رصد اختفا در ایران

[169]

سلام به منجم های عزیز
اگه به سایت های نجومی فارسی سری بزند می بینید که نوشته هایی در مورد رصد اختفا سیارک با ستارگان پرنور و تقریبا پرنور خواهید دید که چند هفته ای میشه که به این مقوله دارند می پردازند.البته این اتفاق بیشتر به خاطر برگزاری کارگاه گنبدکاووس ب وجود اومد که داریم نتایجشو تقریبا می بینیم. رصد اختفا سیارک ها باعث میشه که تجربه های رصدی خودمون رو محک بزنیم و از طرفی به تولید اطلاعات پژوهشی - رصدی کمک کنیم. کاره بسیار جذاب( به دلیل مدت زمان کم رصد) و علمیه که باعث میشه با کنا هم قرار دادن اطلاعات رصدی دقیقی که گروه ها مختلف مستقر در مدار اختفا سیارک انجام دادن به شناخت بهتر سیارک ها از نظر فیزیک و بعضا مواد شیمیایی کمک خواهد کرد.
دراین سایت لیست تمام اختفاهای سیارکی رو با مشخصا کامل لیست کرده که میتونید بگردید و ببینید کدوم اختفا در شهر شما قابل رصد ست.
http://www.poyntsource.com/New/Global.htm

پس اين تاپيك به بررسي اختفاهاي سياركي و رصد آنها اختصاص خواهد داشت .

[Mostafa Akhondy]

من تابحال فکر میکردم که محاسبه شکل دو بعدی سیارکها توسط رصد اختفاء‌های نجومی کاری سخته و نیازمند دستگاه‌های زمانسنجی بسیار دقیق و محاسبات پیچیده ست. اما الان که به این تصویر که آقای جوینده در پست اول تاپیک گذاشتند نگاه کردم متوجه شدم که چقدر راحت میشه شکل کلی سیارک رو با این روش بدست آرود. طبق این شکل ثبت دقیق ساعت مهم نیست بلکه اندازه گیری اختلاف زمانی بین برخوردهاست که مهمه. بنابراین با یه کورنومتر ساده هم میشه در تعیین شکل سیارک سهیم شد.

هرچند که بنده خارج از محدوده نوار اختفاء ستاره هستم (مازندران - تنکابن) اما باز هم فکر کنم رصد و اندازه گیری‌های من هم ممکنه مهم بشه. مثلاً ممکنه سیارک یکم بیش از حد تصور کشیده و بلند باشه یا یک قمر داشته باشه و یا به قول آقای جوینده دچار انحراف مداری شده باشه. اینجا خیلی وقته هوا ابریه، اما اگه صاف شد سعی میکنم اولین مشارکتم علمی خودم رو 11 اسفند انجام بدم.

بله محسن آقا ، همون طور که جناب Astronomy نیز فرمودند ، هم ثبت دقیق زمان آغاز اختفا و هم ثبت دقیق مدت آن ، اهمیت دارد .
اگر همه ی گروه های ثبت ، دقیقاً در یک طول جغرافیایی قرار می داشتند ، در آن صورت مورد اول نیاز نبود .
اما حال که گروه های ثبت کننده در طول های جغرافیایی مختلف فعالیت می کنند ، زمان دقیق آغاز اختفا نیز مانند مدت آن ، اهمیت می یابد .
با این حال ، باز هم با همان کرنومتری که در اختیار دارید ، می توانید کار زمان سنجی را انجام دهید . به این صورت که قبل از آغاز اختفا ، در یک زمان مشخص با استفاده از یک منبع زمانی معتبر ( مثلاً با استفاده از اینترنت و این سایت )، کرنومتر را استارت کنید . آن زمان مشخص را تا پایان کار حفظ نمایید . سپس زمان آغاز و پایان اختفا را با کرنومتر ثبت کرده و اعداد حاصل را با زمان مشخص مذکور جمع نمایید . اعداد حاصل ، زمان های دقیق آغاز و پایان اختفا هستند که از تفاضل آن ها ، مدت زمان نیز به دست می آید . ثبت موقعیت مکانی ( طول و عرض جغرافیایی ) محل استقرار نیز فراموش نشود .
البته با توجه به قدر ستاره ، برای زمان سنجی این اختفا ، به تلسکوپ و آسمانی مناسب نیاز است .

[Mostafa Akhondy]

نقشه های راهنما با بزرگنمایی ها و میدان های دید مختلف برای یافتن ستاره ی هدف (2UCAC38207794) در اختفای سیارکی Polyxo 308

منبع : http://asteroidoccultation.com/2013_..._308_29533.htm

اطلاعات بسیار خوبی را درباره ی این اختفا و سایر اختفاهای سیارکی می توانید از وبگاه یاد شده به دست آورید.

