تاریخچه گذر زهره (قسمت اول)
مبحث بعدی که قصد بررسی آن را داریم تاریخچه ی پدیده ی گذر زهره است متاسفانه منبع فارسی کامل و قابل اعتمادی در این زمینه موجود نیست منابع انگلیسی زبان هم به نسبت دیگر موضوعات بسیار خلاصه می باشند . کاملترین منبع به زبان انگلیسی داشنامه ویکی پدیا است در نتیجه کلیه ی بحث تاریچه ی گذر ،ترجمه ی ویکی پدیای انگلیسی با اندکی تغییر توسط بنده است .
بخش اول (دوران کهن و قرون وسطی):
رصد گران کهن یونانی ،مصری، بابلی و چینی درباره ی سیاره ی زهره اطلاعات داشته اند و حرکات این سیاره را بررسی می کرده اند . یونانی های اولیه فکر می کردند ظهور زهره در صبح و عصر نشان دهنده ی دو جرم متفاوت است : ستاره ی شامگاهی (Hesperus) و ستاره ی صبحگاهی (phosphorus) .فیثاغورث برای اولین بار تشخیص داد که این دو جرم در واقع یک جرم هستند .هیچ مدرکی وجود ندارد که تمدن هایی که در بالا ذکر شد اطلاعی از پدیده ی گذر داشته اند .
سیاره ی زهره برای تمدن های قدیمی آمریکا به خصوص تمدن مایا اهمیت ویژه ای داشته است . این تمدن ها سیاره ی زهره را به نام Noh Ek (ستاره ی بزرگ) یا Xux Ek (ستاره زنبور) می خواندند .علاوه بر این زهره در تمدن مایا مظهر خدای Kukulkán بوده است . مایا ها نیز با اینکه اطلاعات نسبتا دقیقی از سیاره زهره بدست آورده بودند ولی هیچ اشاره ای به پدیده ی گذر نکردند.
ادعا شده است که منجمان مسلمان قرون وسطی گذر زهره را مشاهده کرده اند . دانشمند ایرانی ابو علی سینا ادعا کرده است که گذر زهره را در تاریخ 24 می 1032 رصد کرده است .
در قرن دوازدهم منجم اندلسی ابن باجة مشاهده دو سیاره به صورت دو لکه ی سیاه بر سطح خورشید را گزارش داد .یک قرن بعد ستاره شناس رصد خانه مراغه قطب الدین شیرازی اظهار کرد رصد های ابن باجة گذر سیارات زهره و عطارد بوده اند . این در حالی است که اطلاعات ما نشان می دهد ابن باجة به هیچ وجه نمی توانسته در طول عمر خود گذر زهره را مشاهده کند .
-----------------------
برنامه : تاریخچه گذر زهره ( رصد های جدید )
تاریخچه گذر زهره (قسمت دوم)
بخش دوم (رصد های جدید):
علاوه بر نادر بودن گذر زهره مهم ترین توجه علمی به این پدیده این بوده است که با استفاده از روش اختلاف منظر و قانون سوم کپلر می توانستند انداره ی منظومه ی شمسی را تعیین کنند . این تکنیک شامل مشاهدات دقیق از اندک اختلاف در زمان شروع یا پایان گذر از نقاط متفاوت بر روی سطح زمین بوده است.
فاصله ی بین نقاط در روی زمین به عنوان مبدا جهت محاسبه فاصله تا زهره و خورشید از طریق محاسبه ی مثلثی استفاده می شده است . اگر چه منجمان قرن هفدهم می توانستند فاصله ی نسبی سیارات از خورشید را به نسبت فاصله ی زمین تا خورشید محاسبه کنند اما میزان دقیق این فاصله تعیین نشده بود .
در سال 1627 میلادی کپلر گذر زهره در سال 1631 را پیش بینی کرد . روشی که کپلر استفاده کرده بود دقیق نبود زیرا گذر زهره در اکثر نقاط اروپا قابل مشاهده نبود و در نتیجه هیچ فردی در اروپا قادر نبود این گذر را مشاهده کند .
-----------------------
برنامه : تاریخچه گذر زهره (اولین مشاهدات علمی اروپایی ها )
تاریخچه گذر زهره (قسمت سوم)
بخش سوم (اولین مشاهدات علمی اروپایی ها):
اولین رصد علمی گذر زهره در اروپا توسط ژرمیا هوروکس و در خانه ی خودش در شهری نزدیک پرستون انگلیس در تاریخ 4 دسامبر 1639 صورت گرفت . دوست او ویلیام کرابتری نیز این گذر را از سالفورد در نزدیکی منچستر مشاهده کرد.
