تصویر روز نجوم- Apod

[Edwin]

Astronomy Picture Of Day

تصویر روز نجوم

سایت ناسا هر روز یکی از زیباترین عکس های نجومی را به همراه توضیحات آن در این لینک قرار می دهد تا علاقه مندان از آن بهره مند گردند. این عکس ها از لینک apod.nasa.gov در دسترس است.

این تاپیک جایگاهی است برای ارائه ی زیباترین عکس های نجومی APOD، توضیحات مربوط به آن ها و بحث و تبادل نظر پیرامون آن ها.

[امیر عباس]

زحلِ ماه

Image Credit & Copyright: Jens Hackmann

درست در روز بعد ازبه اشتراك گذاري آسمان غرب در بعدازظهر و ونوس در سال 2007، ماه به سمت زحل حركت كرد- در واقع بايستي گفت از مقابل سياره حلقه ها يعني زحل در هنگاميكه در آسمان اروپا، آفريقاي شمالي و آسياي غربي ديده ميشد، گذشت. به خاطر اينكه ماه و سياره هاي درخشان د ر پهنه آسمان و در نزديكي صفحه دايره البروجي سرگردانند، چنيني وقايع تختفايي خيلي هم دور از انتظار نيست، اما آنها به خصوص در تلسكوپ بسيار چشمگير و زيبا هستند. به طور مثال، در اين تصوير واضح، كه از زحل در هنگام ظهور از پشت ماه گرفته شده، اينگونه تصور مي شود كه آن دقيقا در پشت سر لبه روشن ماه واقع است. مسلما، ماه بيش از 400 هزار كيلومتر از ما فاصله دارد و اين در حالي است كه فاصله زحل بالغ بر 1.4 بيليون كيلومتر است! اين عكس كه با دوربين ديجيتال و تلسكوپ 20 اينچي در رصدخانه Weikersheim در جنوب آلمان گرفته شده است، جهتِ كاهش اختلاف در روشنايي بين زحل و دهانه هاي سطحي ماه با تك نوردهي به ثبت رسيده است.


برگرفته از:http://www.nightsky.ws

[masi]

یک جدول مرجع انتقال به سرخ برای کل جهان

19 فروردین (8 April)

انتقال به سرخ شش چقدر از ما فاصله دارد؟ گرچه انسان به طور ذاتی با مفاهیم فاصله و زمان آشنا است، اما آن­چه در واقع برای اجرام آسمانی اندازه گیری می­شود «انتقال به سرخ» است. انتقال به سرخ یک جانشینی رنگی است که به چگونگی دقیق تحول و توسعه چگالی انرژی در جهان ما بستگی دارد. در سال­های اخیر اندازه گیری­های کیهانی در رابطه با اینکه چه اشکالی از انرژی جهان ما را فراگرفته­ به تطابق رسیده­اند؛ از این رو اکنون می­توان یک جدول ساده ایجاد کرد که انتقال به سرخ کیهانی مشاهده شده با عنوان "Z" را با مفاهیم استاندارد فاصله و زمان، ازجمله زمان برآورد شده از آغاز جهان، مرتبط سازد. چنین جدولی در بالا فهرست شده است. در این جدول، Z انتقال به سرخ را نشان می­دهد که در ستون اول و آخر ذکرشده، در حالی که سن جهان مرتبط با آن به میلیارد سال در ستون مرکزی آمده­است. برای پیدا کردن مفهوم سایر ستون­ها، لطفا مقاله تخصصی ضمیمه شده را مطالعه کنید. هرچند ستاره­های کهکشان ما عملاً دارای انتقال به سرخ کیهانی صفر هستند، اما دورترین ابرنواخترهای دیده­شده پس از انتقال به سرخ یک بوده، که طبق جدول بالا هنگامی رخ داده­اند که جهان در حدود نصف سن کنونی خود بوده­است. در مقابل، دورترین انفجارهای پرتوگاما که تا کنون مشاهده­شده­اند پس از انتقال به سرخ شش بوده، و این یعنی هنگامی رخ داده­اند که جهان کمتر از یک میلیارد سال، معادل کمتر از 10 درصد سن فعلی خود را داشته است.

