسته است. در برخی اوقات سال مانند حوالی انقلاب تابستانی یا زمستانی تاثیر عرض جغرافیایی (شمالی یا جنوب بودن) بیشتر است و ممکن است که اوقات شرعی یک شهر غربی کمی زودتر باشد. به عنوان مثال اردبیل در مقایسه با تهران، غربی‌تر است، ولی در نیمه خرداد ممکن است اذان صبح اردبیل کمی زودتر از تهران اتفاق بیفتد. بنابراین فاصله زمانی اوقات شرعی بین دو شهر در طی سال ثابت نیست و نمی‌توان با اضافه یا کم کردن، اوقات شرعی شهر جدید را محاسبه کرد. محاسبه اوقات شرعی در هر مکانی نیاز به دانستن موقعیت جغرافیایی دقیق محل و استفاده از نرم‌افزارهای خاص دارد.
آیا اوقات شرعی یک مکان در طی سال‌های مختلف یکی است؟
تقریباً بله، ولی از آن‌جاکه طول سال شمسی دقیقاً عدد صحیحی نیست، اوقات شرعی یک سال نسبت به سال قبل یا بعد ممکن است حداکثر تا یک دقیقه تفاوت داشته باشد.


*کارشناس ارشد مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

منبع : khabaronline.ir

[Astronomer]

نرم افزار محاسبه اوقات شرعي (http://calendar.ut.ac.ir/Fa/Software/CalOghat.asp)

[gandom]

پایین یکی از عکسای آقای زاکاریان که اسمش سایه ی زمین بود توضیحاتی آورده شده بود که به کمربند سرخ رنگ توی عکس اشاره کرده بود و از اون به کمربند ونوس(belt of venus) یاد کرده بود. http://www.twanight.org/newTWAN/photos.asp?ID=3002936&Sort=Photographer
می خواستم بدونم چه ارتباطی بین کمربند ونوس و حمره مشرقیه (سرخی مشرق) وجود داره؟

[Astronomer]

بله بسيار عكس خوبي بود!!! توضيحاتش هم كامل و خوب بود!!!
اين دو به نظرم يكي هستند.(حمره مشرقيه و كمربند ونوس)

كاملا جالب بود اين عكس پانوراما چون از دو طرف امتداد سرخي مغرب بود و وسط سايه زمين در اتمسفر و سرخي شرقي كه با گذر زمان كمرنگ تر و گسترده تر ميشه!!!

[gandom]

راستش می خوام در مورد نور منطقه البروج(zodiacal light) بحث کنم. قبل از رفتن به جزئیات و تعاریف دیگه می خوام بگم که اصلا" این پدیده ی زیبا چیه؟

[نور منطقة‌البروجی که در ادبیات با نام فجر کاذب شناخته می‌شودروشنایی کم‌فروغ، نسبتاً سفیدرنگ، و تقریباً مستطیل‌شکلی است که از نزدیکی خورشید (http://forum.avastarco.com/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF) در امتداد منطقة‌البروج (http://forum.avastarco.com/w/index.php?title=%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9%E2% 80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC&action=edit&redlink=1) کشیده شده‌است. این نور بر اثر پراش (http://forum.avastarco.com/wiki/%D9%BE%D8%B1%D8%A7%D8%B4) نور خورشید به‌وسیلهٔ غبار موجود در ابر منطقة‌البروجی (http://forum.avastarco.com/w/index.php?title=%D8%A7%D8%A8%D8%B1_%D9%85%D9%86%D8 %B7%D9%82%D8%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D 9%88%D8%AC%DB%8C&action=edit&redlink=1) پدید می‌آید. نور منطقة‌البروجی به‌مراتب ضعیف‌تر و کم‌سوتر از مهتاب (http://forum.avastarco.com/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AA%D8%A7%D8%A8) و آلودگی نوری (http://forum.avastarco.com/wiki/%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D9%88% D8%B1%DB%8C) است، از این‌رو به‌سختی و فقط در آسمان‌های تاریک قابل مشاهده است. با افزایش فاصلهٔ این نور از خورشید، درخشندگی آن کاهش می‌یابد؛ بنابراین معمولاً فقط تا فاصلهٔ معینی از خورشید دیده می‌شود و ادامهٔ آن از نظرها پنهان است. اما در شب‌های بسیار تاریک، این نور همچون نواری دیده می‌شود که در سرتاسر دایرة‌البروج (http://forum.avastarco.com/w/index.php?title=%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A9%E2% 80%8C%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%AC&action=edit&redlink=1) کشیده شده‌است. در واقع در آسمان‌های بسیار تاریک که صدها کیلومتر با نزدیک‌ترین شهر فاصله دارند، این نور کل آسمان را می‌پوشاند و اگر ماه در آسمان نباشد عهده‌دار شصت درصد نور آسمان است. در نقطهٔ مقابل خورشید، در دورترین نقطهٔ نور منطقة‌البروجی، تودهٔ مشابه بسیار کم‌نور بیضی‌شکلی دیده می‌شود که نور مخالف (http://forum.avastarco.com/wiki/%D9%86%D9%88%D8%B1_%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81) نام دارد.
این پدیده برای نخستین بار در سال ۱۶۸۴ توسط جووانی دومنیکو کاسینی (http://forum.avastarco.com/wiki/%D8%AC%D9%88%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%AF%D9%88% D9%85%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%88_%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D B%8C%D9%86%DB%8C) بررسی، و یک سال بعد، در سال ۱۶۸۴ توسط نیکلاس فاتیو دو دوئیلیه (http://forum.avastarco.com/w/index.php?title=%D9%86%DB%8C%DA%A9%D9%84%D8%A7%D8% B3_%D9%81%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88_%D8%AF%D9%88_%D8 %AF%D9%88%D8%A6%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%87&action=edit&redlink=1) توضیح داده‌شد.]

اینایی رو که تو قلاب گذاشتم ترجمه ی فارسی بود که تو ویکی پدیا پیدا کردم و اگه خودتونم یه سرچی بزنین به فارسی و انگلیسی و با هم دیگه مقایسشون کنید می بینید که به جز قسمت اولش بقیش ترجمه نشده .خوب من برای توضیحات تئوری اون مجبور شدم به ویکی پدیا متوسل شم و توی کامنتای بعدیم عکسایی رو قرار میدم که عکاسان اون عکس ها توضیحاتی رو در موردشون ارائه کردن.