کپلر پیشبینی کرده بود که گذر زهره در سال های 1631 و 1761 اتفاق می افتد . هوروکس محاسبات کپلر برای مدار زهره را اصلاح کرد و دریافت گذر زهره به صورت جفت و به فاصله ی 8 سال اتفاق می افتد . و در نتیجه گذر زهره در سال 1639 را پیش بینی کرد . اگر چه هوروکس زمان دقیق گذر را نمی دانست ولی محاسبه کرد که گذر حدود ساعت 3 بعد از ظهر اتفاق می افتد.
او تصویر خورشید را با تلسکوپی ساده بر روی تکه ای مقوا انداخت تا بتواند به صورت ایمن تصویر خورشید را مشاهده کند.
بعد از رصد در بیشتر روز او بسیار خوش شانس بود که توانست گذر را مشاهده کند زیرا ابر هایی که خورشید را پوشانده بودند تنها نیم ساعت قبل از غروب خورشید در ساعت 3:15 بعد از ظهر کنار رفتند .
رصد های هوروکس به او اجازه داد تا اندازه ی زهره را حدس بزند تا حدی که توانست فاصله ی بین زمین تا خورشید را تخمین بزند . او تخمین زد که فاصله زمین تا خورشید 59/4 میلیون مایل است که در حدود دو سوم فاصله ی واقعی می باشد . اما این عدد دقیق ترین تخمین تا آن زمان بوده است .
در هر حال رصد های هوروکس تا سال 1661 و بعد از مرگ او منتشر نشد .
----------------------
برنامه : تاریخچه گذر زهره (گذر زهره در سال های 1761 و 1769)
تاریخچه گذر زهره (قسمت چهارم)
از تاخیر پیش آمده در ارائه ی مطلب عذرخواهی می کنم امیدوارم به بزرگی خودتون ببخشید . :sad:
بخش چهارم (گذر زهره در سال های 1761 و 1769):
از گذر سال های 1761 و 1769 برای تعیین مقدار دقیق واحد نجومی (فاصله ی زمین تا خورشید ) به وسیله ی روش اختلاف منظر استفاده شد . این روش تعیین واحد نجومی اولین بار سال 1663 توسط جیمز گریگوری در کتاب Optica Promota مطرح شده بود .
به دنبال پیشنهاد ادموند هالی (که بیست سال قبل فوت کرده بود ) سفر های اکتشافی زیادی در نقاط مختلف دنیا برای مشاهده این گذر ها انجام شد که یکی از اولین نمونه های همکاری های علمی بین المللی می باشد .در کوشش برای مشاهده اولین گذر از این جفت دانشمندان و مکتشفین از انگلستان ، اتریش و فرانسه به نقاط مختلف زمین از جمله سیبری ، نروژ ،جزیره نیوفانلند و مادگاسکار سفر کردند.اکثر گروه ها توانستند حداقل بخشی از گذر را مشاهده کنند اما بهترین مشاهده به طور مشخص توسط جرمیا دیکسون و چارز میسون از دماغه ی امید نیک صورت گرفت .
میخائل لمنسوو بر اساس مشاهداتش از گذر زهره در سال 1761 از رصدخانه پترزبورگ وجود اتمسفر در زهره را تعیین کرد .لمنسوو در حالی که گذر زهره را مشاهده می کرد شکست اشعه های خورشیدی را دنبال کرد و استنباط کرد که تنها شکست از طریق اتمسفر می تواند ظهور یک حلقه ی نور به دور قسمتی از زهره که در مرحله ی اول گذر هنوز با حلقه ی خورشید برخورد نکرده است را توضیح دهد .
جهت مشاهده ی گذر زهره در سال 1769 دانشمندان به خلیج هودسن، باخا کالیفرنیا (که در آن زمان تحت کنترل اسپانیا بود ) و نروژ سفر کردند .همچنین مشاهداتی از تاهیتی و در نقطه ای که هنوز به نام نقطه زهره نامیده می شود در اولین سفر کاپیتان کوک صورت گرفت .منجمی اهل چک به نام کریستین مایر به همراه آندرس ژوهان لکسل از طرف کاترین کبیر جهت مشاهده گذر زهره در سن پترزبورگ دعوت شده بود در حالی اعضای دیگر آکادمی علوم روسیه به هشت مکان دیگر در امپراطوری روسیه رفته بودند . در فیلادلفیا نیز انجمن فیلسوفان آمریکایی سه رصدخانه موقت را بنا کردند و تشکیل یک کمیته دادند که دیوید ریتن هوس سرپرست آن بود . نتایج این مشاهدات در جلد اول کتاب Society's Transactions که در سال 1771 چاپ شد آورده شده است .
گیوم لژانتی بد شانس برای مشاهده ی حتی یکی از این گذر ها 8 سال را در سفر گذراند . مسافرت طولانی و ناموفق او باعث شد که همسرش را از دست بدهد و او را مرده اعلام کنند . (کوشش های او پایه ی نمایش گذر زهره توسط مورین هانتر شد . )
متاسفانه به علت پدیده ای به نام black drop effect تعیین لحظه ی دقیق شروع گذر غیرممکن بود . تا مدت ها تصور بر این بود این پدیده به علت ضخامت اتمسفر زهره می باشد و از آن به عنوان اولین مدرک واقعی درباره اتمسفر زهره یاد می کردند .اما به هر جهت مطالعات اخیر نشان داده که این پدیده به علث اثر نوری ایجاد شده به وسیله جو زمین یا ناقص بودن وسیله رصد می باشد .
در سال 1771 منجم فرانسوی ژروم لالاند با استفاده از اطلاعات گذر سال های 1761 و 1769 فاصله ی زمین تا خورشید را 153 میلیون کیلومتر (مثبت / منفی " 1 میلیون کیلومتر " ) محاسبه کرد .دقت محاسبه ی او به علت black drop effect کمتر از مقداری بود که انتظار می رفت اما بازهم پیشرفت قابل توجهی نسبت به محاسبات هوروکس بود .
----------------------
برنامه : تاریخچه گذر زهره (گذر زهره در سال های 1874 و 1882)
تاریخچه گذر زهره (قسمت پنجم)
بخش پنجم (گذر زهره در سال های 1874 و 1882):
رصد گذر زهره در سال های 1874 و 1882 اجازه داد که اندازه گیری های واحد نجومی به واقعیت نزدیک تر شود .برای رصد گذر زهره در سال 1874 گروه های زیادی به جزایر کرگلن اعزام شدند . منجم آمریکایی به نام سیمون نیوکومب از اطلاعات به دست آمده از چهار گذر آخر استفاده کرد و مقدار 149.59 میلیون کیلومتر (مثبت / منفی " 0.31 میلیون کیلومتر " ) را برای واحد نجومی بدست آورد .رصد اجرام منظومه شمسی با استفاده از تکنیک های جدید مانند مسافت سنجی با استفاده از کاوشگر و رادار اجازه داد که واحد نجومی با دقت بالایی (مثبت / منفی " 30 متر " ) محاسبه شود و نیاز به استفاده از روش اختلاف منظر نفی شود .
----------------------
برنامه : تاریخچه گذر زهره (گذر زهره در سال 2004)
تاریخچه گذر زهره (قسمت آخر)
دوستان بر خلاف پنج قسمت قبلی تاریخچه که در بالا ارائه شد و ترجمه متون انگلیسی بود متن زیر از ویکی پدیای فارسی است . (به دلایلی نتونستم مطلبی برای این قسمت ترجمه کنم ) ان شاء الله با پایان تاریخچه به طور خاص به گذر زهره در سال 1391 می پردازیم .از دوستان عزیز خواهشمندم اگر تجربه ای در مورد گذر زهره در سال 2004 (1383) دارن برای بقیه دوستان بگن .:have a nice day:
بخش ششم (گذر زهره در سال 2004):
روز سه شنبه ۱۹ خرداد ۱۳۸۳ سیاره ناهید پس از ۱۲۲ سال از مقابل خورشید گذشت. این گذر اولین گذر زهره بعد از سال ۱۸۸۲ میلادی بود.
