اون مطلب با استفاده از کتاب مبانی تاریخ اجتماعی ایران نوشته احمد میرسندسی بود که توضیح مفصل داره!
معمولا نمی توان ریاضیات و نجوم رو در اون زمان از هم جدا کرد؛ا چون معمولا کسایی که
در زمینه نجوم فعالیت میکردن در ریاضیات هم دستی داشتند مثلا در کتب تاریخی حل
مساله جمع زوایا را به کوپرنیک منسوب می دارند و او که از راه حل ابوالوفا بیخبر بوده طریقه
پیچیده تری از ریاضیدانان اسلامی یافته است. (( منبع:carra de vaux, in larg of islam/ 390))
احوال و آثار منجمین و ریاضیدانهای اسلامی در کتاب « ریاضیدانان و منجمین عرب» نوشته
سوتر، « تاریخ ادبیات عرب» تالیف بروکلمان بررسی شده است.
همینطور کارهایی را که مسلمین در نجوم و ریاضیات انجام داده اند نالینو ایتالیایی، کارادو
فرانسوی و تعداد دیگه ای از مولفان معاصر بررسی کرده اند.
به عقیده سارتون از سه شاهکار نجومی مسلمین یکی صورالکوکب عبدالرحمان صوفی است،
دیگری زیج ابن یونس، و زیج الغ بیک است که با همکاری امثال قاضی زاده رومی و غیاث الدین
جمشید کاشانی تدوین شد.
علمای اسلامی مکرر از هیئت بطلمیوس و اقوال یونانیان انتقاد کردند و هرچند ایرادهایی که بر
آن گرفتند بکلی موجب دگرگون کردن دنیای بطلمیوسی نشد ولی زمینه را برای اصلاحات
گالیله و کوپرنیک و کپلر فراهم کرد. حتی مساله حرکت زمین هم نزد مسلمین مطرح شد.
چنانکه ابوسعید سجزی - جمله معترضه: مرسی سارا جون- اسطرلابی ساخت مبتنی بر
فرض حرکت زمین و سکون افلاک و جالب اینکه ابوریحان بیرونی هم که از این اسطرلاب صحبت
کرده این فرض را ممکن دانسته ولی اثباتش را مشکل یافته است. (( منبع:
تقی زاده، تاریخ علوم در اسلام /99 ))
در میان کسانی که هیئت بطلمیوسی را نقد کرده اند نام خواجه نصیر را هم باید شمرد. او
صرف نظر از تخریر اقلیدس و مطالعات راجع به مثلثات که آن را از گرو نجوم بیرون آورد و مستقل
ساخت ، در کتاب تذکره هیئت بطلمیوسی را به شدت نقد نمود. اثبات و طرح عیوب سییتم
بطلمیوس به ضرورت اظهار طرح تازه یی که بعدها به وسیله کوپرنیک عرضه شد کمک کرد.
((منبع: همان /97 ))
ابومعشر بلخی در کتاب المدخل الکبیر که راجع به نجوم است - و در 1130 بوسیله یوهانس
هیسپالنسیس ترجمه شده - تاثیر ماه را در مساله جزر و مد بررسی کرده و اروپا ظاهرا در قرون
وسطی قوانین راجع به جزر و مد را از وی آموخته است. (( منبع: Milllas, JM. EI (2). vol 1 / 143 ))
در مورد اپتیک و مساله مربوط به هیدورلیک هم هست که باقی اش بمونه واسه ی فرصت دیگه!!
خوب در مورد این سوالا باید بیشتر مطالعه کرد، ولی یکی از راه هاش اینه که به کتاب اونهایی
که این کار رو کردن مراجعه کنی و بفهمی که چجوری (؟!):thumbsup: