نقد اشتباهات نجومی رسانه‌‌ها

[پیمان اکبرنیا]

سلام به همه‌ی آوا استاری‌های عزیز

هدف از ایجاد این تاپیک، نقد اخبار نجومی رسانه‌های مختلف و بررسی وضعیت آن‌ها خواهد بود. متاسفانه شاهد این امر هستیم که در بسیاری از رسانه‌ها از جمله سایت‌های خبری، مجلات، روزنامه‌ها و رسانه‌های صوتی و تصویری مثل تلوزیون، اخباری دیده می‌شود که دارای غلط‌های علمی بسیار بزرگی است. اگر به مردم خبر غلط داده شود، به تدریج باور خود به روند درست علمی را از دست می‌دهند و قضیه به داستان چوپان دروغ‌گو تبدیل خواهد شد. مردم اخبار درست را هم باور نخواهند کرد!

اینجا محلی است برای نقد رسانه‌ها. با هیچ رسانه‌ای تعارف نخواهیم داشت. اخبار را با رعایت احترام به نویسنده و رسانه، نقد علمی خواهیم کرد. بدون غرض‌ورزی یا بی انصافی. تاکید ما هم بر اشتباهات بزرگ یا رسانه‌هایی است که اشتباهات خود را تکرار می‌کنند.

هدف ما این است که با این کار، روزنامه‌نگاران را نسبت به کار دقیق‌تر حساس‌ کنیم تا دیگر شاهد اخباری مثل وجود دو ماه در آسمان، شق‌القمر، دروغ آمریکا در سفر به ماه، 2012 و ... نباشیم.

پیش به سوی روزنامه‌نگاری علمی حرفه ای

[Mehrzad-jupiter]

در کمال تعجب هفته پیش در بخش های مختلف خبری از شهاب باران آسمان خبرسانی گسترده ای شد.
طوری که من بی اغراق می تونم بگم تا به حال انقد درباره بارش های شهابی در خور توجه خبر رسانی نشده بود یا منصفانه تر، کمتر خبر رسانی شده بود.
در صورتی که از شهاب باران برساووشی و وضعیت خوب رصدی امسال اون اصلا حرفی زده نشد!
حتی در برنامه آسمان شب هفته گذشته که به بارش شهابی برساووشی اختصاص داشت، سیاوش صفاریان پور از این پوشش خبری در مورد بارش شهابی دلتا دلوی تعجب کرده بود!
باید بررسی کرد که چرا به یکباره بارش شهابی دلتا دلوی برای رسانه های ما حائز اهمیت شده؟!

[rezash]

فکر کنم دو یا سه روز که این خبر در بالای خبرهای فناوری نوین خبرگزاری مهر قرار دارد.

غالبا کسی که اخبار نجومی را گزارش میکند حداقل با اجرام مسیه آشنائی دارد و مسیه رو میسر ترجمه نمیکند.اونهم چندین بار.

خوشه کروی ام68 در صورت فلکی شجاع یا مار آبی است.

تصویر زیبای هابل از خوشه ستاره ای 10 میلیارد ساله

[Mostafa]

همين امشب خودم از بخش خبري ساعت 10 شبكه 3 شنيدم كه مجري گفت : " فرود كاوشگر ناسا بر روي ستاره سرخ رنگ مريخ !! "

البته سوتي هاي تلويزيون اونقدر بزرگ و غير قابل توجيه بوده كه اين يكي پيش اونها چيز مهمي نيست

حالا اينكه اين اشتباه آيا از مترجم بوده ؟ از نويسنده بوده ؟ از كاشناس خبر بوده ؟ يا سوتي خود مجري بوده .... الله اعلم !

اما در كل چيزي كه واضحه عدم اهميت دادن به موضوعات علمي است ،

يعني اين سوتي ها به اين دليل پيش مياد كه مسئولين رسانه ها اصولا فقط براشون مهمه كه يك خبر علمي نجومي كار بشه و پخش بشه !!!

همين براشون كافيه و صحت و سقم خبر يا نحوه اعلام اون اصلآ براشون مهم نيست !

-------------

پ ن :

از يك دوست پزشك شنيده بودم كه مي گفت اخبار علمي تلويزيون در حيطه پزشكي افتضاحه و گاهي مطالب رو حتي معكوس اطلاع رساني مي كنند !

حالا وقتي اخبار پزشكي كه به سلامتي مردم ربط داره اينجوري باشه ، ديگه گير دادن به تفاوت نام ستاره و سياره براشون خنده داره !

[Night*]

همين امشب خودم از بخش خبري ساعت 10 شبكه 3 شنيدم كه مجري گفت : " فرود كاوشگر ناسا بر روي ستاره سرخ رنگ مريخ !! "

البته سوتي هاي تلويزيون اونقدر بزرگ و غير قابل توجيه بوده كه اين يكي پيش اونها چيز مهمي نيست

حالا اينكه اين اشتباه آيا از مترجم بوده ؟ از نويسنده بوده ؟ از كاشناس خبر بوده ؟ يا سوتي خود مجري بوده .... الله اعلم !

اما در كل چيزي كه واضحه عدم اهميت دادن به موضوعات علمي است ،

يعني اين سوتي ها به اين دليل پيش مياد كه مسئولين رسانه ها اصولا فقط براشون مهمه كه يك خبر علمي نجومي كار بشه و پخش بشه !!!

همين براشون كافيه و صحت و سقم خبر يا نحوه اعلام اون اصلآ براشون مهم نيست !

