نجوم کروی

[No.1]

همانطور که می دانید، نجوم کروی علمی است که اساس آن کره ی اسمان است.
اما موضوع اصلی این است که چه مقدار از علم کروی را باید بدونم تا در المپیاد نجوم موفق شویم

[پیام بهرام پور]

مقدمه ی کتابم در رابطه با نجوم کروی شاید کمی براتون جالب باشه:

اين علم بر مبناي مشاهده و رياضيات (مبحثِ هندسه‌ی کروی) استوار است و اساس كار آن به‌دست آوردن اطلاعات رصدي است. در اين علم كاري نداريم كه در درون ستاره‌ يا سياره‌ يا هر جسم ديگري چه خبر است، مهم اين است كه بدانيم اجرام سماوي چه زماني طلوع مي‌كنند و چه زماني غروب، چه زماني به بيشترين ارتفاع مي‌رسند و مقدار بیشترین ارتفاع آنها چقدر است؟ و‌ يا اين كه طول‌ يك روز چقدر است؟

بنابراين مهم نيست كه زمين به دور خورشيد مي‌گردد‌ يا خورشيد به دور زمين، چون هر دو ‌يك نتيجه را به ما مي‌دهند. در اين علم كه در آن دانشمندانی ایرانی هم‌چون «عبد الرحمان صوفي» و «ابوريحان بيروني» سرآمد بودند؛ گذشت زمان و پيشرفت علم تأثير زيادي بر روي آن نداشت و خلاف آن را اثبات نكرد. - برخلاف اخترفيزيك - زيرا فقط بر مبناي رياضيات و مشاهدات اولیه استوار است، بنابراين اگر عبدالرحمان صوفي براي تدريس در كلاس‌هاي المپياد اعلام آمادگي كند، دانش‌آموزان کلاس او حتماً بهترين نتيجه را خواهند گرفت (!)

[پیام بهرام پور]

سر فصل های اصلی نجوم کروی بسیار وسیع است اما کلیت آن را می توانم با فهرست کتابم نشان بدم
برای دانلود فهرست کتاب در بخش کروی اینجا کلیک کنید

[narcissus flower]

آقای بهرام پور این کتاب که نوشتیدمیشه خودمون بخونیم یا حتما باید کلاس های المپیاد رفته باشیم(محاسبات پیچیده داره)؟واینکه این کتاب راحت یافت میشه یا ....

[پیام بهرام پور]

آقای بهرام پور این کتاب که نوشتیدمیشه خودمون بخونیم یا حتما باید کلاس های المپیاد رفته باشیم(محاسبات پیچیده داره)؟واینکه این کتاب راحت یافت میشه یا ....

این کتاب یه جورایی شبیه به کتاب ریاضی دوم دبیرستان است (رشته ی ریاضی) ! یعنی؛ می شه خودت بخونی و متوجه بشی و یک جورایی بدون نیاز به معلم می شه کاملاً فهمیده بشه اما خب مثلاً من زمانی که سر کلاس می رم برای اموزش بهتر از فیلم و عکس و لوازم کمک اموزشی دیگه استفاده می کنم و تفاوت بچه هایی که سر کلاس من بودن با بچه هایی که فقط کتابم رو خوندن کاملاً محسوس هست.

در ضمن پیدا کردن کتاب من هم کار سختی نیست. آوااستار این کتاب رو داره و جاهای دیگری هم هست که می تونی تهیه شون کنی مثل:
فروشگاه آسمان شب
مرکز نجوم شهرری
انتشارات دانش پژوهان جوان (انقلاب) 66496363 تلفن
مجله ی آسمان شب
مجله ی نجوم
و...

[javadstar76]

در ضمن کتابی که آقا پیام معرفی کرد یکی از پر فروش ترین کتاب هاست.

[No.1]

خانم no.1شما هم المپیادی هستید؟

نه عزیزم اما به نظر می رسه که شما المپیادی باشی؟ درسته؟ چون خیلی پیگیری:osmiley:

[169]

اینم کتاب نجوم کروی البته زبان انگلیسی شه! فارسیشم که حتما المپیادی ا دیدن! از لینک زیر دانلود کنید.
http://www.4shared.com/get/yBgI93r9/..._Astronom.html

[M45]

سلام به همه
تا اونجايي كه من ميدونم براي المپياد همش لازم نيست.
فقط 4 تا فصل لازمه.