البته ارتباطاتی با تعیین اوقات شرعی هم داره که خدمتتون عرض خواهم کرد.
عکس هایی از این پدیده ی زیبا:
www.astrophoto.com/ZodiacalLight.htm (http://www.astrophoto.com/ZodiacalLight.htm)

apod.nasa.gov/apod/ap040825.html (http://rds.yahoo.com/_ylt=A0PDoX_SKLdNJGUAUbejzbkF/SIG=11r9qsfgi/EXP=1303877970/**http%3a//apod.nasa.gov/apod/ap040825.html)

[shiva]

يه سوال:من در بعضي جاها(البته نه ايران مثلا تركيه)ديدم كه برا 5 وعده اذان ميذارن يعني برا نماز عصر و نماز عشاء هم اذان جداگانه پخش ميكردن (سني ها) كه شايد درستش هم اينه- حالا سوال اينه :اون وقت تعيين وقت شرعي عصر و عشاء هم بر اساس معيار نجومي خاصيه مثل بالا كه توضيح دادين يا يك قرارداده بين خودشون؟!

[Setare KOchOlO]

يه سوال:من در بعضي جاها(البته نه ايران مثلا تركيه)ديدم كه برا 5 وعده اذان ميذارن يعني برا نماز عصر و نماز عشاء هم اذان جداگانه پخش ميكردن (سني ها) كه شايد درستش هم اينه- حالا سوال اينه :اون وقت تعيين وقت شرعي عصر و عشاء هم بر اساس معيار نجومي خاصيه مثل بالا كه توضيح دادين يا يك قرارداده بين خودشون؟!

سلام ...

اين چيزيه كه خودم شنيدم و خوندم : سني ها اعتقاد دارن هر وعده نماز سر فرصت خودش باشه ... يعني نماز ظهر ، ظهر خونده بشه ، عصرموقع عصر ... بخاطر همين هم برا هركدوم يه اذاني پخش ميشه ... ولي در كتب مراجع شيعي گفته شده اذان ظهري كه پخش ميشه برا اماده شدن خواندن نمازه و شما تا زماني كه فرصت شرعي هست(مثلا تا قبل از غروب آفتاب) فرصت اينو داري كه نمازتو بخوني ...

ولي در عربستان چون منطقه استوايي هست و تابش نور خورشيد به صورت مستقيمه در طول روز اين ها زمان ظهر و عصر رو جدا مي كنن ... زماني كه سايه به حد صفر برسه (يعني نور خورشيد برا اجسام سايه ايجاد نكنه) زمان ظهرشونه ... وزمان عصر رو ميگن 1ساعت قبل از غروب آفتاب ...

حتي براي نماز شب اذان پخش ميشه ... كه به مردم بگه اين موقع نماز شبه ... در صورتي كه در رساله هاي شيعي برا خوندن اين نماز گفتن تا نيم ساعت قبل از اذان صبح ... يعني ديگه وقت معيني نداره .

[gandom]

و اما سؤال بنده:
اگر فردی روی قطب شمال یا جنوب زندگی کنه، دست بر قضا اون فرد مسلمان باشه ، تکلیف اوقات شرعیش چی می شه؟
(برای اینکه نماز مغرب و عشاشو بخونه باید 6 ماه صبر کنه و برعکس؟)


چیزی که هنوز کسی بهم جوابشو نداده اینه که چطور میشه این زمان رو توی این نقطه از کره ی زمین تعیین کرد؟

[gandom]

طلوع کاذب
این پدیده مربوط به یک پدیده ی نورشناختی است .یک پدیده ی نورشناختی که مربوط به انکاس و انکسار نور خورشید توسط بلور های یخ بسیار کوچک است. که این بلور های بسیار ریز یخ باعث ایجاد ابرهای سیروس در یک شرایط بسیار خاص،هنگامی که خورشید هنوز زیر افق است می شوند.
نور طلوع کاذب ضعیف تر از نور طلوع واقعی است.ولی چیزی که جالب است این است که در فاصله هایی طلوع کاذب مثل طلوع واقعی عمل می کند و باعث ایجاد خطا می گردد.
این پدیده مثل درخشش نقاطی نورانی میان ابرهاست (subsun) (ترجمه ای بهتر از این پیدا نکردم)با این تفاوت که در طلوع کاذب خورشید زیر افق قرار گرفته و بلورها ی یخ در بالای اون قرار گرفتن.

منبع: ویکی پدیا
.
.
.
.
.
.
البته نباید این پدیده رو با فجر کاذب اشتباه گرفت. حضرت محمد(ص ) منبعی رو برای مسلمانان به جای گذاشتن به نام "فجر کاذب" .
خب زمانی که منجمان مسلمان در دوران طلایی اسلام ،زمانی که علم و دانش به اوج خودش رسیده بود این کتاب منبع خوبی بود براشون بوده.
توی این کتاب پیامبر(ص) اعلام کردند که فجر واقعی مدتی طولانی بعد از غروب خورشید ظاهر می شه و
همین طور اولین پرتو نوری است که در افق به هنگام طلوع خورشید ظاهر می شه.
به طور کلی این کتاب تفاوت های این پدیده ها روگفته و معیار خوبی بوده برای تعیین زمان درست شرعی.

[karimisss]

بنده شرح یک همایشی رو نوشته بودم با عنوان استخراج اوقات شرعی که در آستان حضرت عبدالعظیم بود می تونید تو تاپیک همایش ها بخونید اونم فرمولای خوبی داره.

[پیام بهرام پور]

سلام ...

اين چيزيه كه خودم شنيدم و خوندم : سني ها اعتقاد دارن هر وعده نماز سر فرصت خودش باشه ... يعني نماز ظهر ، ظهر خونده بشه ، عصرموقع عصر ... بخاطر همين هم برا هركدوم يه اذاني پخش ميشه ... ولي در كتب مراجع شيعي گفته شده اذان ظهري كه پخش ميشه برا اماده شدن خواندن نمازه و شما تا زماني كه فرصت شرعي هست(مثلا تا قبل از غروب آفتاب) فرصت اينو داري كه نمازتو بخوني ...

ولي در عربستان چون منطقه استوايي هست و تابش نور خورشيد به صورت مستقيمه در طول روز اين ها زمان ظهر و عصر رو جدا مي كنن ... زماني كه سايه به حد صفر برسه (يعني نور خورشيد برا اجسام سايه ايجاد نكنه) زمان ظهرشونه ... وزمان عصر رو ميگن 1ساعت قبل از غروب آفتاب ...

حتي براي نماز شب اذان پخش ميشه ... كه به مردم بگه اين موقع نماز شبه ... در صورتي كه در رساله هاي شيعي برا خوندن اين نماز گفتن تا نيم ساعت قبل از اذان صبح ... يعني ديگه وقت معيني نداره .





