aminrr

عمارت تاریخی کاخ هشت بهشت اصفهان که درون بافت شهری اصفهان و در غرب خیابان چهارباغ عباسى در مقابل خیابان کنونى شیخ بهائى واقع شده است نمونه ‌ای از کاخ های محل سکونت آخرین سلاطین دوره صفوی است. باغ وسیعی که عمارت هشت بهشت درآن واقع شده است جزئی از باغ بزرگ نقش جهان بوده بنام باغ بلبل بوده است و کاخ هشت بهشت مقارن با سومین سالگرد سلطنت شاه سلیمان صفوی به پایان رسید. کاشی‌ کاری هایی‌ که‌ انواع‌ حیوانات‌ پرنده‌، درنده‌ و خزنده‌ برروی‌ آن‌ نقش‌ بسته‌، از آثار این‌ کاخ‌ بشمار می ‌آیند . از باغ وسیع “هشت ‏بهشت” مقدار زیادى باقى نمانده ولى قصر تاریخى آن هنوز اثر ارزنده و جالبى است که پس از انقلاب پارکى در اطراف آن ساخته شده است. نام های دیگر آن هشت به هشت، هشت در بهشت، باغ بلبل می باشند. نام هشت بهشت عمدتاً در اصطلاح زمان خود، به معنای هشتی یا ورودی بهشت بوده است.
این عمارت هشت ضلعی است که چهارنما دارد و با همه شباهت ها هیچ یک مانند دیگری نیست. به نظر می ‌رسد نمای شمالی نمای اصلی است حال اینکه وجود استخر در ضلع شرقی تعیین کننده نمای اصلی است. عمارت دو متر بالا تر از سطح زمین ساخته شده است. عمارت هشت بهشت دارای دو طبقه است و پله ها طوری طراحی شده‌ اند که از هر طرف به عمارت فوقانی و تحتانی عبور و مرور می ‌شود.
معماری هشت بهشت، به شیوه اصفهانی و به صورت یک هشت ضلعی (هشت پهلو) ساخته شده است. اتاق های فراوان و تو در تو و تزیینات بسیار تماشایی آن از شاخصه های این عمارت به شمار می آید. کاخ هشت بهشت همان گونه که گفتیم در گذشته در میان باغی بزرگ بنا شده بود که اکنون به شکل پارکی درآمده است.




اصفهان، دیدنی کم ندارد و می توان روزها و هفته ها در این شهر گشت و در هر کوچه و خیابان نشانی از جاذبه ای با ویژگی های عالی و جذاب پیدا کرد. حال از میان این همه دیدنی، امروز به سراغ کاخ هشت بهشت اصفهان رفته ایم تا در یک بررسی کامل ویژگی های این بنا را با یکدیگر مرور کنیم.
کاخ هشت بهشت، کوشکی تاریخی ست در قلب شهر اصفهان که در میان پارکی وسیع قرار گرفته است و تاریخ ساختش به دوران صفویان و به طور دقیق تر به سال ۱۰۸۰ هجری قمری (۱۰۴۸ خورشیدی) در زمان حکمرانی شاه سلیمان صفوی باز می گردد. کاخی که سبک معماری اصفهانی دارد و با نام های “عمارت هشت بهشت”، “هشت به هشت” و “هشت در بهشت” نیز خوانده می شود. برای آنکه به اهمیت کاخ هشت بهشت پی ببرید باید بدانید در دوره صفوی در منطقه چهارباغ اصفهان ، چندین کاخ و کلاه فرنگی وجود داشت که از میان تمام آنها بعد از گذر قرن ها تنها این کاخ به یادگار مانده است؛ کاخی که تزیینات و معماری ویژه آن، بازدیدکنندگان را غرق در حیرت و شگفتی می ساخت تا جایی که به آن لقب زیباترین کاخ عالم را داده بودند. سیاحانی که در زمان صفوی اجازه بازدید از این کاخ را پیدا می کردند آن را بهترین بنای دنیا می دانستند و از آن با عبارت “… فرح انگیزتر از مجلل ترین کاخ های ممالک اروپایی” یاد می کردند.
خوب است این را هم بدانید که کاخ هشت بهشت از بناهای ثبت ملی شده ایران محسوب می شود و با شماره ۲۲۷ در این فهرست قرار دارد.

این عمارت هشت ضلعی است که چهارنما دارد و با همه شباهتها هیچ یک مانند دیگری نیست . به نظر می‌رسد نمای شمالی نمای اصلی است حال اینکه وجود استخر در ضلع شرقی تعیین کننده نمای اصلی است.
عمارت دو متر بالا تر از سطح زمین ساخته شده است . عمارت دارای دو طبقه است و پله ها طوری طراحی شده‌اند که از هرطرف به عمارت فوقانی و تحتانی عبور و مرور می‌شود .
اتاق های طبقه اول در چهار گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارند در طبقه دوم مجموعه ‌ای از رواق ها و اتاق ها با در و پنجره‌های خاتم کاری است. در وسط تالار حوضی هشت ضلعی از جنس مرمر معروف به حوض مروارید قرار دارد. این حوض طوری حجاری شده که آب از سوراخ هایش مانند مروارید تراوش می کند. پارک مجلل و زیبایی در اطراف این کاخ ساخته شده که در حال حاضر از گردشگاه های مشهور شهر اصفهان است.
باغ هشت بهشت نشیمن هشت سوگلی حرم پادشاه بوده است، به این ترتیب که ۴ نفر از آنها در طبقه همکف و ۴ نفر دیگر در طبقه اول بنا می‎ زیسته ‎اند. این باغ در زمان ناصرالدین شاه قاجار به بانو عظمی افتخارالدوله واگذار شده بود، مشروط بر اینکه وضع و شکل آن را تغییر نداده و حریم آن را در خیابان چهارباغ در کمال تنظیف و تنقیح نگاهداری کند.
پس از فوت بانوی مزبور باغ و قصر در تصرف وراث او باقی ماند ولی در این مدت تغییرات کلی در وضع باغ و قصر مزبور بوسیله متصرفین بنا داده شد و در سال ۱۳۴۳ این باغ رسماً به وزارت فرهنگ و هنر واگذار گردید.
در حال حاضر این باغ به پارک تبدیل شده و با شماره ۲۲۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. بعضی از درختان و حوض ‎ها و کوشک، یادآور آن باغ تاریخی است، که متاسفانه تغییرات در طی دوره‎های مختلف، مشهود می ‎باشد و کوشک آن به عنوان مکانی تاریخی جهت بازدید مورد استفاده قرار می ‎گیرد.
آنچه در این عمارت حائز اهمیت است ارتباطی است که میان فضاها و قسمت‌های مختلف آن پدید آمده ‌است. این ارتباط باعث شده تا این عمارت در عین تنوع و گوناگونی و تعدد فضا از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجه برخوردار شود.

اتاقهای طبقه اول در چهار گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارند در طبقه دوم مجموعه‌ای از رواقها و اتاقها با در و پنجره‌های خاتم کاری است .
در وسط تالار حوضی هشت ضلعی از جنس مرمر معروف به حوض مروارید قرار دارد. این حوض طوری حجاری شده که آب از سوراخهایش مانند مروارید تراوش میکند .
پارک مجلل و زیبایی در اطراف این کاخ ساخته شده که در حال حاضر ازگردشگاههای مشهور شهر اصفهان است .