اطلاعات مقدماتی 2 نمودار اچ آر
با اجازه از گندم خانم
این مطلب کاملا کپی شده از یه جاییه ولی از اونجایی که اون یه جا وبلاگ قدیمیه خودم بوده نوش جونم! حتی توش تغییرم میدم چشمم درآد!!!!!!
از آنجایی که این مطلب طولانیه و ممکنه کسی حس خوندن نداشته باشه یه توصیه دارم
اگر می دونید نمودار HR چیه که می تونید رد شید از این مطلب ولی اگر نمیدونید بعدا به دردتون می خوره حتما بخونید!!!
ـــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــ
نمودار H-R یکی از ابزارهای مهم اخترفیزیکدانان در بررسی ستاره هاست. نمودار هتسپرونگ-راسل و رنگ-قدر نامهای دیگر این نمودار اند. این نمودار تعریف پیچیده ای ندارد ولی نکات بسیار جالب توجهی در بر دارد.
یک دستگاه مختصات دکارتی ( x y ) در نظر بگیرید. محور طول ها (x یا افقی) را دمای ستاره و محور عرض ها ( y یا عمودی) را درخشندگی ستاره در نظر بگیرید. این نمودار H-R است! به همین سادگی به همین خوشمزگی!! البته در اکثر نمودار ها جهت افزایش دما از راست به چپ است یعنی نمودار از حدود 50000 درجه شروع و تا حدود 1000 درجه ادامه می یابد که البته این مشکلی ایجاد نمیکند چون دمای ستارگان در بازه ی معینی قرار دارد. در ضمن هر دو محور مقیاسی لگاریتمی دارند. در نمودار H-R گاهی به جای دما از رده ی طیفی و یا اندیس رنگی استفاده می کنند.
http://www.haftaseman.ir/images/webd...%20of%20hr.JPG
یک نمونه از نمودار رنگ-قدر (امتیاز تصویر: هفت آسمان)
شاید شما نمودار قد و وزن را دیده باشید. این نمودار از جهات بسیاری شبیه نمودار H-R است. اگر نقاط مربوط به بسیاری از مردم جهان را در یک نمودار قد-وزن قرار دهیم خواهیم دید که قد و وزن بسیاری از افراد روی یک نوار قرار گرفته است. این نواری است که هرکس روی آن باشد قد و وزنش متناسب و طبیعی است. هر کس روی این نوار نباشد یا قدش نسبت به وزنش زیاد است (لاغر است!) یا قدش نسبت به وزنش کم است (چاق است!). چنین چیزی در نمودار H-R هم وجود دارد. اگر ستارگان بسیاری را در نمودار H-R علامت بزنیم خواهیم دید که اکثر ستارگان نیز در نوار مشخصی تجمع میکنند. این نوار را نوار رشته ی اصلی می نامند. حال سوال اینجاست: چرا ستارگان روی رشته ی اصلی تجمع کرده اند؟ زیرا بیشتر عمر همه ی ستاره ها روی رشته ی اصلی می گذرد به عبارت ساده ستارگان روی رشته ی اصلی به مدت نسبتا طولانی بدون تغییر عمده باقی میمانند و در حال تعادل اند.
ـــــــــــــــــــــــــ ــــــــــ
تا این جا کافیه در مورد اچ آر بقیه اش رو تو تاپیک کم کم یاد میگیریم ولی اگر خواستید ادامه ی مطلب رو لینک میدم به همون پست وبلاگم.
نمودار هتسپرونگ راسل