یک اشتباه خیلی خیلی رایج اینه که شما فرمودین دوست گرامی (البته خیلی شرمنده که اینطوری عرض می کنم)
و این که من این موضوع رو یکم دید دیدم
خورشید در عربستان فقط دو روز از سال هنگام ظهر سایه ایجاد نمی کند فقط و فقط دو روز
به طور کلی بین عرض های جغرافیایی منفی 23.5 درجه تا مثبت 23.5 درجه خورشید در هر سال فقط دو بار از بالای سر هر نقطه می گذرد (هنگام ظهر) و این که در خود مدارهای 23.5 مثبت و منفی فقط یک بار این اتفاق می افتد.
ان شاالله جلوتر به این موضوع به طور مفصل خوام پرداخت.

[Setare KOchOlO]

سلام

ببخشين دوستان ... ديشب من از فروم خارج شدم (نميدونم چرا) نتونستم درست منظورمو بنويسم ... در مورد اين چيزايي كه نوشتين منم قبول دارم چون من اينارو همون جور اولش گفتم شنيدم ... حالا درست ترشو مي نويسم :

** از طلوع فجر صادق(كه همون موقعي ميشه كه اذان صبح گفته ميشه) شروع ميشه تا سرخي طرف مشرق ظاهر بشه ... (طوري كه تا زماني كه ستاره ها در آسمانن و هوا هنوز روشن نشده به اين زمان وقت نماز صبحه

** از هنگام زوال خورشيد(كه منظور اينه كه خورشيد داره ميره طرف غرب ... يعني ديگه از زمان ) كه موقع اذان ظهر تا وقتي كه سايه شاخص به اندازه خودش برسد... برا نماز ظهر وقته ...

** برا نماز عصر هم : از زماني آغاز مي شه سايه شاخص به اندازه خودش رسيده تا زما نيكه سايه شاخص دو برابر خودش بشه ...

** نماز مغرب: از هنگام اذان مغرب است تا وقتي كه سرخي در آسمان(قسمت غرب) از بين بره ... كه ستارگان بطور كامل ظاهر نشدن

** وقت فضيلت نماز عشا موقعى است كه شفق (سرخى طرف مغرب) از بين بره تا «يك سوم» از شب گذشته باشه بگذرد

***********
بازم عذر ميخوام من بايد شفاف تر اين موضوع رو مي گفتم .

[امیر حسن زاده]

در مورد اون عكس از اشين زاكاريان( كه قبلا" ديده بودم و بسيار جالب است) اين همان حمره مشرقيه است كه در مقاله به آن اشاره كرده ام
در مورد اوقات نماز عصر بايد بگم كه مطابق نظر اهل سنت اين زمانها تعاريف دقيق نجومي دارن و بر آن اساس مخاسبه مي شوند. اين تعاريف بر پايه مقدار سايه طول شاخص پايه ريزي شده است

[mohsen4465]

و اما سؤال بنده:
اگر فردی روی قطب شمال یا جنوب زندگی کنه، دست بر قضا اون فرد مسلمان باشه ، تکلیف اوقات شرعیش چی می شه؟
(برای اینکه نماز مغرب و عشاشو بخونه باید 6 ماه صبر کنه و برعکس؟)


چیزی که هنوز کسی بهم جوابشو نداده اینه که چطور میشه این زمان رو توی این نقطه از کره ی زمین تعیین کرد؟


حالا فکرشو بکن ماه رمضون بشه تکلیف طرف چیه؟
با این اوصاف نتیجه میگیریم از یک درجه مداری به بالا سکونت برای مسلمانان حرامه!
نتیجه علمی بعدی هم اینه که هرچقدر به خط استوا نزدیکتر بشیم مسلمون هاش چاق و چله ترن (چون روزه شون رو زودتر افطار میکنن). :grin:


حالا سه تا سوال هم در مورد همین مشاهده نورهای افق:
1- بعضی جاها خورشید قبل از رسیدن به افق میره پشت کوه. مثل همین شمال و بنابراین اینجا زودتر هوا تاریک میشه. در نتیجه سایه کوه باعث میشه که نور قرمز شرقی زودتر محو بشه. با این اوصاف میخوام بدونم آیا این ناهمواری های سطح زمین هم در مؤسسه ژئوفیزیک ایران لحاظ میشه یا نه؟
2-تکلیف اون بنده خدایی که تو لحظه ی غروب بالای قله کوهه چی میشه؟ از یه طرف خورشیدو میبینه که هنوز تو آسمونه از طرف دیگه تو افق شرقی نوار قرمز رو میبینه که داره محو میشه. حالا یارو چیکار کنه؟ بره اونور نماز بخونه یا بیاد اینور نماز نخونه؟ بدتر از اون اگه بخواد همون بالا بمونه تکلیفش چیه؟ آیا کوهنوردی در لحظه ی طلوع و غروب آفتاب از لحاظ شرعی جایزه؟ :grin:
3-تو عربستان 365 روز سال هوا صافه و میشه نورهای شرقی و غربیو دید اینجا تو شمال که از 365 روز سال 364 روزش ابریه تکلیف چیه؟ خورشیدو نمیشه دید چه برسه به نور شفق و فلق رو. ما الان رادیو تلویزیون داریم قدیما مردم اینجا چیکار میکردن؟

[امیر حسن زاده]

چند سال است که خانم اسلامی(واحد مرکزی خبر) در آستانه ماه رمضان می آد سراغ ما(موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران) که بگیم: در ماه رمضان کدام نقطه از کشور بیشترین مدت روزه را می گیره و ....
جوابش نسبتا" آسونه. چون ماه رمضان در نیمه اول سال است. ساکنینی دارای عرض جغرافیایی بالاتر(در کشورمان شهر ماکو) بیشترین مدت روزه(از اذان صبح تا مغرب) را دارن و کمترین در جنوب شرق(مثل چابهار)! حقشون هم است چون هوا اونجا گرمتره و....
سایه کوهها در غرب رصدگاه می تونه در بخشی از نور سرخی شرق سایه ایجاد کنه.(اگر به صورت رشته کوههای مرتفع نباشه) نمونه اش را ما در طرح اوقات شرعی در اطراف قم در سال 77 دیدیم. مثل عکس زیر
http://www.phys.ncku.edu.tw/~astrolab/mirrors/apod_e/ap031203.html (http://www.phys.ncku.edu.tw/%7Eastrolab/mirrors/apod_e/ap031203.html)
یک محاسبه ساده نشان میده که کوههای که در فاصله چند صد کیلومتری هستند می تونن همچین نقشی بازی کنند
بیش از یک سال است که طرح رصدی اوقات شرعی در چند استان کشور در حال انجام است. یکی اش در استان گیلان است(بخاطر بررسی تاثیر رطوبت) اتفاقا رصدهایی خوبی داشتیم. در هر ماه حداقل دو شب صاف پیدا میشه بشه رصد کرد. منتظر نتایجش باشید

[smhm]

با این اوصاف نتیجه میگیریم از یک درجه مداری به بالا سکونت برای مسلمانان حرامه!