همچنین من موفق نشدم ستاره ی هدف را در Starry Night پیدا کنم و فکر می کنم نام این ستاره به دلیل قدر نسبتاً بالا ، در دیتا بیس آن موجود نمی باشد . اگر شما هم در پیدا کردن این ستاره در نرم افزار آسمان پر ستاره (Starry Night) با مشکل مواجه شده اید و به آن نیاز دارید ، می توانید از تصاویر زیر استفاده کنید . در این دو تصویر ، چند ستاره ی راهنمای روشن تر که در نزدیکی ستاره ی مورد نظر قرار دارند ، مشخص و نام گذاری شده اند . میدان های دید ، مربوط به بزرگنمایی 48 برابر (تلسکوپ دابسونی 10 اینچ با چشمی 25 میلیمتر) و بزرگنمایی 120 برابر (تلسکوپ دابسونی 10 اینچ با چشمی 10 میلیمتر) می باشند . همچنین آسمان مربوط به زمان اختفا و از دید ناظر مستقر در تهران است.

موفق باشید

[Mostafa Akhondy]

فرم ثبت رصد اختفاهای سیارکی نیز در صفحه ی فراخوان رصد اختفای سیارکی (308) Polyxo از وبگاه iota-me.com قرار گرفته است .
برای دانلود می توانید به صفحه ی یاد شده مرجعه کنید و یا آن را به طور مستقیم از لینک زیر دریافت نمایید :

دانلود فرم ثبت رصد اختفاهای سیارکی

با تشکر از جناب پرو

[mohsen4465]

همچنین من موفق نشدم ستاره ی هدف را در Starry Night پیدا کنم و فکر می کنم نام این ستاره به دلیل قدر نسبتاً بالا ، در دیتا بیس آن موجود نمی باشد .

خیلی ممنون از توضیحات خیلی خوبتون.

اما در مورد ستاره 2UCAC38207794 در نرم افزار استاری نایت:

ستارگان بصورت‌های متفاوتی در کاتالوگ‌های متفاوتی طبقه‌بندی و نام‌گذاری شدن. یکی از این کاتالوگ‌ها، کاتالوگ UCAC هست. اما کاتالوگ مشهورتر دیگری بنام USNO هم برای ستارگان داریم که در نرم افزار Starry Night از این کاتالوگ استفاده شده. نام ستاره 2UCAC38207794 در کاتالوگ USNO و در نتیجه در نرم افزار استاری نایت USNO J0514460+180937 هست.

[Mostafa Akhondy]

خیلی ممنون از توضیحات خیلی خوبتون.

اما در مورد ستاره 2UCAC38207794 در نرم افزار استاری نایت:

ستارگان بصورت‌های متفاوتی در کاتالوگ‌های متفاوتی طبقه‌بندی و نام‌گذاری شدن. یکی از این کاتالوگ‌ها، کاتالوگ UCAC هست. اما کاتالوگ مشهورتر دیگری بنام USNO هم برای ستارگان داریم که در نرم افزار Starry Night از این کاتالوگ استفاده شده. نام ستاره 2UCAC38207794 در کاتالوگ USNO و در نتیجه در نرم افزار استاری نایت USNO J0514460+180937 هست.

ممنونم بابت راهنماییتون محسن آقا .
بله ، بنده هم به این موضوع واقفم که اجرام سماوی ، در کاتالوگ های مختلف ، شیوه ی برچسب گذاری و نام های متفاوتی دارند . به همین دلیل به روش جستجوی نام ستاره ی هدف در Starry Night برای یافتن آن بسنده نکردم . بلکه با توجه به نقشه هایی که در پست های قبلی قرار دادم ، موقعیت ستاره را پیدا کردم . سپس در منوی Star ، تمامی کاتالوگ ها را به همراه Label فعال کردم تا اگر ستاره ی مذکور در هر یک از کاتالوگ های موجود در این نرم افزار ثبت شده است ، مشخص گردد . اما همان طور که در پست قبلی نیز اشاره کردم ، این ستاره در پایگاه داده های نرم افزار Starry Night من موجود نبود .
آیا در Starry Night مورد استفاده ی شما این ستاره ثبت شده است ؟

[Mostafa Akhondy]

چگونه قدر حدی آسمان خود را به دست آوریم ؟

با توجه به این که برای تکمیل فرم ثبت رصد اختفاهای سیارکی که در پست های قبلی ارائه شد ، نیاز به تعیین قدر حدی آسمان محل رصد است ، گروه های رصدی و افرادی که مایل به همکاری در ثبت اختفای سیارک پولیکسو هستند می توانند برای اطلاع از چگونگی انجام این کار ، به صفحه ی اختفای سیارکی Polyxo 308 از وبگاه مرکز گفتگوی منجمان پارسی مراجعه نموده و مطلب آقای دقیقی در این باره را مطالعه نمایند .