یکی از طرحهای مهم علمی که در گذرهای پیشین زهره اجرا میشده، اندازه گیری فاصله زمین تا خورشید (واحد نجومی) بودهاست. نخستین بار ادموند هالی (که دنباله دار معروف هالی به نام او شناخته میشود) با این روش یک واحد نجومی را اندازه گرفت. امروز فاصله زمین تا خورشید به دقت اندازه گیری شدهاست، اما این اندازهگیری در گذر سال ۱۳۸۳ به صورت آموزشی در برخی از کشورها اجرا شد. مهمترین طرحهای علمی برنامه ریزی شده برای گذر سال ۱۳۸۳، به بررسی جو زهره مربوط میشد. در طی این گذر قطر زهره از دید ناظر زمینی ۵۸ ثانیه قوس بود بنابراین با چشم غیرمسلح و با استفاده از عینکهای رصد خورشید میشد این گذر را دید.
مهمترین رویداد سالهای اخیر در راه است
حتما شما هم چیزهایی درباره گذر سیاره زهره در ۱۷ خرداد سال ۹۱ از مقابل خورشید شنیده اید. گذری که شاید یکی از مهمترین رویدادهای نجومی عمرمان باشد. در ادامه به بررسی این پدیده و سایتی که در این خصوص از طرف جمعی از منجمان کشور بازگشایی شده خواهیم پرداخت.
۱۹ خرداد سال ۸۳ را که به خاطر دارید؟ تاریخی به یادماندنی برای علاقه مندان و منجمان با سابقه. گذر زهره از مقابل خورشید ، پدیده ای نادر در ۱۲۰ سال گذشته که عمر منجمان بسیاری اجازه ثبت و رصد آن را به آنها نداده. آن سال شاید بسیاری از من و همسن و سالانم هنوز به صورت جدی وارد عالم نجوم نشده بودیم و حتی شاید بسیاری به واسطه این پدیده بود که درِ دنیای جدیدی به روی ما باز شد. شخصا به خاطر دارم که تا آن زمان علاقه ام به نجوم و ستاره شناسی محدود به مستند های علمی شبکه چهار بود. آن روز تلویزیون ویژه برنامه ای را برای بازتاب این پدیده تدارک دیده بود. دکتر عجب شیری زاده مهمان ویژه آن برنامه بود و به صورت زنده، این گذر را از تلویزیون پخش می کردند. خاطره ای هیجان انگیز و سرنوشت ساز برای بسیاری از نوجوانان کشور، که بی شک افراد زیادی را شیفته آسمان بالای سر خود کرد.
و اما بعد از گذشت ۸ سال، خرداد ماه ۹۱ بار دیگر شاهد گذر خواهر زمین از مقابل خورشید خواهیم بود. هرچند این گذر مانند سال ۸۳ در بهترین موقعیت زمانی برای رصد از ایران نیست، اما نمی توان از مشاهده حتی ساعاتی از آن چشم پوشید؛ چرا که گذر بعدی ۸ سال دیگر نخواهد بود، بلکه ۱۰۵ سال بعد و در سال ۲۱۱۷ اتفاق می افتد! با مشاهده لیست گذرهای سالیان گذشته متوجه می شویم که از زمان اختراع تلسکوپ (۱۶۱۰ میلادی) فقط ۷ گذر اتفاق افتاده که در سال میلادی جاری هشتمین آنها رخ خواهد داد. پس بدون شک ما یکی از خوش شانس ترین منجمان و شیفتگان آسمانیم چرا که شاهد ۲ گذر زهره در طول عمر خود هستیم. گذر زهره در واقع در فواصل ۸ ، ۱۰۵٫۵ ، ۸ ، و ۱۲۱٫۵ سال از مقابل خورشید صورت می پذیرد.
http://ayazastro.com/wp-content/uploads/2012/01/011.jpg
اهمیت این رخداد زمانی دو چندان می شود که علاوه بر نادر بودن آن، می توان پروژه های علمی بسیاری را با رصد و ثبت دقیق این پدیده پی گیری کرد. از پروژه های علمی قابل انجام می توان به محاسبه یکی از مهمترین ارقام در علم نجوم، یعنی فاصله زمین تا خورشید (یکای کیهانی یا AU) اشاره کرد. اندازه گیری شعاع زمین و شعاع مدار زهره نیز از دیگر محاسبات قابل انجام با استفاده از ثبت دقیق این گذر خواهد بود.