2-تکلیف اون بنده خدایی که تو لحظه ی غروب بالای قله کوهه چی میشه؟ از یه طرف خورشیدو میبینه که هنوز تو آسمونه از طرف دیگه تو افق شرقی نوار قرمز رو میبینه که داره محو میشه. حالا یارو چیکار کنه؟ بره اونور نماز بخونه یا بیاد اینور نماز نخونه؟ بدتر از اون اگه بخواد همون بالا بمونه تکلیفش چیه؟ آیا کوهنوردی در لحظه ی طلوع و غروب آفتاب از لحاظ شرعی جایزه؟
1. در قديم سكونت انسانها را در ربع مسكون مي دانستند و اقاليم قطبي را خالي از سكنه مي پنداشتند. البته اين موضوع تا حدي هم درسته اما بهرحال اگر كسي در آن مناطق باشد طبق نظر برخي از علماء مي تواند طبق عمل شهرهاي جنوبي و همجوار خود عمل كند و اگر اين هم برايش مقدور نبود بايد بگونه اي زمانسنجي كند مثلا در هر 24 ساعت 3 وعده نماز بخواند يا در ماه رمضان هر 12 ساعت روزه شود.
2. البته نوار قرمز رنگ شرقي (حمره مشرقيه) اينطور هم نيست با يكي دو تا كوه محو بشه. فرض شما در صورتي محقق مي شود كه مثلا يك رشته كوه بلند و ديواره مانند سرتاسري داشته باشيم. محو اين نوار قرمز هم زماني است كه خورشيد حدود 5 درجه زير افق رفته باشه. و بعيد مي دونم كوهي به اين بلندي وجود داشته باشه كه افق زير صفر اون به منفي 5 درجه برسه!

اصولا احكام شرعي براي وضعيت عادي و عرفي وضع شده است و كساني كه در موقعيت هاي خاص قرار مي گيرند مثلا شهري كه بين كوههاي بلند محصور باشد يا وضعيت آب و هوايي خاصي داشته باشد بايد مطابق شهرهاي عادي همجوار خود عمل كند و اوقات شرعي هم بايد بر مبناي يك وضعيت عادي محاسبه شوند.

[smhm]

** برا نماز عصر هم : از زماني آغاز مي شه سايه شاخص به اندازه خودش رسيده تا زما نيكه سايه شاخص دو برابر خودش بشه ...
در مورد زمان نماز عصر می تونید به تایپیک « طرح مسائل المپیادی» پستهای 62 تا 70 مراجعه کنید.

[Amir Moosavi]

نگاهی به احادیث مربوط به اوقات شرعی


بگو قطعاً نماز و طاعت و تمام اعمال من و مرگ و زندگیم همه براى خداست كه پروردگار جهانيان است. (آیه ی162، سوره ی انعام)

احادیث از کتاب «من لایحضره الفقیه» است که «شیخ صدوق» جمع آوری شان کرده است. فقط نوشته های بلد شده را من نوشته ام. نگاهی به احادیث موجود در دو باب از این کتاب می کنیم که به اوقات نمازهای روزانه مربوط است. احادیث شماره دارند. از میان احادیث تکراری، فقط بعضی را آورده ام و احادیثی که موضوع شان به اوقات نماز مربوط نبوده را نیاورده ام.
سید امیر سادات موسوی

⌂ من لایحضره الفقیه، کتاب نماز ، باب اوقات نماز ها
646- مالك جهنى از امام صادق عليه السّلام، درباره وقت نماز ظهر سؤال كرد، آن حضرت فرمود: «هر گاه خورشيد در دايره نصف النّهار رفت، وقت هر دو نماز (ظهر و عصر) داخل مى‏شود، پس وقتى از نافله فارغ شدى نماز ظهر را هر موقع كه خواهى بخوان.»
647- و نيز عبيد بن زرارة از آن حضرت (امام صادق عليه السّلام) درباره ی وقت نماز ظهر و عصر سؤال كرد،آن حضرت فرمود: «هنگامى كه آفتاب از خط نصف النّهار گذشت، وقت نماز ظهر و عصر هر دو با هم فرا مي رسد. با اين فرق كه نماز ظهر را قبل از نماز عصر بايد بجا آورد. بعد از آن تو در وقت هر دو نماز با هم هستى،تا هنگامى كه خورشيد غروب كند.»
مضمون این دو حدیث و سایر احادیث مربوط به نماز ظهر و عصر به روشنی مشخص می کند که وقت نماز ظهر و عصر از عبور خورشید از نصف النّهار تا غروب خورشید است. این موضوع به دقّت از قبل قابل محاسبه است و خطایی کمتر از دقیقه (نهایتاً) دارد. البته هر یک از این دو نماز در زمان خاصّی دارای فضیلت بیشتر است که به قصد ایجاز فعلاً از آنها می گذریم.