منبع

[امیر عباس]

چشم­انداز ایستگاه فضایی

21 فروردین (10 April)

Image Credit & Copyright: Chris Hadfield (CSA); Annotation assistance: Vincent Berseth

اگر از یکی از پنجره­های کناری ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) به بیرون نگاهی بیاندازید، چه چیزی ممکن است ببینید؟ اگر شما مهندس پرواز ماموریت اکسپدیشن 34، کریس هدفیلد، بودید و در روز 26 فوریه داشتید از یکی از پنجره­های ماژول پژوهشی کیبو ژاپن منظره بیرون را نگاه می­کردید، آن وقت احتمالاً چشم­انداز بالا را می­دیدید. در دوردست، تاریکی فضای خارج از جو زمین و رنگ آبی سیاره زمین دیده­می­شود. بخش­های بزرگ ISS عبارتند از صفحات بلند خورشیدی که به صورت مورب از بالای سمت چپ تصویر امتداد یافته­اند، و همچنین اتاقک هوابندی شده استوانه­ای شکل ماژول تحت فشار که پایین سمت راست را اشغال کرده­است. پورت­ها (خروجی و ورودی­ها) و سکوهای متعددی از ایستگاه فضایی در این­جا قابل مشاهده­اند که عنوان هریک بر روی یک تصویر مشروح ضمیمه­شده نشان داده­شده­است. یکی از جالب توجه­ترین آن­ها چیزی است که در سمت چپ تصویر شبیه به یک جفت ماشین دوقلوی لباس­شویی-خشک­کن به نظر می­رسد. این دو بخش در اصل سکوهای پژوهشی HREP ناسا (نزدیک) و MCE ژاکسا (دور) هستند. آزمایشگاهی در پشت HREP که توسط فویلی از طلا پوشیده شده، سیستم تشخیص از راه دور اتمسفری و یونوسفری (RAIDS) است که هواتاب­های جوی را تحت نظارت دارد. این درحالی است که بخش MCE شامل ابزار اندازه­گیری­های «رعدوبرق­های سرتاسر کره زمین» و «شبح­های نوری» (JEM-GLIMS) می­باشد که بر تخلیه الکتریکی در اتمسفر زمین نظارت دارند. خدمه کنونی ماموریت اکسپدیشن 35 در حال حاضر توسط سرهنگ هدفیلد فرماندهی می­شوند و طبق برنامه­ریزی تا ماه مه در ایستگاه فضایی اقامت خواهند داشت.


برگرفته از: http://www.nightsky.ws

[Navid MMM]

22 فروردین (11 April)

شهر تاریک



در یک چشم­ انداز فراموش­ نشدنی که هرگز نمی­ توانید ببینید، ستارگان درخشان و بخش مرکزی کهکشان راه شیری بر فراز خط افق تاریک شهر پودونگ در شانگهای چین طلوع کرده­اند. در امتداد رودخانه هوانگپو که به سمت شرق می­نگریم، چشم­انداز شهر شامل برج بلند 470 متری «مروارید شرقی» شانگهای می باشد. گستره آسمان شب از قلب عقرب و سایر ستارگان صورت فلکی عقرب در منتها الیه سمت راست، تا ستاره الطائر در صورت فلکی عقاب در سمت چپ امتداد یافته است. عکاس این تصویر، تیِری کوهِن، برای ایجاد این نما از یک واقعیت نادیدنی، که بخشی از مجموعه­ای از «شهرهای تاریک» است، تصویری از خط افق شهر در طول روز را با یک تصویر از منطقه­ های با آسمان تاریک با عرض جغرافیایی مشابه درست در غرب شهر کوچک مرزوگای مراکش که از لحاظ جهت­ گیری تطابق داشت، ترکیب کرد. نتیجه حاصل، آسمان شبی است که ساعت­ها پیش بر فراز شانگهای نیز چرخیده است، اما در نهایت بر روی دریا در نور چراغهای شهر غرق شده است.

منبع

[حسین زارعی]

سياره يوري


23 فروردین (12 April)