این گذر حدود شش ساعت و چهل دقیقه به طول خواهد انجامید اما به خاطر موقعیت ایران، ما کمی بیش از ۳ ساعت از این گذر را بعد از طلوع خورشید روز ۱۷ خرداد ۹۱ نظارگر خواهیم بود.
http://ayazastro.com/wp-content/uploads/2012/01/02.jpgتماس های گذر برای تهران و بر اساس ساعت جهانی
سایت های اینترنتی در گذر سال ۸۳ از لحاظ بازتاب و اطلاع رسانی این پدیده بسیار حائز اهمیت بود. که از آن میان آقای خسرو جعفری زاده (مدیر سایت آسمان شب – www.nightsky.ir) و آقای محمد رحیمی (مدیر سایت آسمان پارس – www.parssky.ir) به همراه بسیار دیگری از منجمان کشور نقش به سزایی در اطلاع رسانی ، بازتاب و حتی نمایش زنده این پدیده در ایران داشتند. اینبار نیز وب سایت اختصاصی گذر سیاره زهره – www.vt2012.ir توسط آقای جعفری زاده و با هدف اطلاع رسانی و ارائه پروژه های عمومی و علمی برای علاقه مندان کشور راه اندازی شده است.
نویسنده: سید عماد الدین قاضی طباطبایی
منبع ارقام: سایت گرفتگی های ناسا
AyazAstro.com
مقاله فسيل شده از گذر زهره- بخش اول
راستش اين مقالهاي است كه در سال 1383 براي گذر زهره تنظيم كردم و دوستاني كه لطف كردند مقاله را منتشر كردند نامي از ما نبردند! البته نقصيري هم ندارند مقاله را شخص معلوم الحالي منتشر كرده و نامي از نويسنده را نيز در پايين آن قرار نداده است. این مقاله برای آن دسته از دوستانی که علاقه به یافتن چرخه در گذر زهره هستند بسیار مفید است و لذا توصیه می کنم حتماً بخوانید. ضمناً مقاله کمی ویرایش و تصحیح شده است.
با توجه به نزديكي واقعه هيجاني گذر زهره در 19 خرداد 1383، در اين مقاله سعي نمودم تا با شكلي ديگر آن را مورد بررسي قرار دهم تا در هنگام گذر با تفكري بسيار عميق تر از يك عبور ساده آن را با تمام وجود لمس كنيم.
در ضمن مقاله فوق حاصل مطالعات، محاسبات و تفكرات اينجانب از گذر زهره مي باشد. تنها منبع مورد استفاده من دو مقاله به همراه يك ليست شش هزار ساله در سايتwww.mreclipse.com است. من با استناد به اين سه منبع شيرازه مقاله فوق را بنا نهادم كه اميدوارم مورد توجه شما قرار گيرد.
چرخه رشته اي
زهره الهه زيبايي دومين سياره نزديك به خورشيد و نزديك ترين همسايه به زمين پس از ماه است. مدت حركت انتقالي اين سياره 224.701 شبانه روز است. مدار زهره نسبت به بقيه سيارات منظومه شمسي به دايره نزديك تر است به طوريك ه نزديك ترين فاصله آن از خورشيد برابر 107.480.000 كيلومتر و دورترين فاصله آن از خورشيد برابر 108.940.000 كيلومتر مي باشد كه اختلافي معادل 1.460.000 كيلومتر را دارد.
زمين يگانه سياره منظومه شمسي سومين سياره نزديك به خورشيد است. مدت حركت انتقالي آن برابر 365.256 شبانه روز مي باشد. نزديك ترين فاصله آن از خورشيد برابر 147.090.000 كيلومتر و دورترين فاصله آن برابر 152.100.000است كه اختلافي معادل 5.010.000 كيلومتر را دارا است.
زمين و زهره هر 583.92 روز به يك حالت خاص مداری با يكديگر مي رسند. ضمن اين كه زهره در هر 5 دوره مقارنه اي كه مدت آن برابر 8 سال مي باشد تقريباً در مكان قبلي خود در آسمان زمين قرار مي گيرد. سياره زهره 3.39 درجه نسبت به صفحه مداري زمين (دايره البروج) انحراف دارد. با توجه به اين كه قطر ظاهري خورشيد در آسمان زمين حدود نيم درجه است و انحراف مداري زهره نسبت به قطر ظاهري خورشيد زياد مي باشد لذا در هر باري كه اين دو سياره به مقارنه دروني با يكديگر مي رسند گذر رخ نمي دهد و زهره معمولاً يا از بالا و يا از پايين خورشيد عبور مي كند. به دليل همين انحراف است كه گذرهاي زهره به ندرت اتفاق مي افتد. در حال حاظر گره هاي مداري زهره در دو ماه ژوئن و دسامبر قرار دارند. در هر قرن حداقل صفر و حداكثر 2 بار گذر زهره اتفاق مي افتد. در هر هزاره نيز به طور متوسط حدود 13 گذر زهره رخ مي دهد.