648- زراره از امام باقر عليه السّلام روايت كرده كه آن حضرت فرمود: «هنگامى كه آفتاب از خط نصف النّهار گذشت، وقت نماز ظهر و نماز عصر هر دو فرا مي رسد، و هنگامى كه خورشيد غروب كرد، وقت نماز مغرب و نماز عشاء هر دو فرا ميرسد.»
655- امام باقر عليه السّلام فرمود: «وقت نماز مغرب وقتي است كه قرص خورشيد به صورت کامل فرو رود (و علامت آن اينست كه سرخى پديد آمده در مشرق زايل شود) .»
656- سماعة بن مهران گويد که در مورد نماز مغرب به امام صادق عليه السّلام عرض كردم: «بسا اتّفاق مى‏افتد كه ما نماز مي خوانيم در حالی كه نگرانيم خورشيد در پس كوه باشد و كوه آن را از چشم ما پوشانيده باشد(واقعا خورشيد غروب نكرده باشد) » آن حضرت به من فرمود: «بر تو بالا رفتن از كوه، واجب نيست‏.»
660- محمّد بن يحيى الخثعمى از امام صادق عليه السّلام روايت كرده است كه آن حضرت فرمود: «رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله نماز مغرب را كه مي خواند قبيله‏اى از انصار كه به ايشان بنو سلمه مي گفتند، نيز با آن حضرت نماز مي كردند و از منازل ايشان تا مسجد نيم ميل (كه بنا بر مشهور حدود دو هزار ذراع است) فاصله بود، ايشان با رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله نماز مي گزاردند و به خانه‏هاى خود باز مي گشتند،و اگر تيرى پرتاب مي كردند محلّ اصابت يا فرود آمدن آن را مي ديدند. (به عبارت ديگر يعنى هنوز هوا آنقدر روشن بود كه بتوان محلّ فرو افتادن تير را تشخيص داد). »
661- امام صادق عليه السّلام فرمود: «از رحمت خداوند دور است،از رحمت خداوند دور است، كسى كه نماز مغرب را به قصد برخوردارى از فضيلت بيشتر به تأخير اندازد (يعنى فكر كند وقت فضيلتش موقعيست كه ستاره‏ها كاملا روشن شده باشند) ». و به آن حضرت عرض نمودند: «اهل عراق نماز مغرب را از وقت مقرّر آن به تأخير مي اندازند تا آنگاه كه پاسى از شب مي گذرد و ستارگان بسيار پديدار شده و آسمان را مشبّك مي سازند» ،آن حضرت فرمود: «اين از كارها و بدعتهاى دشمن خدا أبى الخطّاب است.»
662- ابو اسامه زيدين شحام گويد: «روزى بالاى كوه ابو قبيس رفته بودم و در حالى كه مردم نماز مغرب را به جا مى‏آوردند ديدم هنوز خورشيد غروب نكرده، بلكه در پشت كوه از ديده مردم پنهان شده است.» پس امام صادق عليه السّلام را ملاقات كرده و ماجرا را به آن حضرت عرض كردم، آن حضرت به من فرمود: «چرا چنين كارى كردى؟كار بسيار بدى انجام داده‏اى، هر گاه خورشيد را نبينى ميتوانى نماز مغرب را بجا آورى، خواه فرو رفته باشد خواه پشت كوه پنهان شده باشد. مادام كه ابرى يا تاريكى كه بر آن سايه افكنده آن را از ديده‏ها نپوشانيده باشد، همانا بر تو است كه فقط مشرق و مغرب خود را ملاحظه كنى. (يا شايد مشرق و مغرب تو براى خودت معتبر است در هر جا كه باشى). و بر مردم واجب نيست كه در مقام كنجكاوى و جستجو بالاى‏كوه روند تا ببينند خورشيد غروب كرده است يا نه.»
663- امام صادق عليه السّلام فرمود: «هر گاه خورشيد پنهان شود افطار جائز است و نماز مغرب واجب مى‏شود (و علامت پنهان شدن آفتاب بر طرف شدن سرخى است در مشرق آسمان) و چون نماز مغرب را خواندى پس وقت نماز عشاء فرا مي رسد و ادامه دارد تا نيمه شب.»
می بینید که تمام این احادیث، شروع وقت نماز مغرب و عشا را غروب آفتاب می داند. و ضمناً از ما تلاش و کوشش فراوانی را طلب نمی کند. اینکه غروب،آغاز وقت نماز مغرب است، در میان کشور های اهل سنّت مشهور می باشد. در مسجدالحرام هم بر این اساس نماز برپا می شود. با این وجود در احادیثی که در کتاب الکافی وجود دارد حرف‌هایی از سرخی مشرق آسمان (حمرة مشرقیّه) است که اوقات شرعی رسمی کشور ما نیز همان را مد نظر دارد. آقای صانعی در رساله‌اش همان غروب را کافی می داند و می گوید لازم نیست تا برطرف شدن سرخی مشرق صبر کنیم. آقای مکارم شیرازی گرچه غروب را آغاز وقت نماز مغرب می داند امّا می گوید احتیاط کنید و تا زمانی که سرخی شرق آسمان از بالای سر رد می شود و به غرب می رسد، صبر کنید. امام خمینی هم غروب را کافی نمی‌داند و می‌گوید شروع وقت نماز مغرب، زمانی است که سرخی شرق آسمان از بین رود. رساله‌ی دیگری در خانه ی ما یافت نشد! ":d" ! امّا شما اگر دارید نگاهی کنید ببینید سایر مراجع چه گفته‌اند. من در میان احادیث اوقات نماز در کتاب من لایحضره الفقیه، هیچ حرفی از سرخی شرق و حرکت آن به بالای سر و غرب ندیدم. فقط یک بار آن هم برای بیان پایان زمان فضیلت نماز مغرب و آغاز زمان فضیلت نماز عشاء است و در سایر موارد، تنها در ترجمه ی فارسی به عنوان نظر مترجم افزوده شده است. امّا همان‌طور که گفتم در کتاب الکافی احادیثی با این مضمون که وقت نماز مغرب، نابودی سرخی شرق آسمان است، آمده است. و البته خدا خودش بهتر از بقیه می داند همه چیز را!

668- و سماعة بن مهران از آن حضرت در مورد اوقات نماز در شب و روز- وقتى كه نه خورشيد ديده مى‏شود و نه ماه و نه ستارگان- سؤال كرد، آن حضرت فرمود: «كوشش خود را بكار بند و بنگر رأى و گمان تو بيشتر به كدام سو، دخول وقت يا عدم آن، مايل است به هر طرف گمان تو بيشتر بود همان طور عمل كن، و براى يافتن قبله نيز كوشش خود را بنما.»
669- أبو عبد اللَّه فرّاء از امام صادق عليه السّلام روايت كرده كه مردى از شيعيان به آن حضرت عرض كرد: «چه بسا اتّفاق مى‏افتد كه در روزهاى ابرى وقت نماز بر ما مشتبه مى‏شود در اين مواقع چه كنيم؟» آن حضرت فرمود: «آيا اين پرندگانى كه خودتان در عراق داريد و به آن خروس ميگويند ميشناسى؟» عرض كرد: «آرى.» آن حضرت فرمود: «هر گاه آواز آن خروسان بلند شد و همگى آنان به آواز در آمدند و جواب يك ديگر مي دادند در آن وقت نماز كن.»
با اینکه در این احادیث حرف از آواز خواندن خروس (یک جور زمان سنجی ابتدایی) است. امّا تکلیف مان را برای استفاده از ساعت و پیش بینی نجومی راحت می کند.

⌂ من لایحضره الفقیه، کتاب روزه، باب وقتی که خوردن بر روزه دار حرام می شود و نماز صبح حلال
1934- عاصم بن حميد، از ابو بصير ليث مرادى روايت كرده است كه از امام صادق عليه السّلام سؤال كردم: «چه وقت طعام بر روزه دار حرام مى‏شود، و نماز- نماز فجر- حلال مى‏گردد؟» امام فرمود: «زمانى كه فجر در پهناى افق گسترش يابد، و به صورت قماش لطيف كتّانى سفيد در آيد، طعام بر روزه دار حرام مى‏شود، و نماز- نماز فجر- حلال مى‏شود.» گفتم: «مگر ما تا طلوع خورشيد فرصت نداريم؟» فرمود: «هيهات! تو را به كجا مى‏برند؟- حواست كجاست- آن گونه نماز، نماز كودكان است.»
وای بر من!!!