چند وقت پیش قبل از گذر زهره توی برنامه ی آسمان شب آقای کوکرم به عنوان کارشناس برنامه اومده بودن و داشتن راجع به گذر زهره توضیح میدادن.بعد دیدم تو زیرنویسی که جهت معرفی ایشون رو صفحه ی تلویزیون حک شده بود به جای ((نجوم رصدی)) نوشته بودن ((نجوم رسدی))!!
من انقدر تعجب کردم که رفتم تو لغت نامه چک کردم گفتم شاید رسد هم درسته!

وقتی برنامه ی نجومی و با سابقه ای مثل آسمان شب همچین اشتباهی می کنه...
دیگه چه انتظاری از اخبار ساعت10 هست؟!

[Mehrzad-jupiter]

روزنامه قدیمی اطلاعات در شماره چهارشنبه 18 مرداد خود تیتر اول خود را به فرود کنجکاوی بر روی مریخ اختصاص داده بود . از درشتی تیتر احساس می شد که صفحه اصلی مطلب هم به اندازه تیتر اول به طور کامل به گزارش فرود مریخ نورد پرداخته باشد اما وقتی به صفحه 3 رجوع کردم سه ستون بسیار کوچک به این مطلب اختصاص داده شده بود! (البته انتظاری هم نیست)
اما شرح مطلب: شروع گزارش نا امید کننده بود. نوشته بود که کنجکاوی با عبور از آسمانهای آبی مریخ...
نمیدونم از دید نویسنده، مریخ چندتا آسمون داره و آیا آسمون مریخ آبی دیده میشه!!
در ادامه مطلب به شاهکار دیگری برمیخوریم و اون اینه که: این هفتمین فرود ناسا بروی مریخ است و ماموریت های قبلی نا موفق بوده! واقعا عجیبه آیا روح و فرصت ناموق بودن ( البته باز هم انتظاری نداریم)
تا اینجای مطلب فقط 5، 6 خط نصفه و نیمه گذشته بود که از مطالعه ادامه مطلب گذشتم.
این همون اشتباهی که رسانه های ما خواسته و ناخواسته انجام میدن و بدتر از اون اینکه مخاطب عموم مردم هستند که کاملا به بیراهه کشیده میشن.

[رخساره روشنی]

مثل اینکه به خاطر کنجکاوی کلی اشتباه رخ داده .....!
منم تو آخبار جوانه ها شنیدم که گقت کنجکاوی بیش از ده ماه تو راه بوده .....؟؟؟؟؟
من کلی تو سایت های مختلف نگاه کردم ازجمله ناسا همه نوشته بودن تقریبا 9 ماه ؟؟؟
حالا من نمی دونم شاید اشکال از ترجمه بوده باز هم ....
یا شایدم من اشتباه کردم !!!!

[پیمان اکبرنیا]

واقعا بعضی وقتها توی رسانه ها اشتباهاتی منتشر میشه که آدم دوست داره سرش را محکم بکوبه توی دیوار. نمونه اش خبرگزاری مهر عکس معروف 22 سال قبل ویجر به نام نقطه آبی کمرنگ را به عنوان عکس جدید این فضاپیما منتشر کرده و نوشته:

این جدیدترین تصویر وویجر است که توسط ناسا منتشر شده و زمین را به عنوان یک نقطه در منظومه شمسی نشان می دهد

واقعا باعث آبروریزی هست:

http://www.mehrnews.com/fa/newsdetai...NewsID=1686788

حالا اشتباه از کجا آب میخوره؟ از دیلی میل که یک سایت انگلیسی زبانه:

http://www.dailymail.co.uk/sciencete...lar-space.html

چرا این اتفاق رخ داده؟ به طور ساده به دلیل عدم آگاهی و تخصص نویسنده. هر کسی که روزنامه نگار یا مترجم هست لزوما روزنامه نگار علمی نیست. اگر کسی که با نجوم آشنایی داشت این خبر را می نوشت این اتفاق نمی افتاد.

و مترجم ایرانی هم همین اشتباه نویسنده انگلیسی را تکرار کرده.

اینجاست که استفاده از دو منبع برای اخبار و همچنین استفاده از منابع معتبر، اهمیت خودش را نشون میده

[rezash]

زمان پرتاب را هم که بعد از عکس معروفش زده.

احتمالا وویجر ابتدا این عکس رو گرفته و بعد پرتاب شده!!!!!

این طوری خواننده ها کلا پس از مدتی اطلاعات غلط گرفتن قید نجوم رو میزنن.

وویجر 1 و وویجر 2 در سال 1997 برای بررسی سیاره هایی چون مشتری، زحل، اورانوس و نپتون به فضا پرتاب شدند

[yperseusy]

تو مسابقه ای که از شبکه 3 پخش میشه و واسه زوج های جوانه، سوال طرح شد که فاصله ی عطارد تا خورشید چقدر است؟
گزینه ها!!!
5 ملیون سال نوری!!!
10 ملیون سال نوری!!!
150 ملیون سال نوری!!!
و جواب درست 10 ملیون سال نوری بود )))

[soroosh]

تو مسابقه ای که از شبکه 3 پخش میشه و واسه زوج های جوانه، سوال طرح شد که فاصله ی عطارد تا خورشید چقدر است؟
گزینه ها!!!
5 ملیون سال نوری!!!
10 ملیون سال نوری!!!
150 ملیون سال نوری!!!
و جواب درست 10 ملیون سال نوری بود )))

ببخشید اون وقت کسی هم پاسخ درست داد ؟!
هیچ کسی به این گزینه‌ها اعتراض نکرد ؟