[Atila Poro]

اسم دیگر ستاره هدف GSC 1287-699 هست. به همه ی دوستان و نجومی ها توصیه می کنم از استاری نایت برای کارهای جدی استفاده نکنند. به نظر نرم افزار The Sky6 مناسبتر باشد. همچنین اگر در کاتالوگ sao نام ستاره را دارید از نرم افزار C2A که دانلود رایگان هست استفاده کنید.


Data for the target star ------------------------ * name: 2UCAC 38207794 * constellation : Taurus * J2000 position with proper motion to date of event [h,m,s ; °,',"] RA: 05 14 46.0281 DE: +18 09 36.992 * position source: mpos:UCAC4 pm:UCAC4 * standard error: RA,DE ["]: ( .063, .027 ) * V mag [mag]: 11.8 * B mag [mag]: 0.0 * Diameter [mas]: 0 * remarks: Data for the minor planet ------------------------- * general information: (number) name: (308) Polyxo approx. diameter [km]: 135 approx. diameter ["]: .073 distance from Earth [AU]: 2.53700

[Atila Poro]

متن از آقای امیر حسین دقیقی (گروه نجوم بیرجند)



روش ساده و متداولی که برای تعیین قدر حدی آسمان محل راصد وجود دارد استفاده از روشی است که در آن با شمارش تعداد ستارگان موجود در یک منطقه ی خاص از آسمان (ممکن است بخشی از یک صورت فلکی با مرزی میان چند صورت فلکی باشد) به میزان قدر حدی آسمان دست یافت. قدر حدی عددی است که بیان کننده ی تارکی آسمان و به زبان ساده تر میزان قدر کم نور ترین ستارگانی با چشم غیر مسلح در آسمان منطقه ای خاص قابل روئیت بوده اند که عوامل متعددی از جمله میزان غبار رطوبت و... بر آن تاثیر گذار است. با توجه به این که در فرم ثبت رصد اختفا نیاز به تعیین قدر حدی آسمان محل رصد است گروه های رصد و افرادی که مایل به همکاری در ثبت اختفای سیارک پولیکسو هستند می تواند جداول و چارت های مربوط به تعیین قدر حدی آسمان را از لینک زیر در یافت کنند:
http://obs.nineplanets.org/lm/bigmap.html
با مراجعه به این سایت و بعد از انتخاب منطقه ی مورد نظر خود از آسمان تصویری از صورت فلکی یا منطقه ای خاص به شما داده می شود که در این تصویر محدوده ای از آسمان توسط خطوط زرد رنگ محصور شده، پس از شمارش ستارگان موجود در این محدوده می توانید با استفاده از جدولی که در پایین این چارت ها مشخص شده قدر حدی محل رصد خود را بدست آورید.
توجه:برای افزایش دقت کار خود این شمارش را چند بار تکرار کنید.
در این جا چند لینک پیشنهادی از میان مناطق مختلف آسمان جهت سهولت تعیین قدر حدی آسمان(این مناطق راحت تر قابل تشخیص اند) برای رصد گران وجود دارد.
لینک زیر مربوط به صورت فلکی ثور است:
http://obs.nineplanets.org/lm/rjm8.html
این لینک مربوط به صورت فلکی جوزا می باشد:
http://obs.nineplanets.org/lm/rjm4.html

[mohsen4465]

آیا در Starry Night مورد استفاده ی شما این ستاره ثبت شده است ؟

بله در استاری نایت من (ورژن 6.2.3) نام این ستاره درج شده. ضمناً خود سیارک 308 پولیکسو را هم بطور دستی به بانک اطلاعاتی استاری نایت خودم اضافه کردم. ابتدا عناصر مداری این سیارک رو از ویکی پدیا استخراج کردم و وارد استاری نایت کردم اما دقت کافی نداشت. در مرحله بعد از سایت دیگری اطلاعات دقیقتری اسخراج کردم. تقریباً در ساعت ذکر شده سیارک پولیکسو به فاصله 0.5 درجه‌ای از ستاره مورد نظر رسید اما بازهم دقت لازم رو نداشت و بناچار با دست اونقدر عناصر مداری سیارکو عوض کردم تا در ساعت ذکر شده به کنار ستاره برسه. مطمئناً این روش درستی نیست. بهرحال همونطور که آقای آتیلا پرو پیشنهاد کردند شاید لازم باشه از نرم افزار جدیتری استفاده کنیم.

[Atila Poro]

به دوستانی که قصد رصد این اختفا را دارند توصیه می کنم که شب قبل از رصد ستاره رو پیدا کنند...همیشه سخت ترین قسمت کار پیدا کردن ستاره هست، چون معمولا از قدرهای بالا هستند و اصولا چندان ربطی هم به نفر برتر بودن در رقابت های رصدی نداره چون خیلی وقت ها با تجربه ها هم مشکل دارن...کاش میشد مسابقه ای برای پیدا کردن ستاره کم نور گذاشت تا ببینیم رصدگران چقدر توانایی رصدی دارند! :-)