1935- و ابو بصير از يكى از آن دو امام عليهما السّلام (ظاهراً منظور امام صادق و امام باقر است.) در تفسير قول خداى‏ عزّ و جلّ «و كلوا و اشربوا حتى يتبيّن لكم الخيط الابيض من الخيط الاسود من الفجر» روايت كرده است كه اين آيه در شأن خوّات بن جبير انصارى نازل شد، و اين در آن هنگام بود كه خوّات با پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله در خندق فعّاليّت داشت، روزه داشت، و تا شامگاه بر همين حال مى‏زيست، و مسلمانان پيش از نزول اين آيه چنان بودند كه اگر يكى از ايشان در شامگاه مى‏خوابيد طعام بر او حرام مي شد. پس خوّات شامگاهان براى افطار به خانه خود رفت، و گفت: «آيا طعامى نزد شما هست؟» گفتند: «لختى بپاى و به خواب مرو، تا طعامى برايت بسازيم» ، پس خوّات تكيه زد و خواب او را در ربود، خانواده‏اش گفتند: «آيا خوابيده بودى؟» گفت: «آرى» ، پس شب را در آن حال گذراند و بامدادان به سوى خندق روان شد، و در آن ميان حالت غشوه به او دست داد، پس رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله بر او بگذشت، و چون از حال و كار او پرسيد، خوات ماجرا را با آن حضرت بازگفت. پس خداى عزّ و جلّ اين آيه را نازل فرمود.و مفهوم آيه اين است كه: «و در شب رمضان بخوريد، و بياشاميد، تا آنگاه كه روشنى سپيده به مانند رشته‏اى سپيد در سراسر افق پديد آيد، و از رشته سياه تاريكى باقيمانده شب جدا گردد».
1936- و از امام صادق عليه السّلام در باره معنى رشته سفيد فجر، از رشته‏ ی سياه سؤال كردند، پس فرمود: «مقصود سپيدى روز از سياهى شب است.»
زمان اذان صبح، بین اوقات شرعی، مبهم ترین مقوله است. ظاهراً هنگام اذان صبح آن زمانی است که نخستین بارقه های روشنی صبح در آسمان پدیدار می گردد. بیشترین خطایی که ما داریم فعلاً در این خصوص است. و البته خدا خودش بهتر از بقیه می داند همه چیز را!


التماس دعا

[smhm]

من در میان احادیث اوقات نماز در کتاب من لایحضره الفقیه، هیچ حرفی از سرخی شرق و حرکت آن به بالای سر و غرب ندیدم.
اصولا سرخی جو در نواحی نزدیک به سطح زمین ایجاد می شود بنابراین این سرخی همواره در نزدیکی افق قابل مشاهده است و نباید انتظار داشت که سرخی تا بالای سر ادامه پیدا کند. فقط می توان فرض کرد لکه ابری بالای سر و در ارتفاع پایین وجود داشته باشد که در اثر بازتاب نور به رنگ سرخ دیده شود و گرنه بدون وجود ابر یا چیزی شبیه آن هیچ گونه سرخی در بالای سر نمی تواند ایجاد شود.
سرخی مشرق فقط مقدار کمی از افق فاصله میگرد اما در قسمت زیر آن، تیرگی شب وجود دارد که به تدریج بالا می آید و سرخی را می پوشاند و آن را محو می کند.
در واقع این سرخی نیست که بالا می رود بلکه تیرگی شب هست که سرخی را از پایین به سمت بالا محو میکند و به نظر میرسد که سرخی در حال بالا رفتن است.

[امیر حسن زاده]

همانطور که قبلا گفته بودم. از سال 1388 طرح پژوهشی با موضوع اوقات شرعی(اذان صبح و مغرب) در چند استان کشور شروع شد که در بحث نجومی آن تاثیر دما، رطوبت و... در رصد این پدیده مورد توجه قرار گرفت. مجری آن پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات-وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. نتایج این پژوهش در روز سه شنبه(11 مهر 1391) ارائه خواهد شد
مکان: خيابان وليعصر، پايين‌تر از ميدان وليعصر، خيابان دمشق، شماره 9 - پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات
زمان: سه شنبه 11 مهر 1391 ساعت 14 تا 15:30
مباحث فقهی: حجت الاسلام دکتر موحدنژاد
مباحث نجومی و رصدی: امیر حسن زاده
حضور برای علاقمندان آزاد است.

[فائزه معتضدیان]

سلام
متن زیر درباره ی تعیین زمان شرع نیست ولی به نظرم جالبه بدونیدش:
صدایی که هرگز قطع نمیشه تو جهان!
گفتن اذان 4 دقیقه زمان لازم دارد و زمین دارای 360 خط فرضی از قطب شمال به قطب جنوب است که معادل 360 درجه می باشد.هنگامی که مثلا ظهر شرعی در خط یک شروع می شود ، 4 دقیقه طول می کشد تا ظهر شرعی در خط دو شروع شود و این مدت معادل زمانی است که در خط یک اذان گفته می شود.
به این ترتیب 360 ضربدر 4 می شود 1440 که معادل 24 ساعت است.
بنابراین این صدا صدای اذانه که هرگز قطع نمیشه.

(منبع:فروم آیریسک)

[smhm]

بنابراین این صدا صدای اذانه که هرگز قطع نمیشه.

البته با این شرط که در هر نصف النهاری یک مسلمان اذان گو وجود داشته باشه و همچنین در اقیانوس آرام
اما اگر اذان صبح و مغرب را هم اضافه کنید میشه گفت این حرف تقریبا درسته.

[vtaji]

با سلام
محاسبات اوقات شرعی را قرار دهید.
با تشکر ولی اله تاجی

[smhm]

گام اول در محاسبات اوقات شرعی، محاسبه زمان ظهر خورشیدی است. برای تعیین زمان ظهر می توانید از فرمول زیر استفاده کنید:

t = 12 - E - L/15 + zt

E: معادله زمان - L: طول جغرافیایی - zt: زمان منطقه ای (برای ایران در شش ماهه اول 4.5 ساعت و در شش ماهه دوم سال 3.5 است) - t: زمان ظهر خورشیدی به ساعت رسمی

(معادله زمان یا تعدیل زمان عبارتست از اختلاف بعد خورشید حقیقی و خورشید میانگین. و تغییرات آن در طول سال چیزی حدود 16 دقیقه است. مقدار آن را در هر روز از سال می توانید از طریق جداول تعدیل زمان پیدا کنید.)

