درس پنجم- آشنایی با رصد
نویسنده : زهرا شریفی
مقدمه
اكثر افرادی كه به نجوم علاقه مند می شوند با شركت در یک شب رصدی پی به این علاقه خود برده اند. با سؤالاتی كه درفكر خود می پرورانند به دنبال جواب می روند. در این راه با شاخه های مختلف نجوم آشنا می شوند و تصمیم می گیرند كه دركدام یک از آنها فعالیت خود را شروع كنند. ولی اگر تصمیم گرفتند نجوم رصدی را دنبال كنند ازكجا باید شروع كنند؟ چگونه؟ آیا درهمان اوایل راه احتیاج به ابزار و ادواتی دارند؟ و... همه این سوالات به یك چیز می رسند: قدم اول را چگونه برداریم؟
مرز جهان قابل رؤیت با تلسکوپ بیش از 13 میلیارد سال نوری است یعنی عدد 9 ضربدر 10 به توان 22 ! قصد داریم درنجوم رصدی تا حدی این مرز را لمس كنیم.
پیکر های آسمانی
به طور كلی هر پدیده نجومی در آسمان روی می دهد و در آسمان ستارگان ، سیارات ، كهكشانها ، سحابیها و ... دیده می شوند.
برای یافتن این اجرام باید با كوچه پس كوچه های آسمان آشناشویم . یعنی از هرگوشه و كنار آن با خبر باشیم. برای دست یافتن به این آگاهی احتیاج به یك نقشه از آسمان داریم. نمونه ای از نقشه ی آسمان که مربوط به تابستان است را داریم:
اگر به آن دقت كنیم می بینیم که ستارگان با خطوطی به یكدیگر متصل شده و نام و مرز مشخصی برای خود دارند. این دسته بندی ستارگان به صدها و هزاران سال پیش باز می گردد كه اجداد ما، آنها را بر اساس شكل خاصی كه می ساختند دسته بندی كرده اند و به آنها "پیكر آسمانی" یا "صورت فلكی" می گفتند. درسال 1923 انجمن بین المللی نجوم 88 صورت فلكی با نام مشخصی به زبان لاتین را ثبت کرد. این دسته بندی مبنای علمی خاصی ندارد و فقط برای یافتن اجرام مختلف در آسمان به ما كمک می كند.