مدار اين دو سياره چندان كشيده و بيضي شكل نيست بنابراين چرخه هندسي اين دو سياره به شكل منظم و قابل قبولي تكرار مي شود. اين چرخه شامل دو دوره رشته اي و ساروسي مي باشد كه البته دوره ساروسي با نظم بسيار دقيقي اتفاق مي افتد. چرخه رشته اي زهره بسيار جالب توجه و در عين حال پيچيده تر از چرخه ساروسي رخ مي دهد. چرخه رشته اي داراي 5 دوره 8 ، 105.5 ، 113.5 ، 121.5 و 129.5 و یک چرخه ی بزرگتر 243 ساله (دوره ساروسی) مي باشد. در جدول زير نظم حاصل از حركت انتقالي زمين و زهره را در اين چرخه ها مشاهده مي كنيد.
مقدار اختلاف زهره زمين نام دوره نوع دوره
2921.113=13*224.701و 2292.048 =8*365.256 :رشته8ساله
0.935 روز اختلاف
38536.2215=171.5*224.701و38534.508=105.5*365.265 :رشته 105.5ساله
1.7135 روز اختلاف
41457.3345=184.5*224.701و 41456.556=113.5*365.265 :رشته 113.5ساله
0.7775 روز اختلاف
44378.4475=197.5*224.701و 44378.604=121.5*365.256 :رشته 121.5ساله
0.1565 روز اختلاف
47299.5605=210.5*224.701و 47300.652=129.5*365.265:رشته 129.5ساله
1.0915 روز اختلاف
88756.895=395*224.701و 88757.208=243*365.256:رشته 243 ساله
0.313 روز اختلاف
مقاله فسيل شده از گذر زهره- بخش دوم
با بررسي جدول فوق به اين نتيجه مي رسيم كه بهترين دوره رشته اي همان دوره ساروسي 243 ساله است. چون كمترين اختلاف ممكن در كسر شبانه روز را دارد. چرخه رشته اي گذرهاي زهره به شكل هاي مختلفي ظاهر مي شود. اگر گذرها در حال تعادل باشند رشته به صورت جفت هاي دوتايي ظاهر مي شود. در اين گونه رشته ها، گذر معمولاً در لبه هاي خورشيد مي باشد. با حركت ساروسي گذرها در هر دوره تكرار، يكي از گذرها به لبه هاي خورشيد نزديك تر در عين حال گذر ديگر به مركز خورشيد نزديك تر مي شود و در اواخر آن ما شاهد گذرهاي خراشان زهره هستيم. ضمن اين كه در اين حالت در هر دوره 243 ساله 4 گذر روي مي دهد. دوره ساروسي يكي از گذرها به پايان مي رسد و بعد از آن به حالتي مي رسيم كه يك جفت دوتايي و يك تك گذر روي مي دهد.
در اين حالت در هر دوره ساروسي 243 ساله 3 گذر روي مي دهد. بعد از مدتي جفت دوتايي نيز به پايان مي رسد و به دوره اي مي رسيم كه گذرها به صورت تكي روي مي دهد. در اين دوره گذرها به اوج خود نزديك مي شوند به طوري كه در بهترين حالت، گذر در حدود 8 ساعت به طول مي انجامد. در اين حالت در هر دوره ساروسي 243 ساله 2 گذر روي مي دهد. در اين دوره ساروس هاي قديمي به پايان رسيده و ساروس هاي جديد در شرف آغاز خود قرار دارند. بعد از اين دوره عكس حالت هاي گفته شده تكرار مي شوند و گذر مانند يك دوره پريوديك دوباره تكرار مي شود.
طي سال هاي 2000- تا 4000 ميلادي گذرها به صورت دوره هاي رشته اي زير تكرار شده و خواهند شد.