[smhm]

گام دوم در محاسبات اوقات شرعی، محاسبه زاویه ساعتی خورشید است. با فرمول زیر می توانید زاویه ساعتی خورشید (H) را بدست آورید:

http://up.avastarco.com/images/cuj99x6o0obhcts03s4.jpg

http://forum.avastarco.com/forum/image/png;base64,iVBORw0KGgoAAAANSUhEUgAAAUUAAABoCAIAAAD pU3VWAAAFaElEQVR4nO3d3ZmrIBSF4anZdujEOlKFTXgukpyob BAzsmEW33uZMSqPrPCjOD8rABU/rU8AwG3IM6CDPAM6yDOggzwDOsgzoIM8AzrIM6CDPAM6yDOggz wDOsgzoIM8AzrIM6CDPAM6yDOggzwDOsgzoIM8AzrIM6CDPAM6 yDOggzwDOsgzoIM8y3iEn7fwaH0yrrou+ebkHE6PPLf0vNbTvH S7w1t4nNUvjlHv9B7hk+FH8Pi1Ic8t1clzb3H2y/N3h6h0ess8+V8M8qzkWYX663PW11/Jn78S3mdEnoX0V6nddNcxaTTyIc9CuqvUbpZ56qvkr1kw999W8 lzbbn5zc5E/n2/q4efD8FjfDW7p1OimUn++6FXJ/YoZH24K4axj4nd68ZHKS/V75Lmm45TIsUNsdspeA68Q/v/lVaFOovne+TJPr029+nyuxYx2945b8nvOp2cd0g15rsiYElnma fOBedmtelOSzHfDcKy41RsH12Ia+zoJj+9V2GzZov9Pnis6/UXP1KT9hwW/98bBnFoJx2Jm9pT81XK9Ck9t5rbXlTxXdvLk0sWalKshxhYl1c 8c7dkyO/Iqpt1AnjaGflchs0Mf5Lm27WzKsS7cWJOMJsG1lfAopp2Tor6t 01XYnFGb+4bk2Yk543xfTTL6nE1qVdVimiW6VMzKV+GLM7oZef Z07C/eVpOuzxLVVKmY1l+vTDpXPr3cN92Q53r2s6jvT37KZla/GVi2aZ79ihkVaZmnEEK+mI5XoXyjashzPVEfOKqPmTufVjgvDS w3w8pHqNlc+BVzv+dlnqZ52Rw9Tq7z6dm7d0We69nPwdijtsMf zA/3z0IZwczMExVUwD9TzMNG0dfs77ieXuPeNnkG7tS2t02egTu17 W0L5nn/gEQ0SvLpgmJQzVe4yeV5/SQ3ymzyD8ANWjfOq3KejV/J1oMbyHo1Fc2XYAvmOZ3aDn4/gZoE85xMbZ8vvwTuUzvP0d2/9F3S9NA29XKJzBGTvW3iDGE183xoD+PmMfGiCeMB3fTLJY6Sve 0rg+d7VhEC3urlOe72LvO0rf9Wvzh6ou705RL2YYkfhlQrz4UL/KINjoG+un4mOUZm8IwB1MrzaXwSG8T5vfTPiU4Gz55z28U9dgy keq2rtN9v82x+nnu5hPVtblVhUL3lOde/Nl8uUXbUi71t5sPwN/U2fj69qZRLZke9baCFah36wlevmvPb+7tT+ZdLnO0x+wdAS8UB evw2h2We4ntR0R2s+A3SuZdLrIdt0314usaQV3fC7fB0WHJgm9 wi/3KJ5H7OXkCBWi7djWhmV1s6Ps/rBJ/fRmN93+p/bN4f+AhicSbPuF3zRf1p8s/wk2fc7OwJ+4b0n0Igz7hZv81z3wOBW5Bn3Ouw6qYjRa/P/uPIsxj/Bef7F1OHUNbbdj1P83k/yVyTZyH+C84TOzxpnpssjNefC1tX8izEfcH5l/8Er9HC+I7H9TcizyLcF5xn/otbrifbamH8AHPb60qeZXgvOLd3d94GNloYP0ZvmzzLcF5wnvk XeCW9bfeF8YM0z+RZhfOCczMeJZlpszB+lDiTZxW+C86tnZWNa JssjB+lt02edfguOI/au2WeQggFbWCDhfEDLYAnzzpcF5zvPl/maZqXzXezt468F8aP09smz2L8Fpzv9vTa5PPJWc/W8zwH6m2TZ+gbp7dNnqFvnN42eYa8IZ7zfCPPkDZS47ySZ+iKp skHQJ4BHeQZ0EGeAR3kGdBBngEd5BnQQZ4BHeQZ0EGeAR3kGdB BngEd5BnQQZ4BHeQZ0EGeAR3kGdBBngEd5BnQQZ4BHeQZ0EGeA R3kGdBBngEd/wC+vG/2Xa7sBAAAAABJRU5ErkJggg== (http://forum.avastarco.com/forum/image/png;base64,iVBORw0KGgoAAAANSUhEUgAAAUUAAABoCAIAAAD pU3VWAAAFaElEQVR4nO3d3ZmrIBSF4anZdujEOlKFTXgukpyob BAzsmEW33uZMSqPrPCjOD8rABU/rU8AwG3IM6CDPAM6yDOggzwDOsgzoIM8AzrIM6CDPAM6yDOggz wDOsgzoIM8AzrIM6CDPAM6yDOggzwDOsgzoIM8AzrIM6CDPAM6 yDOggzwDOsgzoIM8y3iEn7fwaH0yrrou+ebkHE6PPLf0vNbTvH S7w1t4nNUvjlHv9B7hk+FH8Pi1Ic8t1clzb3H2y/N3h6h0ess8+V8M8qzkWYX663PW11/Jn78S3mdEnoX0V6nddNcxaTTyIc9CuqvUbpZ56qvkr1kw999W8 lzbbn5zc5E/n2/q4efD8FjfDW7p1OimUn++6FXJ/YoZH24K4axj4nd68ZHKS/V75Lmm45TIsUNsdspeA68Q/v/lVaFOovne+TJPr029+nyuxYx2945b8nvOp2cd0g15rsiYElnma fOBedmtelOSzHfDcKy41RsH12Ia+zoJj+9V2GzZov9Pnis6/UXP1KT9hwW/98bBnFoJx2Jm9pT81XK9Ck9t5rbXlTxXdvLk0sWalKshxhYl1c 8c7dkyO/Iqpt1AnjaGflchs0Mf5Lm27WzKsS7cWJOMJsG1lfAopp2Tor6t 01XYnFGb+4bk2Yk543xfTTL6nE1qVdVimiW6VMzKV+GLM7oZef Z07C/eVpOuzxLVVKmY1l+vTDpXPr3cN92Q53r2s6jvT37KZla/GVi2aZ79ihkVaZmnEEK+mI5XoXyjashzPVEfOKqPmTufVjgvDS w3w8pHqNlc+BVzv+dlnqZ52Rw9Tq7z6dm7d0We69nPwdijtsMf zA/3z0IZwczMExVUwD9TzMNG0dfs77ieXuPeNnkG7tS2t02egTu17 W0L5nn/gEQ0SvLpgmJQzVe4yeV5/SQ3ymzyD8ANWjfOq3KejV/J1oMbyHo1Fc2XYAvmOZ3aDn4/gZoE85xMbZ8vvwTuUzvP0d2/9F3S9NA29XKJzBGTvW3iDGE183xoD+PmMfGiCeMB3fTLJY6Sve 0rg+d7VhEC3urlOe72LvO0rf9Wvzh6ou705RL2YYkfhlQrz4UL/KINjoG+un4mOUZm8IwB1MrzaXwSG8T5vfTPiU4Gz55z28U9dgy keq2rtN9v82x+nnu5hPVtblVhUL3lOde/Nl8uUXbUi71t5sPwN/U2fj69qZRLZke9baCFah36wlevmvPb+7tT+ZdLnO0x+wdAS8UB evw2h2We4ntR0R2s+A3SuZdLrIdt0314usaQV3fC7fB0WHJgm9 wi/3KJ5H7OXkCBWi7djWhmV1s6Ps/rBJ/fRmN93+p/bN4f+AhicSbPuF3zRf1p8s/wk2fc7OwJ+4b0n0Igz7hZv81z3wOBW5Bn3Ouw6qYjRa/P/uPIsxj/Bef7F1OHUNbbdj1P83k/yVyTZyH+C84TOzxpnpssjNefC1tX8izEfcH5l/8Er9HC+I7H9TcizyLcF5xn/otbrifbamH8AHPb60qeZXgvOLd3d94GNloYP0ZvmzzLcF5wnvk XeCW9bfeF8YM0z+RZhfOCczMeJZlpszB+lDiTZxW+C86tnZWNa JssjB+lt02edfguOI/au2WeQggFbWCDhfEDLYAnzzpcF5zvPl/maZqXzXezt468F8aP09smz2L8Fpzv9vTa5PPJWc/W8zwH6m2TZ+gbp7dNnqFvnN42eYa8IZ7zfCPPkDZS47ySZ+iKp skHQJ4BHeQZ0EGeAR3kGdBBngEd5BnQQZ4BHeQZ0EGeAR3kGdB BngEd5BnQQZ4BHeQZ0EGeAR3kGdBBngEd5BnQQZ4BHeQZ0EGeA R3kGdBBngEd/wC+vG/2Xa7sBAAAAABJRU5ErkJggg==)d: زاویه میل خورشید و f: عرض جغرافیایی و h: زاویه ارتفاع خورشید است.