[پیام بهرام پور]

مثلث کروی
این قسمت سوال یکی از دوستان در قسمت پرسش و پاسخ بود که دیدم بد نیست اگر در قسمت نجوم کروی هم قرار بگیرد که مطالب پراکنده نباشد....

این بخش رو از جزوه های درسی خودم در کلاس های آشنایی با المپیاد انتخاب کردم:

**************************************

در ابتدا لازم است که دید خود را نسبت به علم هندسه و توضیحات کمی تغییر دهیم و از منظری دیگر به این موضوعات بنگریم. در ابتدا به برخی از توضیحات مربوط به کره می‌پردازیم و سپس به بحث اصلی خود یعنی نجوم کروی می‌پردازیم:
کره
اگر دایره‌ای را حول یکی از قطرهايش یک دور کامل، دوران دهیم شکل حاصل، یک «کره» خواهد بود. تقریباً تمام ما با مفهوم کره آشنایی داریم و روزانه با کره‌های زیادی مواجه می‌شویم. یکی از بهترین کره ها هندوانه است:

دايره‌ي عظيمه
هر صفحه‌ای که کره را قطع کند و از مرکز کره عبور کند یک «دایره‌ي عظیمه» مي‌سازد.
دايره‌ي صغيره
هر صفحه‌ای که کره را قطع کند - و برخلاف تعريف دايره‌ي عظيمه - از مرکز کره عبور نکند، یک «دایره‌ي صغیره» می‌سازد.

برای درک بهتر این موضوع با مثالی متداول این بحث را پیش می‌بریم:
فرض کنید بخواهید یک هندوانه‌ی کروی شکل را با یک برش به دو قسمت مساوی تقسیم کنید. در این صورت تنها راه شما این است که چاقو را در یک راستا (یک صفحه) از مرکز هنداونه عبور دهید حال اگر نقاط برخورد چاقو با پوسته‌ی هندوانه را مشخص کنید درواقع یک دایره‌ی عظیمه شکل گرفته است.
حال اگر باز هم چاقو را یک صفحه حرکت دهیم اما این بار دیگر از مرکز هندوانه آن را عبور ندهیم، هندوانه بازهم به دو بخش تقسیم می‌شود اما این بار این بخش‌ها نامساوی هستند و نقاط برخورد چاقو با پوسته‌ی هندوانه یک دایره‌ی صغیره است.

و اما بحث اصلی یعنی:

مثلث کروي
در هندسه‌ي مسطحه، اگر سه نقطه‌ي هم صفحه را به یکدیگر وصل كنيم يك مثلث مسطح خواهيم داشت. از آن‌جايي كه اين سه نقطه را از كوتاه‌ترين مسير به هم وصل مي‌كنيم، خط‌ها مستقیم مي‌شوند.
در هندسه‌ي كروي نيز، در مورد «مثلث كروي» تعريفي ارائه مي‌شود:
اگر سه نقطه واقع بر روي يك كره را با كوتاه‌ترين فاصله به یکدیگر وصل كنيم، يك مثلث كروي خواهيم داشت. به عبارتي ديگر، اگر سه دایره‌ي عظیمه، روي ‌يك كره به‌طوری یکدیگر را قطع کنند که از سه کمانِ دایره‌های عظیمه‌ي مذکور یک شکل بسته به وجود آید آن را یک مثلث کروی مي‌نامند
هر مثلث كروي شرايط زير را دارد:
1. مجموع دو ضلع از ضلع سوم بزرگ‌تر باشد.
2. مجموع سه زاویه‌ي آن از 180 بيشتر باشد.
3. هر زاویه کروی آن از 180 كمتر باشد.
حالا عکس چند تا مثلث کروی رو می بینیم:



بین اجزای مثلث کروی روابطی برقرار است که بی شباهت به مثلث مسطحه نیست اما در بعضی از موارد تفاوت های اساسی دارد
حال این دو مثلث رو با هم مقایسه می کنیم:

از کاربردهای مثلث کروی می توان موارد بسیار زیادی را نام برد از جمله:
1. پیدا کردن جهت قبله (که در شماره دهم ماهنامه ی آسمان شب در قسمت المپیاد مقاله ای از اینجانب با همین عنوان به چاپ رسید)
2. پیدا کردن طول روز، زمان اذان و اوقات شرعی
3. پیدا کردن فاصله ی زاویه ای دو ستاره یا دو جسم از یکدیگر
4.تبدیل دستگاه های مختصاتی به یکدیگر که کاربرد آنها در تلسکوپ هایی با سامانه های جستجو گر خودکار (GO TO) است