دوره اول ساله 105.5- 8- 121.5- 8
دوره دوم ساله 121.5-113.5-8
دوره سوم ساله 121.5- 121.5
دوره چهارم ساله 121.5-113.5-8
دوره پنجم ساله 121.5-8- 105.5-8
دوره ششم ساله 129.5-105.5-8
دوره هفتم ساله 121.5-121.5
چهار چوب اصلي گذر به همين شكل است فقط ممكن است در بعضي از رشته هاي شبيه به هم تفاوتي را مشاهده كنيد. براي مثال دوره اول با رشته 105.5- 8- 121.5- 8 سال و دوره پنجم كه رشته 121.5-8- 105.5-8 را دارد با يك جابه جايي تغيير كرده است. دوره دوم و ششم نيز مانند هم هستند اما با يك سري تغييرات. در دوره دوم، از گذرهاي دوتايي، گذر اول به پايان رسيده و در دوره ششم، از گذرهاي دوتايي، گذر دوم به پايان رسيده است. در دوره هاي رشته اي اگر اعداد كامل بود گذر بعدي در رشته موافق و اگر اعداد داراي اعشار بود گذر در گره مخالف اتفاق مي افتد.
چرخه ساروسي
اصولاً واژه ساروس براي يك نظم بسيار دقيق به كار مي رود مانند گرفت هاي ماه و خورشيد.
لذا واژه ساروس براي گذر زهره نيز صادق است. چرا كه بدون اندكي جابه جايي كاملاً منظم در چرخه اي 243 ساله تكرار مي شود. در چرخه ساروسي زمين 88757.208روز را حول محورش به دور خورشيد چرخيده اين در حالي است كه زهره 88756.895روز را به دور خورشيد چرخيده است. اختلاف اين دو عدد فقط 0.313 روز يا به عبارتي حدود 19 ساعت است كه اين اختلاف نسبت به تمام چرخه هاي رشته اي اين دو سياره كمتر مي باشد. اگر چه اختلاف فوق باعث مي شود تا گذر زهره نيز مانند گرفت هاي ماه و خورشيد داراي يك عمر مشخص باشد. همچنين اين اختلاف باعث جابجايي گرههاي مداري زهره و در نتيجه پيشروي روزانه گذر در تقويم مي شود. چون زهره در هر دوره ساروسي مقداري از زمين عقب مي ماند به وقت بيشتري احتياج دارد تا دوباره به زمين برسد. گذرهاي قبلي زهره در ماه هاي ارديبهشت و آبان بوده اند. در حال حاظر نيز گذرها در ماه خرداد و آذر رخ مي دهند. در آينده نيز گذرها در ماه هاي تير و دي اتفاق خواهد افتاد.
همين جابه جايي باعث تغيير اوج و حضيض دو سياره نيز مي شود.چرا كه زمان اوج گذر در ايران مصادف با ظهر (منظور گذر سال 1383) مي باشد. ضمن اين كه در ماه خرداد احتمال صاف بودن هوا در اكثر مناطق ايران بسيار بالا است.
اگر نگاهي به گذشته بياندازيم آخرين گذري كه به طور كامل در ايران ديده شده مربوط به 6 ژوئن 1761 ميلادي ( 243 سال قبل ) مي باشد. اگر چه شروع آن گذر هم مصادف با لحظه طلوع آفتاب در ايران بود. بعد از گذر امسال اولين گذري كه به طور كامل در ايران ديده مي شود در تاريخ 11 ژوئن 2247 ( 243 سال بعد) ساست. ضمن اين كه گذر امسال اولين گذر هزاره جديد مي باشد. تمام اين مسائل اهميت اين گذر را براي كشورمان دو چندان مي كند.
البته اين آخرين فرصت ما براي ديدار با گذر زهره نیست. نيمي از گذر بعدي در 5 ژوئن 2012 در ايران ديده مي شود و زيبايي اين پديده با طلوع خورشيد و افزايش قطر ظاهري خورشيد و زهره دو چندان خواهد شد ولي هرگز به زيبايي گذر امسال نمي رسد. اما نگاهي هم به آخرين گذرهاي زهره در ايران بياندازيم. آخرين گذر زهره در ايران مربوط به چهارشنبه 15 آذر 1261 هجري شمسي ( 6 دسامبر 1882 ) مي باشد. البته اين گذر بسيار كم و تا حدود برخورد دوم در ايران قابل رويت بوده است. ولي گذر قبل از آن كه در تاريخ چهارشنبه 18آذر 1253 هجري شمسي (9 دسامبر 1874) روي داد از برخورد دوم به بعد در ايران قابل روئيت بوده. جالب است كه هر دوي اين گذرها در عهد ناصرالدين شاه قاجار رخ داده است.