1 فایل پیوست
" آيا کره ماه از برخورد چندين ماهک شکل گرفته است؟ "
کرهي ماه و چگونگي پيدايش آن ديرزمانيست که مايهي شيفتگي و شگفتي دانشمندان بوده است. اکنون گروهي از پژوهشگران نظريهي تازهاي را پيشنهاد کردهاند که بر پايهي آن، ماهي که هر شب در آسمان ميبينيم نخستين ماه زمين نبوده، بلکه واپسين ماه از دستهاي از ماهها بوده که روزگاري به گرد زمين ميچرخيدند.
فایل پیوست 6905
اين نظريه که از سوي پرفسور خاگاي پرتز از تخنيون-بنياد فناوري اسراييل، و پرفسور رالوکا روفو (نويسندهي اصلي پژوهش) و اودد آهارونسون از بنياد علمي وايزمن ارايه شده، برخلاف الگووارهي رايج “برخورد بزرگ” است که ميگويد ماه تنها جرمي بود که در پي “يک” برخورد سهمگين ميان زمين و يک سيارهي به اندازهي مريخ پديد آمد. پروفسور پرتز ميگويد: «بر پايهي مدل ما، سيارهي زمين در روزگار باستان ميزبان چندين ماه بوده که هر يک از آنها در پي برخوردي متفاوت با پيشزمين (پيشسيارهي زمين) ساخته شده بودند.
احتمال ميرود که اين ماهکها بعدها يا [از سامانهي زمين] به بيرون پرتاب شدند، و يا با زمين يا با يکديگر برخورد کرده و ماه هايي بزرگتر را پديد آوردند.»
پژوهشگران براي بررسي شرايط براي پيدايش چنين ريزماههايي، ۸۰۰ شبيهسازي از برخوردها با زمين را انجام دادند. اين مدل تازه با شناخت کنوني دانشمندان از پيدايش “خود زمين” سازگاري دارد. زمين در واپسين گامهاي رشدش چندين برخورد سهمگين با اجرام ديگر را پشت سر گذاشت. هر يک از اين برخوردها مواد بيشتري به پيشزمين افزودند تا اين که به اندازهي کنونياش رسيد. پروفسور پرتز ميگويد: «به باور ما زمين در گذشته چندين ماه داشته است. بنابراين هنگامي که يک برخورد سهمگينِ ماه-ساز انجام ميشد، يک ماه ديگر از پيش پديد آمده و حضور داشته است.»
اين نگاره چگونگي پيدايش ماه بر پايهي نظريهي تازه را نشان ميدهد. اجرامي به بزرگي کرهي ماه تا سيارهي مريخ به زمين برخورد ميکردند و قرصهايي آواري که به گرد زمين ميچرخيدند به جا ميگذاشتند. اين آوارها "ماهکها" را تشکيل ميدادند و اين ماهکها هم در اثر نيروي کشندي از زمين دور ميشدند تا سرانجام به فاصلهاي به نام "شعاع هيل" ميرسيدند. و در اين نقطه بود که روند برخورد و ادغام ماهکها يا پرتاب شدن آنها به ژرفاي فضا آغاز ميشد. مقياسهاي زماني که ميان هر يک از چارچوبها نوشته شده بر پايهي پژوهشهاي پيشين برآورد شده است.
نيروهاي کشندي (جزر و مدي) ميان زمين و ماهها باعث شد تا آنها به آرامي از زمين دور شوند (ماه کنوني هم دارد با سرعت حدود ۱ سانتيمتر در سال از زمين دور ميشود). يک ماه ديگر که از پيش وجود داشته ميتوانسته به آرامي و همزمان با شکلگيري ماه بعدي دور شود. ولي سرانجام با بيرون رفتن آنها از شعاع هيل [جايي که دورتر از آن، ديگر گرانش زمين تنها نيروي فرمانروا بر ماهکها نبود]، کشش گرانشي دو سويه ميان آنها آغاز شده و باعث شد بر يکديگر اثر گذاشته و مدارهايشان را تغيير دهند.
پرفسور روفو هم ميگويد: «اين احتمال هست که ماههاي کوچکي که در اين فرآيند پديد ميآمدند ميتوانستند مدار يکديگر را قطع کنند، به يکديگر بخورند و با هم يکي شوند. رشتهي بلندي از اين گونه برخوردهاي ماه-ماه ميتوانسته به آرامي يک ماه بزرگتر را پديد آورد -همين ماهي که امروزه ميبينيم.» پژوهشنامهي اين دانشمندان در نشريهي Nature Geoscience منتشر شده است.
مشاهده تصویر با کیفیت و سایز اصلی از طریق لینک زیر :
http://static5.businessinsider.com/i...oon-formed.jpg