Image Credit: ISS Expedition 30, NASA

در 12 آوريلي ديگر در سال 1961، فضانورد اتحاد جماهير شوروي، الكسياويچ گاگارين، اولين انساني شد كه كه سيار زمين را از فضا به مشاهده نشست. چيزي كه او پس از مشاهده زمين از مدارش گزارش كرد چنين بود: "آسمان بسيار تاريك است و زمين رنگي مايل به آبي دارد. همه چيز به وضوح ديده مي شود." بار ديگر در 12 آوريلي ديگر در سال 1981، ناسا نخستين شاتل فضايي خود را راه اندازي و به پرواز درآورد. به همين مناسبت در سال 2013، اين تصوير از ايستگاه فضايي بين المللي، تصويري خيره كننده از سيارمان، زمين، در شب است. صورت هاي فلكي گونه ايي از چراغ ها و روشنايي هايي كه شهرهاي پرجمعيتي در طول سواحل شرقي آتلانتيك در ايالت متحده را به هم متصل مي كند، به وسيله دو فضاپيماي روسي كه در ايستگاه بين المللي لنگر انداخته اند، بدين صورت قاب شده و به تصوير كشيده شده است. شهرهاي بزرگي همچون نيو يورك و لانگ آيلند در سمت راست به راحتي قابل تشخيص است. از آنجا به سمتِ چپ، فيلادلفيا، بالتيمور و سپس واشنگتن دي سي، در نزديكي مركز تصوير قابل رويت است.

منبع: nightsky.ws

[امیر عباس]

شراره هاي خورشيدي

24 فروردین (13 April)

Image Credit: NASA Solar Dynamics Observatory

در اين هفته خورشيد قويترين شراره هاي خورشيدي خود تا كنون را در سال 2013 همراه با تخليه جرم تاجي (CME)به سمت سياره زمين رها كرد. يك تصوير تركيبي رنگ كاذب در نور ماوراء بنفش از رصدخانه خورشيدي ديناميك، اين لحظه را در 11 آوريل به ثبت رسانده است. فلشي كه در تقريبا د رمركز تصوير ديده مي شود، فلش متوسطي در رده و كلاس M6.5 است كه از ناحيه فعال AR 11719 در حال تخليه سازي است. ديگر مناطق فعال، نواحي از ميدان هاي مغناطيسي شديدي هستند كه به عنوان گروه هاي لكه هاي خورشيدي در نور مرئي ديده و تشخيص داده مي شوند. حلقه ها و قوس ها پلاسماي درخشان، مناطق فعالِ خطوط ميدان هاي مغناطيسي را قابل رديابي مي كنند. ابر عظيمي از ذرات پرانرژي باردار، دراين آخر هفته به مگنتوسفر زمين برخورد مي كند و اسكاي واچرها بايستي در حالت آماده باش براي نمايش هاي عظيمي از شفق هاي قطبي باشند.

***

برگرفته از: http://www.nightsky.ws

[حسین زارعی]

هلال نپتون و تریتون

25 فروردین (14 April)




Image Credit: Voyager 2, NASA


در سال 1989، فضاپیمای ویجر 2 درحالی که در سکوت از میان بخش بیرونی منظومه شمسی پرواز می­کرد، با دوربین خود از فاز هلالی نپتون و تریتون در کنار هم تصویری ثبت کرد. تصویر بسیار زیبای این سیاره گازی غول پیکر و قمر ابری آن از پشت و درست پس از نزدیک­ترین برخورد گرفته شده­است. این تصویر را هرگز نمی توان از زمین گرفت، زیرا فاز هلالی نپتون هیچگاه از سمت روبه خورشید زمین دیده نمی­شود. در این زاویه دید غیرمعمول همچنین رنگ آبی آشنای نپتون از آن گرفته شده، زیرا نور خورشیدی که از این­جا دیده می­شود روبه جلو پراکنده شده و درنتیجه مانند خورشید در حال غروب قرمز است. نپتون از اورانوس کوچک­تر اما پرجرم­تر از آن است، چندین حلقه تیره دارد، و نور بیشتری نسبت به آن­چه از خورشید دریافت می­کند، ساطع می کند.

منبع: nightsky.ws

[Navid MMM]

26 فروردین (15 April)

IC 1848: سحابی روح

ستارگان در «روح ملکه اتیوپی» در حال شکل­گیری ­اند. به طور مشخص­تر، یکی از مناطق عظیم تشکیل ستارگان به نام «سحابی روح» را می توان در جهت صورت فلکی ذات­ الکرسی یافت؛ ذات­ الکرسی یا کاسیوپیا به اعتبار افسانه­ های اساطیری یونان به عنوان همسر خودپسند و مغرور پادشاهی که مدت ها پیش در زمین­ های اطراف بخش بالایی رودخانه نیل حکومت می­کرده، شناخته شده ­است. سحابی روح میزبان چند خوشه باز ستاره ­ای، یک منبع امواج رادیویی بزرگ به نام W5، و حباب­ های تخلیه­ شده بسیار بزرگی که توسط باد­های ستارگان جوان عظیم و پرجرم تشکیل شده­اند، می باشد. سحابی روح در فاصله حدود 6500 سال نوری واقع شده، حدود 100 سال نوری وسعت دارد و معمولا در کنار همسایه آسمانی خود، سحابی قلب (IC 1805)، تصویربرداری می­شود. عکس بالا، به دلیل انتشار یک رنگ خاص از نور ساطع شده توسط گاز هیدروژن برانگیخته، عمدتاً قرمز به نظر می رسد.