زاویه ارتفاع خورشید برای هریک از اوقات شرعی متفاوت است. مثلا برای اذان صبح مقدار منفی 18 درجه در نظر گرفته می شود برای اذان مغرب مقدار منفی 4.5 درجه و برای زمان طلوع و غروب خورشید با اعمال شکست جوی مقدار منفی 0.8 درجه در نظر گرفته می شود.

نکته: آرک کسینوس، مقادیر مثبت و منفی برای زاویه ساعتی بدست می دهد. برای غروب و اذان مغرب باید مقدار مثبت را در نظر بگیرید و برای اذان صبح و طلوع آفتاب باید مقدار منفی جواب را در نظر بگیرید.

.
.

و بالاخره گام نهایی این است که زاویه ساعتی (H) خورشید را برحسب ساعت بدست آورید و با زمان ظهر خورشیدی جمع کنید.

[alireza094]

با سلام
لطفا تمام فرمول های محاسبه اوقات شرعی را ارسال نمایید
باتشکر

[Mostafa]

با سلام
لطفا تمام فرمول های محاسبه اوقات شرعی را ارسال نمایید
باتشکر

سلام دوست گرامي
ورودتون رو به فروم تبريك عرض مي كنم
در مورد سوالي كه مطرح كرديد لازم ديدم اين نكته رو عرض كنم كه محاسبه اوقات شرعي با دانستن يك سري فرمول ها امكان پذير نيست
اما با داشتن اطلاعات در مورد معيار هاي اوقات شرعي و دانستن اصول نجوم كروي ، خودتون توانايي محاسبه اوقات شرعي رو خواهيد داشت
اگر هم فقط اطلاعات مربوط به اوقات شرعي رو بخواهيد و نحوه محاسبه اون براي شما مهم نباشه ، ميتونيد از برخي نرم افزار ها استفاده كنيد .

[alireza094]

سلام دوست گرامي
ورودتون رو به فروم تبريك عرض مي كنم
در مورد سوالي كه مطرح كرديد لازم ديدم اين نكته رو عرض كنم كه محاسبه اوقات شرعي با دانستن يك سري فرمول ها امكان پذير نيست
اما با داشتن اطلاعات در مورد معيار هاي اوقات شرعي و دانستن اصول نجوم كروي ، خودتون توانايي محاسبه اوقات شرعي رو خواهيد داشت
اگر هم فقط اطلاعات مربوط به اوقات شرعي رو بخواهيد و نحوه محاسبه اون براي شما مهم نباشه ، ميتونيد از برخي نرم افزار ها استفاده كنيد .

ممنونم که پاسخ دادید
من برای طراحی نرم افزار احتیاج به این فرمول ها و اطلاعات نجوم کروی دارم .
اگر امکان داره این اطلاعات را در اختیار من بگذارید.
با تشکر

[nima001]

سلام
آیا اذان در یک لحظه اتفاق می افته؟یا بازده زمانی داره؟

[Ehsan]

سلام
آیا اذان در یک لحظه اتفاق می افته؟یا بازده زمانی داره؟

به لحاظ فنی یک لحظه است اما میشه گیر داد، گیرهایی که به تعریف اذان برمیگرده، اذان ظهر واقعا در یک لحظه اتفاق می‌افته (چون تعریف دقیقی داره، رسیدن خورشید به بالاترین ارتفاع)، اما اذان ِ صبح و مغرب خیلی مشخص نیست، مقاله ی ابتدای تاپیک رو اگر بخونید میبینید که شرط اذان صبح دیده شدن فجر صادقه و شرط اذان مغرب از بین رفتن سرخی شرق آسمانه، حالا اینا رو چجوری میشه تشخیص داد؟ معلوم نیست، حتی فتوایی از امام خمینی هست که شب های مهتابی که آسمان به خاطرِ ماه روشنه ممکنه فجر صادق دیرتر دیده بشه به همین خاطر یک ربع تا بیست دقیقه بعد از اذان صبح بهتره نماز خونده بشه که البته این فتوای همه ی مراجع نیست.

خلاصه که درسته به لحاظ فنی یک لحظه است اما واقعا لحظه ی مشخصی نیست، چون مشخص نیست معمولا لحظاتی که احتمال اذان میره توصیه به احتیاط شده و البته این معنیش هنوز این نیست که اذان یک بازه ی زمانیه نه یه لحظه، وقتی شما یقین کردین که وقت اذان داخل شده دیگه باید مسائل شرعی مربوط به اون لحظات رو رعایت کنید و بازه ای در کار نیست