منبع

[Saeed Jafari]

کهکشان مارپیچی بزرگ M81 و حلقه Arp






Image Credit & Copyright: Bernard Miller

یکی از درخشان ترین کهکشان­ها در آسمان سیاره زمین، دارای ابعادی کوچک­تر از کهکشان راه شیری ما است؛ این کهکشان بزرگ و زیبا M81 است. این کهکشان مارپیچی بزرگ در فاصله 11/8 میلیون سال نوری و در سمت صورت فلکی شمالی خرس بزرگ (دب اکبر) نهفته است. تصویر ژرف بالا از این منطقه جزئیات درون هسته زرد رنگ و درخشان را آشکارکرده، و در عین حال ویژگی­های کم نور را نیز در امتداد بازوهای مارپیچی آبی رنگ و زیبا و خطوط گسترده غباری کهکشان دنبال­کرده­است. این تصویر همچنین ویژگی کمانی شکل و گسترده­ای موسوم به حلقه Arp را نشان می­دهد، که به نظر می رسد از بالای سمت راست صفحه کهکشان برآمده­است. حلقه Arp در دهه 1960 مورد مطالعه قرار گرفت؛ در آن زمان تصور می شد که این حلقه یک دُم کشندی متشکل از مواد درون M81 است که در اثر تعامل گرانشی با همسایه بزرگ آن، کهکشان M82، رو به بیرون کشیده شده است. اما تحقیقات بعدی نشان می­دهد که حداقل بخشی از حلقه Arp به احتمال زیاد در کهکشان خود ما نهفته است. رنگ های حلقه در نور مرئی و مادون قرمز با رنگ ابرهای گسترده گرد و غبار کهکشانی مطابقت دارد؛ این ابرطرّه­های کهکشانی که نسبتاً ناشناخته باقی­ماندند، تنها چند صد سال نوری بالاتر از صفحه کهکشان راه شیری نهفته­اند. این ابرهای غباری به همراه ستارگان کهکشان راه شیری، در پیش­زمینه این نمای فوق­العاده دیده می­شوند. کهکشان کوتوله همدم M81 ، به نام هولمبرگ نهم (Holmberg IX)، درست در بالای این کهکشان مارپیچی بزرگ دیده می­شود. این تصویر در آسمان، حدود 0/5 درجه وسعت دارد، که در حدود اندازه یک ماه کامل است.


http://www.nightsky.ws

[امیر عباس]

قلّه هود و یک ابر عدسی­ شکل

28 فروردین (17 April)

Image Credit & Copyright: Ben Canales

ابری که در کنار آن کوه می­بینیم، از چه نوعی است؟ این یک ابر عدسی­شکل است. این نوع ابر در هوایی شکل می­گیرد که از فراز قله کوه­ها می­گذرد و سپس دوباره بالا آمده و تا دمای زیر نقطه شبنم (dew point: دمایی که در آن هوای مفروض صد در صد از بخار آب اشباع گردد) سرد می­شود – و درنتیجه آن مقدار آب مولکولی که توسط هوا حمل می­شده، متراکم می­گردد و به قطرات آب تبدیل می­شود. گاهی طبیعت لایه لایه بعضی از ابرهای عدسی­شکل باعث می­شود که برای برخی به شکل سفینه­های بزرگ بیگانه به نظر برسند. در این نمونه، کوهی که به تصویر کشیده­شده، قلّه هود (Mount Hood) واقع در ایالت اورگن آمریکا است. ابرهای عدسی­شکل تنها زمانی که شرایط مساعد باشد می­توانند شکل بگیرند – برای مثال این اولین باری است که این عکاس نجومی تا کنون توانسته یک ابر عدسی­شکل را در شب در نزدیکی قلّه هود ببیند. تصویر بالا در اواسط ماه مارس، حدود دو ساعت پیش از سپیده دم گرفته ­شده­ است.